Opvallend genoeg vertraagt zout de bloedstroom in het brein, wat kan leiden tot een te laag zuurstofgehalte en beschadiging van hersenweefsels. Het is nu eenmaal bekend dat teveel zout schadelijk is voor jouw gezondheid. Zo leidt het bijvoorbeeld tot een hoge bloeddruk, waardoor de kans op hart- en vaatziekten toeneemt. Maar wat gebeurt er eigenlijk precies in de hersenen als je vaak teveel zout eet? In een nieuwe studie namen onderzoekers het – letterlijk – onder de loep.
Functionele hyperemie
Wanneer neuronen (de informatie- en signaalverwerkers van het lichaam die zorgen voor het ontvangen en verzenden van zenuwprikkels) worden geactiveerd, produceert dit doorgaans een snelle toename van de bloedstroom naar het betreffende gebied. Dit wordt ook wel ‘functionele hyperemie’ genoemd en vindt plaats via verwijding van bloedvaten in de hersenen. De studie naar functionele hyperemie staat echter nog in de kinderschoenen. Zo zijn er in eerdere onderzoeken bijvoorbeeld alleen oppervlakkige delen van de hersenen – zoals de hersenschors – bestudeerd. Wetenschappers onderzochten vervolgens hoe de bloedstroom verandert als reactie op sensorische stimuli uit de omgeving (denk aan visuele of auditieve stimuli).
Zout
In een nieuwe studie wilden de onderzoekers weten hoe functionele hyperemie zich in diepere delen van de hersenen voltrekt. Het team concentreerde zich op de hypothalamus; een hersengebied dat betrokken is bij kritieke hersenfuncties, waaronder eten, drinken, regulering van de lichaamstemperatuur en voortplanting. De onderzoekers besloten vervolgens te bestuderen hoe de bloedstroom naar de hypothalamus verandert als reactie op zout eten. “We hebben voor zout gekozen omdat het lichaam het natriumgehalte heel nauwkeurig moet controleren,” legt onderzoeker Javier Stern uit. “We hebben zelfs specifieke cellen die detecteren hoeveel zout er in je bloed zit. Wanneer je zout voedsel binnenkrijgt, voelen de hersenen dit en activeren een reeks compenserende mechanismen om het natriumgehalte weer te verlagen.”
Afname bloedstroom
Het lichaam verlaagt het natriumgehalte onder andere door neuronen te activeren die zorgen voor de afgifte van vasopressine; een hormoon dat een sleutelrol speelt bij de handhaving van de juiste zoutconcentratie in het lichaam. De onderzoekers komen tot een verrassende ontdekking. Want in tegenstelling tot eerdere studies die een positief verband vonden tussen de activatie van neuronen en een verhoogde bloedstroom (functionele hyperemie), vond het onderzoeksteam nu juist een afname van de bloedstroom naarmate de neuronen in de hypothalamus werden geactiveerd. “Deze bevinding verraste ons,” zegt Stern. “Het is het tegenovergestelde van wat er meestal gezien wordt als reactie op een sensorische stimulus. Bovendien wordt een vertraagde bloedstroom in de hersenen normaal gesproken waargenomen bij verscheidende ziektes, zoals de ziekte van Alzheimer of na een beroerte.”
Zuurstofgehalte
Het betekent dat als je teveel zout eet, de bloedstroom in je hersenen vertraagt. En dat kan verstrekkende gevolgen hebben. Een verminderde bloedstroom kan namelijk leiden tot een te laag zuurstofgehalte, waarbij weefsels in het lichaam niet voorzien worden van voldoende zuurstof (hypoxie). “Als je chronisch veel zout binnenkrijgt, slaan de vasopressine-neuronen als het ware op hol,” legt Stern uit. “Dit mechanisme kan dan hypoxie veroorzaken, wat kan leiden tot weefselbeschadiging in de hersenen.”
De bevindingen roepen interessante vragen op over hoe een hoge bloeddruk de hersenen beïnvloedt. Het is namelijk bekend dat in veel gevallen een te hoge zoutinname de boosdoener is van een hoge bloeddruk. De onderzoekers hopen dan ook in vervolgstudies meer te leren over hoe hypoxie voorkomen kan worden.
“Mogelijk kunnen we manieren vinden om de hypoxie-afhankelijke activering te stoppen,” oppert Stern. Daarnaast zijn de onderzoekers van plan om ook andere hersengebieden en ziekten te bestuderen, waaronder depressie, overgewicht en neurodegeneratieve aandoeningen (zoals de ziekte van Alzheimer, Parkinson en Huntington).
Bronmateriaal: "Georgia State Researchers Reveal Surprising Findings on How Salt Affects Blood Flow in the Brain Georgia State Researchers Reveal Surprising Findings on How Salt Affects Blood Flow in the Brain" - Georgia State University.
We eten met z’n allen veel te veel zout, met levensbedreigende kwalen tot gevolg. Maar de oplossing is simpel.
Dit alternatief voor keukenzout kan jaarlijks miljoenen levens redden...
‘Even op smaak brengen met zout en peper’. Het is een veelvoorkomend advies in tal van recepten. Maar wat veel mensen misschien niet genoeg beseffen, is dat teveel zout erg schadelijk kan zijn voor je gezondheid. En dus gingen onderzoekers op zoek naar een beter alternatief.
Keukenzout
Keukenzout zit in heel veel producten. Je strooit het misschien zelf over jouw eten, maar het zit bijvoorbeeld ook in kant-en-klaar-maaltijden, brood, snacks en pizza’s. En simpel gezegd is teveel zout slecht voor je. “Bijna iedereen in de wereld eet meer zout dan zou moeten,” stelt onderzoeker Bruce Neal.
Zo eet meer dan 85 procent van de Nederlandse bevolking meer zout dan de aanbevolen richtlijn van 6 gram. Volwassen vrouwen nuttigen dagelijks 7,5 gram zout en mannen maar liefst 9,9 gram per dag.
Deze hoge inname van keukenzout kan ernstige gevolgen hebben. Zeker als je tegelijkertijd weinig kalium – dat in groente en fruit zit – eet. Het nuttigen van veel zout en weinig kalium zijn beide bijvoorbeeld gekoppeld aan een hoge bloeddruk en verhoogt de kans op een beroerte, hartaandoeningen en vroegtijdig overlijden flink.
Alternatief
Zout uit het dieet schrappen is echter voor veel mensen geen optie. “Het zou het beste zijn om helemaal te stoppen met het gebruik van zout, maar dat is voor veel mensen niet te doen,” zegt Neal. “Een zoutvervanger is een goed compromis.” Er gaan dan ook steeds meer stemmen op voor een gezondere zoutvervanger, bijvoorbeeld kaliumzout. Het is een alternatief waarbij een deel van de natriumchloride (waar keukenzout volledig uit bestaat) is vervangen door kaliumchloride. Er zijn echter nog maar weinig onderzoeken naar de effecten van kaliumzout op bijvoorbeeld hartaandoeningen, beroertes en vroegtijdig overlijden verricht, waardoor er nog veel vragen over bestaan.
Studie
In een nieuwe studie besloten onderzoekers op zoek te gaan naar antwoorden. Neal onderzocht samen met zijn team meer dan 20.000 dorpelingen afkomstig uit landelijke gebieden in China. Tijdens het onderzoek kregen ze allemaal gratis genoeg zoutvervanger (kaliumzout) om in al hun behoeftes te voorzien. Degenen in andere dorpen bleven keukenzout gebruiken.
Na bijna vijf jaar bestudeerden de onderzoekers de stand van zaken. Ze ontdekten dat meer dan 3.000 mensen in de tussentijd een beroerte hadden gekregen. Maar degenen die zoutvervanger hadden genuttigd, hadden 14 procent minder kans op een beroerte. Het totale aantal cardiovasculaire voorvallen (dus het aantal beroertes en hartaanvallen bij elkaar opgeteld) was onder hen met 13 procent gedaald en vroegtijdig overlijden met 12 procent.
Schadelijke effecten
Bovendien blijken er geen schadelijke effecten aan de zoutvervanger te kleven. “Onze studie laat niet alleen duidelijke voordelen van kaliumzout voor je gezondheid zien, het neemt ook de zorgen over mogelijke risico’s weg,” aldus Neal. “We zagen geen bewijs voor enige schade van het toegevoegde kalium in de zoutvervanger. Natuurlijk, patiënten met een ernstige nierziekte mogen zeker geen zoutvervanger gebruiken, maar zij moeten ook wegblijven van keukenzout.”
Levens redden
Deze resultaten tonen aan dat simpelweg keukenzout vervangen door kaliumzout levens kan redden. Miljoenen levens, zo betoogt Neal. “Vorig jaar suggereerde een modelstudie in China al dat er jaarlijks ongeveer 400.000 vroegtijdige sterfgevallen kunnen worden voorkomen als keukenzout wordt vervangen,” zegt hij. “Onze resultaten bevestigen dit nu. Als keukenzout wereldwijd zou worden ingeruild voor kaliumzout, zou dit elk jaar miljoenen levens kunnen sparen.”
Kaliumzout
Wie bang is dat kaliumzout toch beduidend anders smaakt dan normaal keukenzout, heeft Neal goed nieuws. “Kaliumzout (met een samenstelling van 75% natriumchloride en 25% kaliumchloride) smaakt sterk naar gewoon zout,” vertelt hij. “Meer kalium kan een bittere smaak geven.” Ook voor het geld hoef je het overigens niet te laten. “De betaalbaarheid varieert een beetje over de hele wereld,” aldus Neal. “Maar over het algemeen is zout erg goedkoop en zoutvervanger ook. Laatstgenoemde is misschien iets duurder dan gewoon zout, maar het scheelt je echt maar een paar euro per jaar.”
Zijn mensen bereid?
Of mensen wel bereid zijn om keukenzout te laten staan en een vervanger in huis te halen? Daar maakt Neal zich niet zo’n zorgen om. “Het enige wat je hoeft te doen is het ene kristallijne witte poeder omwisselen voor een ander kristallijn wit poeder,” stelt hij. “Er zijn verder geen vergaande gedragsveranderingen nodig. Bovendien worden mensen zich steeds bewuster van wat ze eten. En als zoutvervangers op grote schaal beschikbaar komen en beter worden gepromoot, denk ik dat mensen de overstap wel zullen maken.” Het ligt echter niet alleen aan de consument zelf. “De zoutfabrikant moet ook veranderen wat hij produceert,” vervolgt Neal. “Retailers moeten veranderen wat ze verkopen en overheden zouden zoutvervangers meer moeten promoten en consumenten moeten informeren over de mogelijkheid. Dat zijn veel variabelen. Er is waarschijnlijk nog een decennium werk aan de winkel voordat zoutvervangers wereldwijd zijn ingeburgerd.”
Twee vliegen in één klap
De bevindingen uit de studie laten zien dat kaliumzout eigenlijk twee vliegen in één klap slaat. Niet alleen vermindert het de inname van risicovolle hoeveelheden keukenzout, het zorgt er tegelijkertijd voor dat we beter onze kaliuminname (wat veel mensen juist weer te weinig eten) op peil houden. “Het overschakelen van keukenzout naar zoutvervanger is een zeer haalbare en goedkope mogelijkheid om wereldwijd enorme gezondheidsvoordelen te behalen,” stelt Neal.
De onderzoeker kan het bijna niet geloven hoe ver deze gemakkelijke ingreep reikt. “We beschikken nu over bewijs van een simpele interventie die van toepassing is op bijna iedereen in de wereld, goedkoop is en miljoenen doden per jaar kan voorkomen,” somt Neal op. “Dat is echt ongekend. Dit bereik je gewoonlijk met vaccins, niet met voedselkruiden. De studie is simpelweg het meest waardevolle onderzoek waar ik ooit bij betrokken ben geweest.”
Men zegge het voort... :-)
Bronmateriaal: "Landmark study shows simple salt swap could prevent millions of deaths each year" - The George Institute for Global Health - Interview met Bruce Neal.
Op zoek naar een specifief product, therapeut, organisatie, winkel of praktijk? Klik dan op deze link! (nog in opbouw)
"Vind mensen, die in zichzelf zowel de motivatie als de aangeboren drijfveer hebben om aan hun Innerlijke Zelf te werken, en we zullen hen gidsen."
- DIMschool vzw, de énige gespecialiseerd in Zelfkennis, zijnde: het kennen van het Zelf -
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Voel je je geroepen om Spiritualia te sponsoren?
Klik hier en, alvast bedankt!
Overschrijven kan ook via: IBAN: BE22 7795 9845 2547 - BIC: GKCCBEBB
- Ook kan je in onze webshop iets aankopen, waaronder:
Archetypen vragenlijst
Kristallen schedels
Pendels
Purperen plaatjes
Wierook & Benodigdheden
Voor de 'Zoekers naar hun Innerlijke Waarheid' is er...: Eclecticus!
En, dan heb je nog de vaste teksten...
DIMschool biedt 10 interessante privé-sessies aan waaruit jij kan kiezen!
Dossier Zelfkennis: Over de Handleiding Pendelen van A tot Z
'Eclecticus': een korte introductie…
Meteorieten zijn hoogstwaarschijnlijk zo oud als onze planeet: eentje kopen?
Prachtige geode amethist schedel van 4 kg 340 gram zoekt een warme thuis.
Wat is jouw Archetype ? En, ken je ook die van jouw partner?