Of je nu te maken krijgt met een natuurramp, stroomuitval, pandemie, of wat dan ook: het aanleggen van een lang houdbare voedselvoorraad is nooit verkeerd om te doen. Zo'n noodpakket met eten en drinken in huis hebben, is natuurlijk niet verplicht. We leven in een maatschappij waarin je op ieder moment van de dag eten en drinken kunt aankopen. Het is deze vanzelfsprekendheid waar weinigen zich bewust van zijn, totdat ...
Een ramp of calamiteit komt vaak onverwacht. Denk aan een natuurramp, zoals een overstroming of plaatselijke aardbeving, een ontploffing in een chemische fabriek of kerncentrale, een terroristische aanval, of een plotse virusuitbraak. Ook kan er een calamiteit plaatsvinden, waardoor er tijdelijk geen elektriciteit, gas of water voorhanden is. In sommige gevallen kan of mag je jouw woonst niet uit en ben je dus afhankelijk van wat je wel of niet in huis hebt.
Dus, als je nog geen noodrantsoen hebt dan wordt het misschien tijd om ermee aan de slag te gaan. Als je wacht tot je het ooit nodig hebt, ben je per definitie al te laat. Het is daarom verstandig om altijd wat achter de hand te hebben, vind ik.
Waar beginnen?
In deze blog vind je enkele simpele tips voor het inslaan van lang houdbaar voedsel. Aanschouw het als het afsluiten van een verzekering. Je krijgt misschien nooit te maken met een economische crisis, pandemie of natuurramp, maar als dat wel het geval is, dan wil je voorbereid zijn, nietwaar? Een noodrantsoen en andere benodigdheden kan dan van onschatbare waarde voor jou en jouw gezin zijn. En, een noodrantsoen is niet alleen handig tijdens een ramp. Je kunt ook iets uit deze voorraad nemen als je een keer geen boodschappen kunt doen. Bijvoorbeeld: als het heel slecht weer is - zoals sneeuw of storm - als je ziek bent, of tijdelijk niet goed ter been.
Tip #1: zorg voor een goede opslagruimte
Alles valt of staat met een goede ruimte om jouw overlevingsproducten in op te bergen. Het vinden van een goede plek om een noodrantsoen voor noodgevallen op te slaan kan een behoorlijke uitdaging zijn. Kelders werden vroeger vooral gebruikt om eten koel te bewaren (de gemiddelde temperatuur van een kelder is rond de 11 graden Celsius). Dit werd overbodig met de komst van koelkasten en diepvriezers.
De meest geschikte opslagruimtes zijn, bijvoorbeeld: kelder, logeerkamer, voorraadkast, onder bedden, achter kleding in de kast, garage en/of schuur.
Tip #2: let op de opslagomstandigheden
Een te hoge temperatuur, luchtvochtigheid, zonlicht en ongedierte zijn jouw grootste vijanden als het gaat om het bewaren van lang houdbaar voedsel.
Temperatuur: een goede vuistregel is dat bij elke temperatuurstijging van 10 graden Celsius de houdbaarheidsduur van jouw voedsel wordt gehalveerd. Bewaar daarom jouw noodrantsoen bij een constante temperatuur en laat het - indien mogelijk - nooit warmer worden dan 20 graden.
Luchtvochtigheid: mensen voelen zich het beste bij een vochtigheidsgraad van tussen de 60-85%. Helaas komt een hoge luchtvochtigheid de conditie van lang houdbaar voedsel niet ten goede. De manier om vochtproblemen te omzeilen is een goede verpakking. Je kunt gebruik maken van vacuümzakken (Mylar zakken) en opslagvaten.
Geen direct zonlicht: zonlicht laat voedingsproducten sneller bederven en tast de voedingswaarde, smaak en kwaliteit van voedsel aan. Dit geldt vooral als het gaat om vet oplosbare vitamines (vitamine A, D, E) en eiwitten. Ook kunnen bacteriën in water onder invloed van zonlicht en warmte groeien. Dit kun je testen door aan het water te ruiken. Water en voedsel dat bedorven is, ruikt erg muf en zit vol met bacteriën.
Ongediertevrij: een ander probleem is ongedierte. Vochtige ruimtes zijn een broedplaats voor alle soorten insecten. Maar ook knaagdieren vormen een probleem voor het bewaren van lang houdbaar voedsel. Zorg daarom in de eerste plaats voor een fysieke barrière zodat ongedierte niet in de ruimte kan komen waar jouw noodrantsoen in ligt opgeslagen. Dicht alle gaten en berg voedsel op in luchtdichte emmers en zaken in een donkere ruimte.
Houdbaarheid van voedsel: hoe goed je jouw noodrantsoen ook bewaart, na verloop van tijd zal de voedselkwaliteit gaan afnemen. Tijd is een vijand waar je niet van kunt winnen. Toch hoef je je niet meteen druk te maken wanneer de datum op ingeblikt voedsel is verlopen. De THT-datum die op een blik te lezen valt ('THT' staat voor t'en minste houdbaar tot'), is namelijk de periode waarin de fabrikant minimaal kan garanderen dat de smaak en geur niet zal worden aangetast.
Ingeblikt voedsel vervalt dus niet op die aangegeven datum. Het is niet zo dat blikvoer de ene dag goed is en de volgende dag niet meer eetbaar is. Dit komt omdat voedsel in blik onder vacuüm staat. De afwezigheid van zuurstof in het blik helpt de houdbaarheid van conserven te verlengen.
De meeste houdbaarheidsdata van ingeblikt voedsel variëren van 1 tot 4 jaar, maar wanneer je jouw noodrantsoen op een koele, donkere plek bewaart dan kan die houdbaarheidsdatum waarschijnlijk verdubbeld worden. Over het algemeen zullen voedingsproducten die zuurder zijn eerder vervallen.
Aanvullende tip: kijk naar de staat van het blik! Is het gedeukt, opgezwollen of verroest? Eet het dan niet op maar werp het bij twijfel weg.
Tip #3 voeding: blijf zoveel mogelijk bij de basis
Houd eens bij wat jouw gezin in een week gemiddeld allemaal eet. Probeer daarom eens alles op te schrijven. Wanneer je dit eenmaal in kaart hebt gebracht dan kun je dit als richtlijn voor 3 weken gebruiken. Kies zoveel mogelijk voor natuurlijk en minimaal bewerkt voedsel en stap over naar een onbewerkte koolhydraatarme leefstijl voor een betere gezondheid. Hoewel veel voedingsproducten in de supermarkt vol zitten met conserveringsmiddelen en andere ongezonde additieven, zijn er nogal wat voedzame en niet-bederfelijke producten verkrijgbaar. Hier zijn de meest gezonde (niet-bederfelijke) voedingsmiddelen:
Gedroogde en ingeblikte bonen
Ingeblikte en gedroogde bonen zijn met een lange houdbaarheid en een hoog gehalte aan voedingstoffen (vezels, plantaardige eiwitten, magnesium, B-vitamines, ijzer, zink, mangaan, et cetera) een goede voedselkeuze. Ingeblikte bonen kunnen 2-5 jaar bij kamertemperatuur worden bewaard. Gedroogde kunnen zelfs nog langer meegaan, afhankelijk van de verpakking. Je kunt ook zelf voedsel inslaan in glazen potten. Dan is het wel belangrijk dat de potten eerst steriliseert. Op internet zijn verschillende websites te vinden hoe je dat precies doet.
Pindakaas en notensmeersels
100% pindakaas, maar ook notenpasta, zonder toegevoegd suiker en zout vallen in de 'Schijf van Vijf'. De een houdt ervan, de ander vindt de smaak afschuwelijk. Toch is pindakaas uitermate geschikt als noodrantsoen. Pinda’s zijn eigenlijk geen noten, maar peulvruchten. Het is rijk aan gezonde vetten, eiwitten, vitamines en mineralen. Commerciële pindakaas is volgens de verpakking ongeveer 9 maanden houdbaar bij kamertemperatuur.
Op het internet staat dat je hier gemakkelijk enkele jaren bij kunt optellen (2-5 jaar) zonder dat de smaak wordt aangetast. Test het dus voor jezelf uit. Pindakaaspotten kunnen eenvoudig in jouw voorraadkast worden bewaard of worden meegenomen als tussendoortje voor onderweg.
Nota: Een pinda-allergie kan heel vervelend zijn. Vaak begint het op jonge leeftijd, maar het kan ook op latere leeftijd ontstaan. Een pinda-allergie kan zelfs levensbedreigend zijn.
Er zijn ook andere notensmeersels op de markt, bijvoorbeeld van hazelnoten of amandelen. Vaak vind je die in de wat grotere supermarkten, of speciaalzaken. Die kun je prima gebruiken als afwisseling voor pindakaas. De 100% notenspreads zonder toegevoegd suiker en zout zijn de gezondste keuze. Op het etiket kun je zien of er zout of suiker aan is toegevoegd. Kijk hiervoor op de ingrediëntenlijst.
Ongezouten noten en zaden
Noten zitten vol met voedingstoffen en antioxidanten. De meeste noten zijn vezelrijk en dragen bij aan een snelle verzadiging en een voller gevoel. Ook zijn de meeste zaden en pitten een rijke bron van gezonde vetten, antioxidanten en mineralen. Gemiddeld genomen kunnen noten ongeveer een halfjaar meegaan als ze op kamertemperatuur worden bewaard, hoewel de houdbaarheid sterk varieert tussen notensoorten. Voor zaden geldt een vergelijkbare houdbaarheidsdatum.
Ingeblikte groenten en fruit
Inblikken wordt al lang gebruikt om de houdbaarheid van groenten en fruit te verlengen. De hitte die tijdens het inblikken wordt gebruikt, doodt potentieel schadelijke micro-organismen en de afdichting zorgt ervoor dat nieuwe bacteriën de voedselinhoud niet bederven.
Hoewel de meeste verse groenten en fruit een korte houdbaarheid hebben, geldt dit niet voor gedroogde groenten en fruit. Gedroogd fruit is een gezond tussendoortje. Het bevat relatief weinig suiker, zout en slechte vetten. Als het op de juiste manier wordt bewaard dan kan het meeste gedroogde fruit tot maximaal 1 jaar worden bewaard. Voor gedroogde groenten geldt dat ze ongeveer een halfjaar kunnen worden bewaard.
Je kunt ook voor diepvriesgroenten gaan. Vrijwel alle diepvriesgroenten worden binnen enkele uren ingevroren nadat ze zijn geplukt, gewassen en geblancheerd. Dat maakt diepvriesgroenten niet ongezonder dan groenten en fruit dat op de versafdeling in de supermarkt ligt. Het voordeel is dat ze 1 jaar houdbaar zijn en dat je ze kan ontdooien wanneer je maar wenst. Je wilt alleen niet alles inzetten op diepvriesgroenten omdat wanneer de stroom uitvalt je een probleem hebt met de diepvriezer.
Ingeblikte vis en gevogelte.
Hoewel verse vis en gevogelte onmisbaar zijn in een gezond en gevarieerd dieet, zijn ze zeer bederfelijk. Toch kan ingeblikte vis en vlees veilig en langdurig worden bewaard (tot wel 5 jaar bij kamertemperatuur). Denk bijvoorbeeld aan tonijn, makreel, haring en zalm in blik die perfect zijn als noodrantsoen.
Biltong en beef jerky
Biltong en beef jerky zijn magere runderbiefstukken die in de oven zijn gedroogd. Hierdoor worden ze een heerlijke eiwit snack met weinig koolhydraten. Afhankelijk van de verpakking kunnen ze maximaal 1 jaar veilig in de voorraadkast worden bewaard. De gezondste producten zijn die zonder toegevoegde suikers of kunstmatige smaakstoffen.
Eiwitrepen
Eiwitrepen zijn, dankzij hun lange houdbaarheid en voedingswaarde, een uitstekende keuze om als noodrantsoen te bewaren. In tegenstelling tot veel andere producten, hoeven ze niet in water te worden gedompeld of gekookt om smakelijk te zijn. Een proteïne reep levert je de calorieën en eiwitten die je nodig hebt om te overleven.
Soep in blik
Ingeblikte soepen zijn lang houdbaar en kunnen goed worden gestapeld in jouw voorraadkast. De meeste soepen in blik zijn enkele jaren houdbaar wanneer ze bij kamertemperatuur worden opgeslagen. Kies vooral soepen uit die rijk zijn aan gezonde ingrediënten, zoals groenten en bonen, en let er vooral op dat er niet te veel zout inzit. Te zoute soep kun je evenwel met water verdunnen.
Houdbare melk
Koemelk is niet lang houdbaar. Houdbare (gesteriliseerde) melk is bij een temperatuur van maximaal 20 graden Celsius tot 9 maanden houdbaar en daarom beter om in te slaan. Om de melk langer te kunnen bewaren wordt het verhit tot boven de 100 graden zodat alle bacteriën gedood zijn. Dit zorgt ervoor dat niet alleen de slechte bacteriën doodgaan, maar ook de goede. En dat is misschien wel het grootste nadeel aan het drinken van houdbare melk.
Plantaardige dranken, zoals sojamelk, gaan ongeveer 10 maanden mee, terwijl ingeblikte kokosmelk tot 5 jaar houdbaar is bij kamertemperatuur. Houdbare en plantaardige melk kan dus goed worden opgeslagen als er geen koelkast beschikbaar is. Melkpoeder (voor baby’s en kinderen) is een alternatief, met een houdbaarheid van 3 tot 5 jaar.
Onbewerkte granen
Onbewerkte granen (quinoa, bruine rijst, havermout, boekweit) zijn ongeraffineerde granen die je in het geheel eet en niet verwerkt in een product als brood. Deze granen zijn voedzaam: ze bevatten veel vezels en voedingsstoffen. Een ander voordeel is dat je ze in grote verpakkingen kunt opslaan en dat ze lang bewaard kunnen blijven (het vochtgehalte van het graan moet wel onder de 12% blijven). Het is zeker niet raadzaam om ze onbeperkt te eten. Slechts 1 á 2 porties per dag wordt aangeraden, want granen zijn en blijven koolhydraten.
Kruiden en specerijen
Kruiden en specerijen kennen een rijke geschiedenis en worden al eeuwen gebruikt om de geur en smaak van gerechten te verbeteren. Ze bevatten ook grote hoeveelheden antioxidanten en bioactieve stoffen die kunnen bijdragen aan een goede gezondheid, zoals het verlagen van de bloeddruk en bloedsuikerspiegel. Voorbeelden van goede kruiden en specerijen zijn zeezout, kurkuma, gember, knoflook, kaneel, munt, zwarte peper, peterselie, basilicum, koriander, bieslook, etcetera.
Gedroogde kruiden zoals basilicum, peterselie en oregano gaan ongeveer 3 jaar mee, mits ze in een koele en donkere ruimte bewaard worden. Kruiden die fijngemalen zijn, zoals nootmuskaat, kaneel, komijn en curry gaan ongeveer 2-3 jaar mee.
Tip #4: maak water een prioriteit
Het drinken van water is misschien wel het allerbelangrijkste om te overleven. Jouw lichaam heeft water nodig om goed te kunnen functioneren. Dit komt omdat je constant vocht afscheidt door zweet en plassen. Water werkt als smeermiddel voor onze gewrichten, reguleert onze lichaamstemperatuur en helpt afvalstoffen weg te spoelen.
Een onderzoek onderzocht de overlevingsduur van slachtoffers zonder eten en drinken en kwam tot de conclusie dat mensen zonder voedsel en water 8 tot 21 dagen kunnen overleven. Maar dit is een genereuze schatting. Waarschijnlijk zullen de meeste mensen het vier dagen zonder water niet eens volhouden. Mensen die in hongerstaking gaan (maar wel water blijven drinken) kunnen een paar maanden overleven. Dit bevestigt dat water veel belangrijker voor jouw lichaam is dan voedsel.
De vuistregel voor water is dat je minimaal 1 liter water nodig hebt per persoon per dag. Voor een gezin van vier personen zou dat betekenen dat je minstens 84 liter water in opslag nodig hebt om het 3 weken uit te houden. Als een gezinslid zwanger is, of borstvoeding geeft, dan wil je extra water opslaan.
Een andere oplossing is om gebruik te maken van een waterfilter en een regenton. Zelfs als je in een appartement met balkon woont, kun je een regenton gebruiken om er water in op te vangen. Op die manier kun je vervuild water filteren, weer schoon maken en heb je in dat geval minder water in opslag nodig.
Tip #5: multivitaminen op voorraad
Als je niet goed oplet kan een noodrantsoen tot een eenzijdig voedingspatroon leiden. Dit is gevaarlijk, want een eenzijdig dieet kan zorgen voor een mogelijk tekort aan voedingstoffen. Multivitamines zijn daarom belangrijk in een noodsituatie en zijn een waardevolle aanvulling op jouw dagelijkse voeding. Met het slikken van een goede multivitamine krijg je onmiddellijk een portie binnen die je waarschijnlijk in jouw dagelijkse voeding mist.
Tip #6: gebruik de FIFO-methode
Bij het opslaan van lang houdbaar voedsel wil je nog ergens anders rekening mee houden. Het is deze basisregel die iedereen die in de supermarkt werkt wel uit het hoofd kent, namelijk: de first in, first out regel. De FIFO-methode wordt wereldwijd gebruikt om op een veilige en efficiënte manier voedsel op te slaan en hoe je het effectief kunt roteren.
Bij het opslaan van een noodrantsoen moeten de nieuwere overlevingsproducten naar achteren worden geplaatst en de oudere producten naar voren. Als je deze regel niet toepast dan verliest je de opslag van lang houdbaar voedsel met betrekking tot de vervaldatum.
Tip #7: besteed je budget goed
De een kan financieel wat meer missen dan de ander. Hoeveel geld wil en kun je besteden aan jouw noodrantsoen? Zet dat eerst eens op een rijtje. Een noodrantsoen inslaan voor noodgevallen kan een uitdaging zijn, maar het hoeft geen kopzorgen te geven. Je hoeft namelijk niet alles in één keer voor elkaar te krijgen.
Het zoeken naar de beste deals en aanbiedingen is eveneens een avontuur op zich. Betrek alle gezinsleden erbij door hen om suggesties te vragen. Wekelijks vallen er nieuwe folders met supermarkt promoties in de bus. Prijzen vergelijken bij verschillende winkels kan jou op jaarbasis honderden euro’s besparen.
Tip #8: andere benodigdheden
Een eerstehulpkit is een aanrader. Andere benodigdheden zijn, bijvoorbeeld: een zaklamp, waterdichte rugzak, radio (batterij gevoed of handbediend), powerbank, extra batterijen, brandblusser of blusdeken, waterdicht verpakte lucifers of watervaste luciferslucifers, waxinelichtjes of kaarsjes, warmhouddekens, gereedschapset, blikopener, waarschuwingsfluitje, ...
En daarnaast: contant geld (minimaal 50 euro) en kopieën van identiteitsbewijzen en verzekeringspapieren, reservesleutels van huis en auto, plattegrond van de omgeving, een landkaart, desinfecterende handgel en mondmaskers, baking soda, hygiëneproducten zoals wc-papier, zeep, tandpasta, maandverband en medicijnen op doktersvoorschrift.
Er zijn natuurlijk nog tal van andere dingen die je kunt en zou moeten hebben, zoals een lijst met de meest belangrijke telefoonnummers, maar richt je allereerst op het inslaan van een noodrantsoen voor een periode van enkele weken. En als je eenmaal deze basis hebt opgebouwd, kun je doorgaan met de extra’s die het overleven een stuk gemakkelijker en comfortabeler zullen maken.
"Vind mensen, die in zichzelf zowel de motivatie als de aangeboren drijfveer hebben om aan hun Innerlijke Zelf te werken, en we zullen hen gidsen."
- DIMschool vzw, de énige gespecialiseerd in Zelfkennis, zijnde: het kennen van het Zelf -
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
En, voel jij je geroepen om Spiritualia te sponsoren?
Klik dan op deze link. Alvast bedankt!
Overschrijven kan ook via: IBAN: BE22 7795 9845 2547 - BIC: GKCCBEBB
- Indien je zo'n (bak)steentje bijdraagt, ook via een aankoop of een Zoek&Vind abonnement, mogen we jouw naam hieronder publiceren? Laat het ons weten!
Hieronder enkele sponsors sinds 2021... (rijk werd de website er niet van, hé!) 
Hopelijk snap je, beste bezoeker, waarom we verplicht waren om ons vooral op de eclectici te concentreren...
- Ook kan je dus in onze webshop iets aankopen, waaronder:
Archetypen vragenlijst
Kristallen schedels
Pendels
Purperen plaatjes
Wierook & Benodigdheden
Voor de 'Zoekers naar hun Innerlijke Waarheid' is er...: Eclecticus!
En, dan heb je nog ...
DIMschool biedt 10 interessante privé-sessies aan waaruit jij kan kiezen!
Dossier Zelfkennis: Over de Handleiding Pendelen van A tot Z
'Eclecticus': een korte introductie…
Wat is jouw Archetype ? En, ken je ook die van jouw partner?
Een Cursus in Wonderen - A Course in Miracles: een introductie.
Interesse in Kabbala en de Boom des Levens?
Pssst! Jij, ja jij! Leren werken met Runen?… De handleiding is beschikbaar!