Leven met het Thomas-evangelie

Voorwoord: Hans Stolp

	Type:	Paperback
	Uitgever:	Ten Have
	Gewicht:	375 gram
	Aantal Pagina's:	254
	ISBN:	90-259-6006-5
	ISBN-13:	978-90-259-6006-3
	Categorie:	Christendom
	Richtprijs:	€ 22,9

Korte Inhoud

 In de 114 uitspraken (logia) van het Thomas-evangelie roept Jezus op de weg naar binnen te gaan, om daar het geheim van het leven te ontdekken. Naast de toegelichte logia bevat ‘Leven met het Thomas-evangelie’ reflecties, waarin mensen vertellen wat de uitspraken met hen doen en in hen wakker roepen.

In 1945 werden in Egypte de Nag Hammadi-geschriften gevonden. Een ervan is het Evangelie van Thomas. Het bevat aanwijzingen van Jezus over de eenheid in het leven; Hij wijst de weg naar zelfinzicht en verbinding met de geestelijke wereld. Hans Stolp schrijft in zijn inleiding: - Ontdek [...] dat er vanbinnen, achter en onder het ego, een andere en diepere kracht verborgen ligt, een gddelijke kracht, ofwel de kracht van onze goddelijke kern, onze innerlijke Christus.-  Deze revolutionaire uitspraken vertegenwoordigen een inspirerende traditie in het christendom die in de officile kerk goeddeels verloren is gegaan, maar nu herontdekt wordt.

Het verrassende van deze bundel is dat gewone mensen de oude uitspraken op zich hebben laten inwerken en schrijven wat die in hun leven zijn gaan betekenen. Zo kan het Thomas-evangelie ook weer anderen inspireren.

Uittreksel

Blz. 9: Het evangelie van Thomas: een uniek evangelie

Voorwoord door Hans Stolp

Het oudste evangelie

In 1945 werden in Egypte in een aarden kruik de spirituele geschriften van het Christendom teruggevonden die — dankzij de vernietigingsdrift van de kerkvaders uit de vierde en vijfde eeuw — al eeuwenlang spoorloos verdwenen waren. Deze geschriften, ook wel gnostische geschriften genoemd, worden sindsdien aangeduid met de naam van de plaats waar de kruik in het woestijnzand gevonden werd: de Nag Hammadi Geschriften.(1)

Tot deze kostbare schat behoort ook het evangelie van Thomas. Van alle geschriften die toen, in 1945, (terug)gevonden werden, is het evangelie van Thomas op dit moment de meest bekende tekst, waaruit regelmatig geciteerd wordt. Het evangelie van Thomas is zeer waarschijnlijk ouder dan de Bijbelse evangeliën, al valt het sommige theologen nogal zwaar om dit te erkennen.(2) Er zijn diverse argumenten voor deze stelling aan te voeren, waarvan de opvallendste is dat een behoorlijk aantal teksten uit het evangelie van Thomas (ongeveer de helft) ook in de Bijbelse evangeliën terug is te vinden. De teksten in het evangelie van Thomas zijn over het algemeen korter en beknopter dan die in de Bijbelse evangeliën, maar het ligt voor de hand dat hoe later een verhaal over Jezus opgeschreven werd, des te langer de tekst van het verhaal werd. De verhalen werden immers in die oude tijden mondeling doorgegeven en doorverteld, en vaak werden er al vertellend wel wat details aan toegevoegd. Geleerden die zich bezighouden met oude handschriften, gaan dan ook uit van de stelling dat de kortste tekst waarschijnlijk de oudste en meest betrouwbare is.

Nu zijn, op één uitzondering na, de teksten van het evangelie van Thomas bijna altijd beduidend korter dan die in de Bijbelse evangeliën en dus mogen we aannemen dat ze eerder werden opgeschreven — en dus ook betrouwbaarder zijn! — dan de Bijbelse teksten.(3)

De oproep om de weg naar binnen te gaan

Nu lijkt de inhoud van het evangelie van Thomas wezenlijk anders dan wat ons in de Bijbelse evangeliën verteld wordt. Staan in de evangeliën in de Bijbel vooral de geboorte, het leven, lijden, sterven en de opstanding van Jezus Christus centraal, in het Thomas-evangelie wordt daarover in wezen niets verteld. Daarin gaat het om allerlei aanwijzingen die Jezus, de Meester, geeft over de weg naar binnen.(4) Het evangelie van Thomas bevat 114 Spreuken,


1. Het duurde tot 1994, voordat deze geschriften integraal in een Nederlandse vertaling verschenen. De vertaling is van de hand van Jacob Slavenburg en Willem Glaudemans: Nag Hammadi Geschriften, uitg. Ankh-Hermes, 1994. In 2004 verscheen een volledig herziene en geactualiseerde (dundruk)editie.

2. Wim Doesborgh zegt in een recensie van het boek van Jos Stollman (zie onder noot 1 op blz. 6): Toegeven dat Thomas dichter bij de echte Jezus staat dan de heilige evangeliën is immers de dood in de pot voor de kerk.

3. Zie voor een verdere toelichting op deze stelling: Jacob Slavenburg, Thomas en zijn evangelie, Uitg. Ankh-Hermes, 1996. Slavenburg voert (op pagina 34 en volgende) vier redenen aan om deze stelling te onderbouwen. Ook vertelt hij dat logion 100 de enige tekst is die in het Thomas-evangelie langer is dan in de bijbel, en hij laat zien dat in dit geval theologische vooroordelen ervoor gezorgd hebben dat de oorspronkelijke tekst in de Bijbel werd verkort en aangepast.

4. In wezen bestaat er geen tegenstelling tussen de Bijbelse evangeliën en het evangelie van Thomas. De Bijbelse evangeliën beschrijven de nederdaling van de kosmische Zonnegeest, de Christus, vanuit de hoogste geestelijke wereld op aarde en zijn incarnatie in de mens Jezus. Zo werd Jezus de eerste die de kracht van de innerlijke Christus mocht ervaren en deze als een aardse kracht geboren mocht laten worden. Thomas beschrijft de weg waarlangs ook wij in verbinding kunnen komen met de innerlijke Christus.