Wat is de ruimtetijd?

Ruimtetijd is één geheel.
door Tsenne Kikke - zondag 9 november 2025 3:00

Je komt het weleens tegen in teksten over het heelal: sterren, planeten en zwarte gaten bevinden zich in de ‘ruimtetijd’. Maar wat is de ruimtetijd eigenlijk?

Antwoord: het is het vierdimensionale, kneedbare geraamte van het heelal. Het is dat wat je overhoudt als je alle sterren, planeten, straling en alle andere dingen weghaalt.

Wat hebben ruimte en tijd met elkaar te maken?

Eeuwenlang zagen natuurkundigen ruimte en tijd als losstaande dingen. De ruimte was het driedimensionale toneel waarop wij ons bevinden, de tijd was een ‘universele klok’ die voor iedereen even hard tikt. Dat is ook hoe wij ruimte en tijd in het dagelijks leven ervaren.

Begin 20e eeuw ontdekte Albert Einstein met zijn speciale relativiteitstheorie dat tijd een dimensie is, net als de drie ruimtelijke dimensies. Zijn tijdgenoot Hermann Minkowski voegde ruimte en tijd toen samen in één wiskundig model: de ruimtetijd als één geheel.

De samenhang tussen ruimte en tijd leidt tot bizarre, tegenintuïtieve verschijnselen. Zo loopt de tijd voor iedereen anders. Hoe sneller je beweegt, hoe langzamer de tijd voor jou loopt. Ook loopt de tijd langzamer op een plek met veel zwaartekracht. Dat volgt uit Einsteins algemene relativiteitstheorie.

Doordat de tijd voor iedereen anders loopt, kun je in theorie naar de toekomst reizen. Daarvoor moeten we alleen wel eerst voertuigen uitvinden die met bijna de lichtsnelheid kunnen bewegen of in de buurt van een zwart gat kunnen komen.

Hoe moet je de ruimtetijd voorstellen?

De ruimtetijd is flexibel. De precieze vorm is overal anders, afhankelijk van wat erin zit. Zo’n vierdimensionaal vervormbaar geheel is vrijwel onmogelijk voor te stellen.

Het wordt wat makkelijker als je in gedachten de tijddimensie en één ruimtedimensie weghaalt. Je houdt dan een tweedimensionale ruimte over. Die kun je zien als het vel van een trampoline. Als er niks op de trampoline ligt, is het vel vlak, net als een leeg stuk ruimtetijd. Als je er nu een tennisbal overheen laat rollen, rolt die in een rechte lijn naar de andere kant.

Leg nu een bowlingbal op de denkbeeldige trampoline. Die stelt een zwaar object voor, bijvoorbeeld de zon. De bowlingbal laat het trampolinevel indeuken. Als je er nu een tennisbal overheen laat rollen, rolt die naar de bowlingbal toe. Net zo trekt de zon objecten aan doordat hij de ruimtetijd om zich heen vervormt.

De ballen beïnvloeden met hun massa dus de vorm van de trampoline. Andersom beïnvloedt de vorm van de trampoline ook de beweging van de ballen. Net zo zijn de ruimtetijd en het spul dat erin zit voortdurend met elkaar in wisselwerking.

Bron: New Scientist

"Vind mensen, die in zichzelf zowel de motivatie als de aangeboren drijfveer hebben om aan hun Innerlijke Zelf te werken, en we zullen hen gidsen."

- DIMschool vzw, de énige gespecialiseerd in Zelfkennis, zijnde: het kennen van het Zelf -
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

En, voel jij je geroepen om Spiritualia te sponsoren?
Klik dan op deze link. Alvast bedankt!

Overschrijven kan ook via: IBAN: BE22 7795 9845 2547 - BIC: GKCCBEBB

- Indien je zo'n (bak)steentje bijdraagt, ook via een aankoop of een Zoek&Vind abonnement, mogen we jouw naam hieronder publiceren? Laat het ons weten!

Hieronder enkele sponsors sinds 2021... (rijk werd de website er niet van, hé!)