"Men moet stoppen met Nutella eten," zei minister Ségolène Royal op 15 juni 2015 in 'Le Petit Journal' op de Franse zender Canal+. "Men moet massaal inzetten op de heraanleg van bossen, want er heeft een gigantische ontbossing plaatsgevonden, die ook bijdraagt tot de opwarming van ons klimaat," zei ze toen. "Daarom moeten we bijvoorbeeld stoppen met Nutella te eten, want het is palmolie die de plaats van bomen inneemt. En dat heeft al tot aanzienlijke schade geleid."
Ferrero, het Italiaanse bedrijf dat de chocoladepasta produceert, sprak de kritiek op haar website tegen. Nutella bestaat voor twintig procent uit palmolie, "maar om Nutella te maken, kopen we duurzame palmolie uit Maleisië en Papoea-Nieuw-Guinea. Sinds 2014 is onze volledige palmoliebevoorrading 100 procent duurzaam volgens de RSPO", aldus Ferrero.
Nota: RSPO is de 'Round Table on Sustainable Palm Oil'; een organisatie, opgericht door voedingsbedrijven en milieuorganisaties.
Nota: houd rekening met het feit dat ureum, dat als meststof in de plantenteelt wordt gebruikt, niet gelijk is aan urine. Henri Joyeux maakte dus een arm van een vinger. Als additief wordt ureum, met als e-nummer 927b, chemisch gemaakt, en als 'praktisch onschadelijk' voor het menselijk lichaam aanschouwd. Het zou ook uit urine gewonnen kunnen worden, maar dat is veel lastiger.
Kan Nutella kanker veroorzaken?
De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) liet vorig jaar ook al weten dat palmolie meer potentieel kankerverwekkende stoffen veroorzaakt dan andere plantaardige oliën wanneer die boven de 200 graden Celsius verwarmd worden om geraffineerd te worden. Consumenten wordt voorlopig nog niet afgeraden te stoppen met het eten van producten waar palmolie in verwerkt zit, aangezien verdere studie noodzakelijk is om een goede risicoanalyse te maken. De Wereldgezondheidsorganisatie onderkent echter wel hetzelfde risico.
Nutella beweert dat de palmolie, die verhit wordt om van haar traditioneel rode kleur af te komen en haar geur neutraal te maken, in het industriële proces tot net onder de 200 graden Celsius wordt verhit met een hele lage druk om het ontstaan van kankerverwekkende stoffen te minimaliseren. Het verhittingsproces van palmolie boven de tweehonderd graden zorgt ervoor dat zich zogenaamde glycidyl vetzuuresters vormen. Als die in het menselijk lichaam worden verteerd, komt het glycidol vrij; een stof, die in verband wordt gebracht met tumorvorming.
Ferrero zegt dus, dat bij het productieproces de 200 graden nét niet gehaald wordt, zodat er met Nutella niets aan de hand is... Waar of onwaar?
Extra nota's:
- Een ester is een organische verbinding, die ontstaat door reactie van een zuur met een alcohol of sacharide en vormt een klasse van organische verbindingen.
- Glycidyl-esters wordt in voeding teruggevonden. Ze komen vooral voor in geraffineerde plantaardige oliën en vetten, gebruikt als ingrediënt in allerlei levensmiddelen zoals koekjes, margarine en zuigelingenvoeding. Palmolie en palmvet bevatten de hoogste gehaltes. Palmolie zit in snacks, koekjes, soepstengels, crackers en tientallen andere voedingsmiddelen.
- Van glycidyl-esters vermoedt EFSA (European Food Safety Authority) dat het kankerverwekkend is via een genotoxische mechanisme, dit wil zeggen dat het DNA zou kunnen beschadigen. Het meest gevoelige effect voor 3-MCPD & esters daarentegen zijn de nieren. IARC (externe link) classificeert glycidol als waarschijnlijk kankerverwekkend (klasse 2A) en 3-MCPD als mogelijks kankerverwekkend (klasse 2B).
- Glycidamide: Wetenschappers van de Technische Universiteit van Munchen toonden de aanwezigheid van de kankerverwekkende stof glycidamide (GA) in levensmiddelen, namelijk chips (1,5 μg/kg, n=1) en frieten (0,3 – 0,6 μg/kg afhankelijk van de verhittingsduur, n=3) aan. Deze metaboliet van AA in muizen, ratten en de mens zou meer toxisch zijn dan acrylamide (AA). Via een modelexperiment werd aangetoond dat glycidamide gevormd kan worden door epoxidatie van de dubbele binding in AA in aanwezigheid van lipiden droperoxides, zoals linolzuur hydroperoxide. Evenwel, de aangetroffen gehaltes zijn miniem ten opzichte van de AA gehaltes die in levensmiddelen gemeten worden, en lijken geen onmiddellijke bedreiging voor de gezondheid te vormen.
- Wel bevatten zeer veel margarineproducten glycidyl methacrylaat, dat in het lichaam tot het glycidol kan worden omgezet, en waarschijnlijk kankerverwekkend is. Bevindingen daarvan vind je op de website van het Duitse tijdschrift Ökotest.
Het bewijs dat mieren slimmer zijn dan zeer veel mensen, wordt in onderstaand filmpje weergegeven - want, ze zullen boter boven margarine prefereren. Maar boter is dan ook weeral niet al te gezond, en daarom zijn sommige margarinesoorten ietwat gezonder. Anderzijds wordt olijfolie aangeraden. Weet jij het nog?...
Palmolie, een noodzakelijk product
Nutella is één van Italiës meest bekende voedingsmerken: het goedje is over de hele wereld populair. Palmolie is een belangrijk ingrediënt om de zachte textuur van de pasta te verkrijgen en behouden, als het bijvoorbeeld wat langer op de plank blijft staan.
Volgens Ferrero is het dan ook niet zo evident om de palmolie door een ander ingrediënt, zoals zonnebloemolie te vervangen: het zou direct invloed hebben op de smaak en textuur van het product. "Nutella zonder palmolie maken zou een inferieur substituut voor het originele product opleveren, het zou een stap achteruit zijn", zegt inkoopmanager Vincenzo Tapella, die in een Italiaans reclamefilmpje van het bedrijf figureert.
Goedkoopste alternatief
Palmolie is de goedkoopste plantaardige olie op de markt. Geschat wordt dat Ferrero zo'n 185 duizend ton per jaar gebruikt. Een ton palmolie kost zo'n 755 euro, zonnebloemolie kost rond de 797 euro per ton en koolzaadolie, een andere mogelijke vervanger, rond de 851 euro per ton. Veranderen van olie zou het bedrijf dan ook significant meer kosten, tussen de 8 en 22 miljoen euro per jaar aan deze prijzen. Het bedrijf wilde niet reageren op deze cijfers.
Bron: De Morgen
Eventuele conclusie: enkel en alleen overdaad schaadt. Maar, waar trekt men de teveel-grens? Eén boterham met Nutella aan jouw kindje naar school meegeven? Twee?... Mogen drie ook nog - of, is dat al véél teveel?