In de werkgroep Zelfkennis is het zeer moeilijk om aan de cursisten het verschil tussen essentie, eigen persoonlijkheden en oneigene persoonlijkheden uit te leggen. Soms wordt daarbij gezegd: een Jezus is als Jezus geboren, een Boeddha zoals een Boeddha, en een Beethoven als een Beethoven.
De woorden worden natuurlijk wél begrepen, maar al hetgeen dat er in en achter die woorden verborgen ligt... niet. Om die reden staat niemand in verbinding met zijn eigen essentie. Bovendien wordt er meermaals gezegd, dat een mens slechts kan groeien vanuit de plaats waarop hij/zij zich momenteel bevindt. Vanuit de essentie dus.
'k Weet het: het is geen gemakkelijk thema, maar meestal schrijf ik nu eenmaal niet voor iedereen. Mijn verontschuldigingen aan al degenen die toevallig op deze website zijn afgedwaald.
Men kan jou leren fietsen of piano spelen, maar niemand kan jou garanderen dat je de Ronde van Frankrijk wint, of een Koningin Elizabethwedstrijd. In de zakenwereld weet men dat echte verkopers en succesvolle mensen worden geboren, niet gemaakt. Maar, de mensen die anderen willen opleiden - omdat ze er hun beroep van hebben gemaakt - willen dat natuurlijk niet weten. En, zij die het weten, zullen het niet aan de betalers vertellen, natuurlijk.
Kopiëren kan iedereen. De ene wat beter dan de andere. Maar zelfs een Beethoven naspelen, maakt van jou nog altijd geen componist.
"Groei dus uit tot jezelf, en stop met imiteren," wordt er soms als raad gegeven. Reeds van kindsbeen af imiteren kinderen de volwassenen - soms: beginnende met vader of moeder. Natuurlijk kan een kind zich tegen al hetgeen het ziet en ervaart, verzetten, en een andere richting uitgroeien. Toch nog is het een instinctieve reactie op de prikkels komende van de buitenwereld; een rebelse reactie, beter gekend onder de namen 'eigenzinnigheid' en 'koppigheid'.
Ondanks het feit dat een mens zijn lichaam niet is, is er in dat stoffelijke - en dus tijdelijke deel - iets wat we 'essentie' kunnen noemen. Aristoteles noemde het 'entelechie' - en, 'blauwdruk' of 'bouwplan' kunnen ook als synoniemen worden gebruikt.
Hoe je het ook benoemt: geen mens kent het, omdat tientallen aangekweekte persoonlijkheden het hebben overwoekert, bijvoorbeeld. Eén van de gevolgen daarvan is, dat de essentie nooit tot zijn recht komt en het licht ziet. Vergelijk het met de essentie van een zonnebloempit dat nooit tot een volwaardige zonnebloem kan uitgroeien, omdat het in een donkere kelder aan het uitdrogen is en wegkwijnt.
Weet ook dat een zonnebloempit - indien het in de juiste omgeving wordt geplant - nooit kan uitgroeien tot een dennenboom, een konijn, of olifant. De essentie laat dat niet toe. Mensen, daarentegen, groeien vanuit hun droom- en verbeeldingswereld uit tot eender wat ze denken te willen - en, om die reden kent geen mens zichZelf.
Maar, aan de meet deelt men de prijzen, en op het sterfbed is de mens zijn eigen rechter. In de veronderstelling natuurlijk, dat men op een bewuste manier deze wereld verlaat, en niet zoals de massamens, die op dat ogenblik in een eeuwige slaap verzinkt, en opnieuw tot stof wordt gereduceerd. Als we onze verbeeldingswereld gebruiken, gaat die sterveling naar de Eeuwige Jachtvelden, of noem het 'hemel'. Sommige durven zelfs beweren dat er 72 maagden zijn die hem opwachten...
Imitatie, hoe goed het soms ook wordt gebracht, evenaart nooit het échte. Neem een Elvis Presley, bijvoorbeeld. Zijn bewustzijnsniveau stond op een zeer laag pitje, net als die van een Mozart, maar zijn essentie straalde via zijn lichaam op een charismatische manier naar buiten. Zijn probleem - als 'mens' - was, dat de glitter van de buitenwereld hem verblindde en als gewone sterveling stierf. In elk geval begeesterde hij vanuit zijn essentie op een instinctieve manier het grote publiek.
Nu kan ik over het onderwerp 'essentie' boeken schrijven, wetende dat geen mens mij zal kunnen begrijpen. Om te beginnen zijn een Beethoven, een Mozart, en een Elvis Presley voorbeelden, maar slechte voorbeelden. Lees misschien iets meer over een Boeddha of een Jezus en tracht hún 'essentie' te be-grijp-en. Dan weet je waar ik naartoe wilde gaan om iets in jezelf te bereiken. Indien het er is, natuurlijk.
Wat Elvis betreft... Op Wikipedia lezen we de vogende uitspraak, komende uit zijn eigen mond: "I mean there has to be a purpose... There's got to be a reason... Why I was chosen to be Elvis Presley. ... I swear to God, no one knows how lonely I get. And how empty I really feel."
Hij stierf op 42-jarige leeftijd ...
Kortom: wat weet jij over jouw essentie? Of, ben je een uitgegroeide kopij van het beeld die de maatschappij vanaf jouw eerste levensjaren van jou heeft afgedwongen?