De slurf van een olifant is een echte krachtpatser. Hoeveel spieren er precies in een slurf zitten is niet bekend, maar het zijn er zeker heel veel. Schattingen lopen uiteen van 40.000 tot 150.000. Ze zijn in elk geval verdeeld over drie soorten spieren. Binnenin, omheen de twee neusgatbuizen, zitten spieren die haaks op de lengterichting staan. Daaromheen zitten spieren die er als een soort spiraal omheen lopen. Aan de buitenkant zitten de lengtespieren.
Dankzij al die spieren kan een olifant zijn slurf uitrekken, alle kanten op bewegen, zware voorwerpen tillen (zoals een boomstam), om zijn eigen as draaien, maar ook heel gecoördineerde kleine bewegingen maken, zoals een pinda optillen.
Een olifantenslurf weegt zo’n 100 kilo of meer. Met dat in gedachten zou je niet verwachten dat de olifant erin slaagt om een kwetsbare tortilla heelhuids op te pakken. En toch lukt dat, zo blijkt uit experimenten. Het is te danken aan het feit dat olifanten in staat zijn om klein voedsel letterlijk op te zuigen, en snel ook.
Dat schreven Amerikaanse onderzoekers in het blad 'Royal Society Interface'. Ze filmden olifanten terwijl deze allerlei lekkers verorberden. De beelden wijzen duidelijk uit dat de olifanten meerdere kleine voedingswaren – zoals blokjes kaas – opzuigen. En op vergelijkbare wijze ook in staat zijn om een breekbare tortilla heelhuids op te pakken.
Op basis van hun experimenten schatten de onderzoekers dat olifanten objecten met een snelheid van 150 meter per seconde kunnen inhaleren. Even ter vergelijking: daarmee ligt de snelheid waarmee een olifant een object op kan zuigen zo’n 30 keer hoger dan de gemiddelde snelheid waarmee wij niesen!
Water
De zuigkracht stelt de olifant in staat om met zijn zware en behoorlijk logge slurf toch heel fijne vegetatie – en in de experimenten: krakend verse tortilla’s – tot zich te nemen. Maar het komt ook van pas bij het drinken. Dat is in het filmpje hieronder heel goed te zien. Voor dit filmpje vulden de onderzoekers een tank met water en chiazaadjes. Dankzij de zaadjes wordt goed zichtbaar dat de olifant het water opzuigt. Experimenten wezen uit dat olifanten zo drie liter water per seconde tot zich kunnen nemen.
De onderzoekers ontdekten tevens dat de olifanten hun neusgaten wel 30 procent wijder kunnen maken en zo het nasale volume met 64 procent kunnen vergroten. “Het bewegen van de slurf kost veel energie,” merkte onderzoeker Andrew Schulz op. Daarom is een olifant erbij gebaat om in één beweging zoveel mogelijk water in de slurf op te slaan. “Olifanten hebben een spier in hun hoofd die de neusgaten kan sluiten. Wanneer ze water inhaleren sluiten ze de neusgaten, waardoor het water in hun slurf blijft zitten. Vervolgens verplaatsen ze dat water naar hun mond of spuiten het uit door de neusgaten te openen en gelijktijdig lucht via de slurf uit hun longen te persen.” De zuigkracht wordt precies omgekeerd gegenereerd. “Ze inhaleren simpelweg heel snel, met de neusgaten open.”
Betere overlevingskansen
Dat de olifant zo water en voedsel tot zich kan nemen, is verrassend, vond Schulz. “De meeste dieren die zich al zuigend voeden, leven in het water.” Evolutionair gezien is de aanpak echter wel te verklaren. “Dat olifanten water op kunnen zuigen, zorgt ervoor dat ze geen heel diepe meren nodig hebben. In plaats daarvan kunnen ze water in hun slurven opslaan en op hun lichamen spuiten om af te koelen, of het in hun mond spuiten als ze dorst hebben.” Aangezien diepe wateren in het leefgebied van de olifant niet altijd aanwezig zijn, heeft deze aanpassing de overlevingskansen van het dier ongetwijfeld vergroot.
Andere zoogdieren
Het roept natuurlijk de vraag op of er misschien nog andere zoogdieren zijn die met behulp van een behoorlijke zuigkracht voedsel tot zich nemen. “Het is mogelijk, maar niet heel waarschijnlijk,” dacht Schulz. “Andere zoogdieren hebben veel kleinere longen en ook veel kleinere neusgaten, waardoor dat een stuk lastiger wordt.”
Het onderzoek geeft niet alleen meer inzicht in de olifant en dan in het bijzonder de capaciteiten van zijn slurf, maar heeft mogelijk ook implicaties voor de ontwikkeling van robots. “In de robotica is zuigkracht lang gebruikt om objecten te grijpen,” schreven de onderzoekers in hun paper. “Het gedrag dat we hier aantonen kan wellicht dienen als een inspiratiebron voor het gebruik en ontwerp van dergelijke robots.”
Extra weetjes
- In de eerste weken van zijn leven heeft een olifant nog niet veel controle over zijn slurf. Hij zwiept hem wild heen en weer en struikelt er nog wel eens over. Dat ziet er nogal klungelig uit. Een jonge olifant kan er wel op zuigen, zoals een kind op zijn duim. Maar het lukt het dier de eerste week zeker niet om er iets mee op te tillen. Jonkies kunnen hun slurf pas na een maand een beetje gebruiken om er iets mee op te pakken of te manipuleren.
Een volgroeide olifant kan vier tot acht liter water in zijn slurf opslaan. Jonge olifanten drinken met hun bek direct uit het water of uit de uier van hun moeder. Water met zijn slurf opzuigen en daarna in zijn mond spuiten, lukt hem in de vierde maand. Pas als hij zo’n negen maanden oud is, beheerst een olifant zijn slurf volledig.
De ene olifant is rechtsslurfig, de ander links. Olifanten hebben een voorkeurskant als het om slurfgebruik gaat, net zoals mensen en veel andere dieren dat met hun handen of poten hebben. Als de dieren bijvoorbeeld gras met hun slurf lostrokken, krulde de ene olifant zijn slurf meestal links om het gras, de ander rechtsom. Vooral bij kleine bewegingen hadden ze een voorkeurskant. Bij bewegingen die minder fijne motoriek vereisten, zoals eten met de slurf in hun bek stoppen, bleken ze geen voorkeur te hebben. De zenuwen en spieren aan de voorkeurskant van de slurf worden meer gebruikt en zijn waarschijnlijk beter ontwikkeld dan die aan de andere kant. Bij mensen is zo’n negentig procent rechtshandig. Bij olifanten is de slurfvoorkeur fiftyfifty.
- Een olifant kan supergoed ruiken. De olifantenneus is niet alleen enorm lang, het beest kan er ook als de beste mee ruiken. Een olifant laat zijn slurf altijd slingeren. Dat helpt hem om al die geuren op te pikken.
Ze bestudeerden bij verschillende zoogdieren genen die in verband worden gebracht met hun vermogen om te ruiken. De Afrikaanse olifant heeft zo’n 2.000 van deze reukgenen. Dat zijn er twee keer zoveel als honden en maar liefst vijf keer meer dan mensen. De precieze functie van deze reukgenen is niet bekend. Olifanten hebben ook een relatief groot gebied in hun brein gereserveerd voor de verwerking van geuren. De dieren ruiken zelfs het verschil tussen Masai, die soms jagen op olifanten en Kamba, een landbouwvolk dat olifanten met rust laat. Op de geur van Masai-kleding reageerden de dieren een stuk agressiever.
- Olifanten communiceren vooral met lage grommende of knorrende geluiden. Zo laag, dat wij ze vaak niet kunnen horen. De trillende stembanden maken het geluid, dat het dier onder meer kan manipuleren door de stand van de slurf te veranderen. Het geluid draagt ver: soortgenoten kunnen het tot tien kilometer verderop nog horen.
Is een olifant opgewonden of boos, dan kan hij ook flink trompetteren. Dat klinkt veel hoger. Bij dit geluid sluit de olifant zijn bek en blaast hij de lucht met kracht door de tot 2,1 meter lange slurf. Dat geeft een flink geluid. Het heet getrompetter, maar je schijnt het geluid vooral met een trombone goed te kunnen nabootsen. Een olifant heeft pas genoeg controle over zijn slurf om te tetteren als hij zo’n drie maanden oud is.
Bronnen: Quest & Scientias
"Vind mensen, die in zichzelf zowel de motivatie als de aangeboren drijfveer hebben om aan hun Innerlijke Zelf te werken, en we zullen hen gidsen."
- DIMschool vzw, de énige gespecialiseerd in Zelfkennis, zijnde: het kennen van het Zelf -
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Voel je je geroepen om Spiritualia te sponsoren?
Klik hier en, alvast bedankt!
Overschrijven kan ook via: IBAN: BE22 7795 9845 2547 - BIC: GKCCBEBB
- Ook kan je in onze webshop iets aankopen, waaronder:
Archetypen vragenlijst
Boeken (sterk afgeprijst)
Kristallen schedels
Pendels
Purperen plaatjes
Wierook & Benodigdheden
Voor de 'Zoekers naar hun Innerlijke Waarheid' is er Eclecticus!
En, dan heb je nog de vaste teksten...
DIMschool biedt 10 interessante privé-sessies aan waaruit jij kan kiezen!
Dossier Zelfkennis: Over de Handleiding Pendelen van A tot Z
'Eclecticus': een korte introductie…
Meteorieten zijn hoogstwaarschijnlijk zo oud als onze planeet: eentje kopen?
Prachtige geode amethist schedel van 4 kg 340 gram zoekt een warme thuis.
Wat is jouw Archetype ? En, ken je ook die van jouw partner?