Reeds meermaals schreven we dat alles de betekenis en de waarde verkrijgt die een mens er zélf aan geeft. Jij kunt iets krankzinnig vinden, maar als duizenden anderen iets goedkeuren, heb je de neiging jezelf te bedenken. Dit gaat op voor eender welk thema. Ook in dit verhaal verkrijgen uitwerpselen een nieuwe betekenis. Excrementen, plus hetgeen er in zit, kunnen niet zo slecht zijn... Tenslotte kunnen miljarden strontvliegen het toch niet allemaal bij het verkeerde eind hebben, nietwaar?
Kopi Loewak, of noem het Civetkoffie, is de duurste koffie ter wereld. In een koffieshop zul je er tussen de 40 en de 60 euro voor betalen. Voor een tas bedoel ik, niet voor een kilo. De hoge prijs wordt niet veroorzaakt doordat de gebruikte koffiebessen zelf zo zeldzaam zijn, maar door het zeer 'speciale' productieproces waar oosterlingen zich mee bezighouden teneinde westerlingen te fascineren. 'Kopi' is het Indonesische woord voor 'koffie' en 'Loewak' is de lokale naam voor een soort van wezel, een katachtig diertje, die de rauwe rode koffiebessen enorm graag lust.
Hoe zit de procedure in elkaar?... Welnu, de koffiebes wordt verbouwd op plantages. Deze bes wordt door de civetkatachtige loewak opgegeten. Het vruchtvlees wordt verteerd, maar de pit blijft intact en passeert het maag-darmkanaal. Door fermentatie krijgt deze zijn 'geliefde, exquise grondsmaak'. De pitten worden daarna teruggevonden in de ontlasting van de wezel. Ze worden vervolgens gewassen. Om de smaak zoveel mogelijk te behouden, worden deze pitten meestal licht geroosterd. Aangezien de uitgepoepte bessen moeilijk te vinden zijn, is de prijs zeer hoog en heeft de koffie een 'exclusief karakter'.
Het product komt onder andere voor in de Filipijnen - waar het 'Kape Alamid' genoemd wordt, in Vietnam, in Zuid-India en op de Indonesische eilanden Sumatra, Java en Celebes.
Per jaar wordt er slechts tussen de 200 kg en de 500 kg Kopi Loewak geproduceerd. Sommige van de Kopi Loewak-boeren bieden een mengeling van Arabica- en Robustaboon aan. Oppassen is dus geboden, want tegenwoordig kan men gewone koffie aan heel dure prijzen aankopen, gewoonweg omdat men het als Kopi Loewak aanbiedt.
De loewak - ook wel 'palmroller' of 'koffierat' genoemd - oftewel 'Paradoxurus hermaphroditus' in het Latijn - is een diersoort uit de familie van de civetkatachtigen, die van oorsprong voorkomt in Pakistan, India, Zuid-China en Zuidoost-Azië. Het uiterlijk van de Paradoxurus hermaphroditus heeft veel weg van een civetkat. Een groot verschil is het gebit dat meer geschikt is voor het fruit waar het een voorkeur voor heeft. Het diertje is wel degelijk een omnivoor, maar het eet - indien mogelijk - voornamelijk fruit. Daarnaast eet het ook wel reptielen, eieren, insecten - en, in dit geval: koffiebessen.
Loewaks zijn solitair levende nachtdieren, die vooral in de boomtoppen verblijven. Ze hebben een lang, slank lichaam en korte pootjes. Ze wegen zo'n 2 tot 4 kg en zijn tussen de 45 en 60 cm lang. Hun staart is nog eens zo'n 45 tot 55 cm lang. De vacht is grof grijsachtig met zwarte plekken erdoorheen. De vacht op de snuit, hals en poten is ook zwart van kleur. Een loewak kan wel 22 jaar oud worden.
Enkele extra 'weetjes'...
- Toen in 2004 een SARS-epidemie uitbrak, werden er in het Oosten steeds minder Civetkatten gegeten. Het had echter geen merkbaar effect op de vraag naar Civetkoffie.
- Een variant op de Kopi Loewak is de Kopi Muncak, deze wordt gemaakt van koffiebessen die in de ontlasting van Muntjaks, het Aziatische hert, wordt gevonden.
- De Engelse schrijver, komiek en acteur Stephen Fry schonk in 2005 een zakje met deze bonen aan prins Charles en Camilla Parker Bowles bij wijze van huwelijksgeschenk.
- In de Amerikaanse speelfilm The Bucket List (2007) van de regisseur Rob Reiner komt in het begin van de film een verguld pak 'Kopi Luwak' in beeld en wordt aan het eind het eigenaardige pre-productieproces van deze koffiesoort ter sprake gebracht
De Kopi Loewak Koffie is dus niet het enige dat door mensen wordt verorbert en dat door dieren wordt uitgescheiden ... Hieronder vind je er enkele voorbeelden van.
- In Brazilië verblijft de Jacu vogel, die rijpe koffiebessen eet en de bonen uitscheidt. De mens onderzoekt dan de bossen, op zoek naar de uitwerpselen die her en der op de grond zijn verspreid, en ook van die bonen wordt koffie gemaakt.