Originele titel: The Gift of Intensity
Imi Lo
|
Type:
|
Paperback
|
Uitgever:
|
|
Gewicht:
|
415 gram
|
Aantal Pagina's:
|
256
|
ISBN:
|
90-2021-901-4
|
ISBN-13:
|
978-90-2021-901-2
|
Categorie:
|
Gezondheid
|
Richtprijs:
|
€ 25
|
Korte Inhoud
Hoe om te gaan met intense emoties als een hoogsensitief persoon? Voel je niet langer teveel met Imi Lo's '(Te)veel voelen' waarin ze emotioneel hooggevoelige en intense mensen helpt hun unieke eigenheid te ontdekken. Leer dan ook meer over jezelf met dit levensveranderende zelfhulpboek.
Emotioneel hooggevoelige en intense mensen worden vaak te veel en te heftig gevonden. Ze hebben prachtige eigenschappen (ze kunnen bijvoorbeeld gevoelens en bedoelingen van mensen doorgronden), maar voelen zich daarin niet altijd begrepen. Hun gave gaat vaak gepaard met andere vormen van bijzondere begaafdheid op het gebied van muziek, kunst, logisch denken, sport en spiritualiteit. Door hun gepassioneerde levensinstelling kunnen zij veel bereiken, maar soms wordt het voelen teveel. Imi Lo weet alles van deze onderbelichte vorm van hooggevoeligheid en helpt je jouw unieke eigenheid te ontdekken.
- Imi Lo is psychotherapeut, kunsttherapeut, mindfulness coach en oprichter van Eggshell Therapie en Coaching. Vanuit een holistische visie combineert ze Oosterse en Westerse filosofieën met psychologische en spirituele werkwijzen.
Uittreksel
Inleiding
Sommige mensen voelen meer dan andere mensen.
Als jij tot deze groep mensen behoort, ervaar je emoties diepgaand en intens. Je kunt heel vrolijk en blij zijn, maar je kunt ook zomaar wegzakken in somberheid. Je weet wat wanhoop is, maar ook schoonheid en verrukking ken je als geen ander. Als een opmerkzame waarnemer van subtiliteiten zie, voel, merk en onthoud je heel veel. De snelheid en complexiteit waarmee jouw hersenen informatie verwerken en erop reflecteren, zijn zo groot dat je woorden je verstand soms niet kunnen bijhouden. Je hebt een aangeboren vermogen om de energie van andere mensen te voelen. Qua relaties ben je van nature intuïtief, liefdevol, idealistisch en romantisch aangelegd. Je bent altijd op zoek naar meer zingeving in het leven, en je hebt voortdurend de behoefte om vooruit te gaan. Mensen hebben misschien weleens tegen je gezegd dat je ‘te veel’ bent, ‘te intens’, ‘te gevoelig’ of ‘te emotioneel’, en dat je gedrag ofwel ‘te dramatisch’, ofwel ‘te ingetogen’ is.
De laatste jaren heeft de toenemende bewustwording van emotionele gevoeligheid en emotionele intensiteit veel belangstelling gewekt, maar toch zijn psychologen het tot nu toe niet eens kunnen worden over een definitie ervan. Sommige mensen zeggen dat je als hoogsensitief persoon (hsp’er) bij de vijftien tot twintig procent van de bevolking behoort die een andere genetische opmaak heeft dan de rest van de bevolking. Andere mensen omschrijven je als een empaat, paranormaal begaafd, of gewoon als iemand die ‘lichtgeraakt’ is. In het ergste geval krijg je een onjuist etiket opgeplakt en word je gezien als iemand met een psychische aandoening zoals een borderline persoonlijkheidsstoornis (BpS), bipolaire stoornis, ADHD of depressie.
In dit boek worden ‘emotionele gevoeligheid’, ‘emotionele intensiteit’ en ‘emotionele begaafdheid’ door elkaar gebruikt. Deze eigenschap is geen aandoening, maar een kracht die in onze cultuur vaak verkeerd wordt begrepen. Veel emotioneel gevoelige en intense mensen hebben het bijzondere vermogen om de intenties, motivaties en verlangens van andere mensen te begrijpen. Bovendien kunnen ze heel goed op hun eigen gevoelens, angsten en motivaties reflecteren. Hun intensiteit gaat vaak gepaard met begaafdheid op het gebied van muziek, beeldende kunst, logisch denken, lichaamsbewustzijn en sport. Zoals je in latere hoofdstukken zult zien, is emotionele gevoeligheid niet alleen nauw verbonden met bepaalde begaafdheden, het is een begaafdheid op zich.
Maar emotioneel intense mensen hebben ook te maken met specifieke uitdagingen in hun omgang met andere mensen. Doordat je waarschijnlijk op jonge leeftijd al diepgaande en intense gevoelens had, kun je als gevolg van afwijzing, schaamte en eenzaamheid psychologische schade hebben opgelopen. De kans hierop is vooral groot als je niet goed hebt geleerd hoe je je emoties kunt reguleren. Als (hoog)begaafd kind werd je te veel of te weinig uitgedaagd, of je werd afgeremd door sociale en culturele regels met betrekking tot wat ‘gepast’ is. Wellicht heb je als kind ook het gevoel gehad dat je niet goed genoeg was, had je last van schuldgevoelens, of voelde je je verantwoordelijk voor dingen waarop je geen invloed had. Of je kreeg vaak het verwijt te horen dat je ‘te heftig reageerde’ of ‘te gevoelig en aanstellerig’ was.
Als volwassene kun je last hebben van zelftwijfel en een gevoel van existentiële eenzaamheid dat maar niet weggaat. Aan de ene kant moet je omgaan met de vijandige houding en oordelen van andere mensen, terwijl je aan de andere kant de juiste grenzen moet stellen aan mensen die willen profiteren van jouw waarnemingsvermogen en intuïtieve vermogens.
Mensen die van nature emotioneel intens, gevoelig en begaafd zijn kun je vergelijken met mensen die een sportwagen bezitten. Deze auto’s hebben een enorm krachtige motor die een specifieke brandstof en een bepaald soort onderhoud nodig heeft. In de juiste staat en met het juiste onderhoud kunnen ze tot de best presterende wagens ter wereld behoren en een heleboel races winnen. Het probleem is alleen dat hun eigenaars niet altijd geleerd hebben hoe ze deze krachtige voertuigen moeten besturen.
In dit boek wil ik je helpen om als emotioneel intens, gevoelig en begaafd persoon je weg in het leven te vinden. Hiertoe onderzoeken en beantwoorden we de volgende vragen:
– Is er iets mis met mij?
– Hoe verklaart deze eigenschap wat ik tot nu toe in mijn leven heb meegemaakt?
– Wat kan ik nu doen om sommige van de emotionele wonden te helen die ik heb opgelopen, een beter leven voor mezelf te creëren en mijn potentieel te verwezenlijken?
– Hoe kan ik ervoor zorgen dat ik niet alleen maar ‘overleef ’, maar als emotioneel gevoelig en intens persoon een vervullend leven krijg?
Als je eenmaal hebt ontdekt waar de verschillen tussen jou en andere mensen vandaan komen, kun je beginnen met het terugvinden van de aangeboren talenten waarvan je je jarenlang niet bewust bent geweest. Dan krijgt je levensverhaal plotseling betekenis. Als je met je zelfverwerkelijkingproces begint, dienen zich thema’s aan als authentiek leven, de zin van het leven en het doel van je bestaan. Als je vanuit je authentieke waarheid gaat leven, ga je steeds meer vertrouwen op de unieke manier waarop jij met de wereld omgaat en zul je ontdekken wat je te bieden hebt. Uiteindelijk hoop ik dat je inziet dat de vermogens en het bewustzijn waarover jij als uniek individu beschikt, niet alleen uitzonderlijk zijn, maar ook zeer waardevol.
Intensiteit en persoonlijke groei
Misschien heeft nog nooit iemand tegen je gezegd dat het voor jou als emotioneel begaafd persoon heel normaal is om regelmatig heftige innerlijke conflicten mee te maken, die soms op ‘emotionele crises’ lijken. Deze innerlijke conflicten vinden niet willekeurig plaats en ze zijn ook niet betekenisloos. Bovendien zijn ze geen teken van emotionele zwakte. Ze horen bij een zeer belangrijk proces dat ‘positieve desintegratie’ wordt genoemd. Dit begrip is afkomstig van de Poolse psycholoog Kazimierz Dabrowski, die zijn leven wijdde aan het bestuderen van de psychologische structuur van intellectueel en artistiek begaafde mensen. Zijn werk bevestigt dat emotionele intensiteit essentieel is voor de ‘hogere’ ontwikkeling van deze mensen. Het gevoel dat je in tweeën gespleten bent, komt voort uit de spagaat tussen je ideale zelf en je huidige onprettige toestand. Het is een intense ervaring omdat je alleen maar kunt groeien als je bestaande structuren afbreekt, met inbegrip van je manier van denken en voelen en hoe je in het leven staat.
Groei is zien wat je nog niet eerder hebt gezien, voelen wat je nog niet eerder hebt gevoeld, en doen wat je nog niet eerder hebt gedaan. Het vereist dat je afstand doet van wie je dacht te zijn, dat je de gebruikelijke levensloop in twijfel trekt, en dat je ervaart hoe het is om iets niet te weten. Wellicht moet je ook een periode van eenzaamheid doorstaan, waarbij je anders gaat leven dan je leeftijdgenoten, omdat hun normen en waarden niet overeenkomen met de authenticiteit en hogere waarden die jij hebt ontdekt.
Voor emotioneel begaafde personen dragen innerlijke conflicten eerder bij aan hun ontwikkeling dan dat ze hiervoor schadelijk zijn. Je zou ze kunnen zien als ‘groeipijnen’. Volgens Dabrowski kun je na een periode van ‘positieve onaangepastheid’ in overeenstemming met je hogere waarden gaan leven, zoals vergevingsgezindheid, authenticiteit en creativiteit. Met andere woorden, je emotionele intensiteit is niet alleen een nevenproduct van de groei die je doormaakt, maar een essentieel ingrediënt van die groei. Door je intense aard en het verlangen om de beste versie van jezelf te zijn, zit je voortdurend op een steile leercurve, waarbij je het oude van je afwerpt om plaats te maken voor het nieuwe. Ook al zie je soms op tegen de uitdagingen die daarmee gepaard gaan, je behoefte aan authenticiteit en vervulling is de stuwende kracht die ervoor zorgt dat je doorgaat. Elke emotioneel intense persoon is in wezen iemand die enorm vindingrijk en gepassioneerd is en veel te bieden heeft. Je emotionele intensiteit gaat niet weg, maar waarom zou je dat ook willen? Je kunt je emotionele intensiteit leren omarmen, en de conventionele, medisch gerichte – en feitelijk onjuiste – kijk op wat je ervaart verwerpen en er anders naar gaan kijken. Daarmee vergroot je de kans dat je je potentieel kunt verwezenlijken.
Wat maakt dit boek anders dan andere boeken?
De laatste jaren is de belangstelling voor emotionele gevoeligheid, empathie, introversie en andere onderwerpen die hieraan verwant zijn, sterk toegenomen, vooral binnen de psychologie en via de media. Er zijn echter nog veel vragen niet beantwoord. Met dit boek wil ik een hiaat opvullen door een ander perspectief te bieden op hoe men in de moderne maatschappij tegen gevoeligheid aankijkt.
‘Het gaat niet alleen om het vermijden van felle lichten en harde geluiden’
Als we ons verdiepen in de middelen die gevoelige mensen ter beschikking hebben, is de kans groot dat we woorden als ‘overleven’, ‘beschermen’ en ‘vermijden’ tegenkomen. Helaas wordt hiermee het beeld geschetst dat gevoelige mensen op de een of andere manier ‘te kwetsbaar voor de wereld’ zijn. Adviezen zijn vaak gericht op het leren omgaan met overweldigende gevoelens. Denk bijvoorbeeld aan het vermijden van prikkels, het stellen van grenzen en het beperken van contact met andere mensen, het vermijden van emotionele vampiers enzovoort. Hoewel dat soort adviezen absoluut hun waarde hebben, kunnen ze het idee in stand houden dat gevoelige mensen op de een of andere manier tekortschieten, of onvoldoende toegerust zijn om in deze wereld een vervullend leven te kunnen hebben. Emotioneel gevoelige mensen zien en voelen dingen op een zeer diepgaand niveau en zijn sterk gericht op wat er om hen heen gebeurt, maar dat is slechts één aspect van wie ze van nature zijn. Ze zijn niet alleen gevoelig, maar ook zeer gepassioneerd en liefdevol. Vaak zijn het extraverte mensen die kracht putten uit het samenzijn met andere mensen. De sleutel tot een vervullend leven ligt dus niet in volledige eenzaamheid en vermijding, of in een leven waarin je weinig contact met andere mensen hebt en niet of nauwelijks wordt uitgedaagd.
Veel emotioneel gevoelige en intense mensen zijn ook hoogbegaafd, en hebben daardoor een bepaalde prikkeling en uitdaging nodig om optimaal te kunnen functioneren. Ze voelen zich het meest energiek en verbonden als ze relaties aangaan met mensen die op intellectueel, psychologisch en emotioneel gebied bij hen passen. Zowel in het leven in het algemeen als binnen relaties zijn te weinig prikkels voor hen net zo problematisch als te veel prikkels.
Als we onszelf als gebroken en onbekwaam zien, als mensen die zichzelf moeten beschermen, moeten we ons leven eerder richten op vermijding dan op groei en expansie. Ons wereldje wordt dan steeds kleiner en we verliezen ons grenzeloze potentieel uit het oog. Het zou veel nuttiger zijn als we ons konden richten op het vergroten van onze veerkracht, zodat we een open houding kunnen hebben en mee kunnen blijven stromen met de ups en downs van het leven. In dit boek beschrijf ik een andere benaderingswijze die op het eerste gezicht wellicht tegen je gevoel in gaat: in plaats van een manier proberen te vinden om ons tegen de onvermijdelijke uitdagingen in het leven te beschermen, kiezen we voor een open houding. In plaats van ons wereldje steeds kleiner te maken, kiezen we juist voor expansie. Als je als gevoelig persoon wilt gedijen, moet je je openstellen voor de wereld om je heen in plaats van je ervoor afsluiten. Het zou ons uiteindelijke gezamenlijke doel moeten zijn om onze talenten als het ware te bevrijden, zodat ook wij een volwaardig leven kunnen leiden en iets in de wereld kunnen betekenen. Dat lukt niet als we opgesloten zitten in een beperkte, op angst gebaseerde manier van zijn. Daarom wil ik je uitnodigen om totaal anders te gaan denken over emotionele intensiteit: je bent geen hulpeloos slachtoffer van je kenmerken, en de wereld is geen slagveld waarop het ‘ik-tegen-hen’ is. In plaats van de behoefte te bekrachtigen om jezelf klein te houden en te verstoppen, gaan we samen op zoek naar een manier waarop we als de hartstochtelijke, liefdevolle en gevende zielen die we zijn een vervullend leven kunnen manifesteren.
‘Het gaat om veel meer dan gezond eten en mediteren’: problemen bij hun emotionele wortels aanpakken'
Op dit moment kun je als gevoelig persoon op een heleboel plekken terecht voor advies over het aanpassen van je leefwijze. Dan hoor je bijvoorbeeld dat je meditatie, een bepaald voedingspatroon en voedingssupplementen kunt gebruiken om beter te kunnen slapen en stress te verminderen. Ondanks de praktische aard van dit boek wil ik verder kijken dan adviezen die zijn gebaseerd op ‘gezond verstand’. Ik wil dieper ingaan op het ontwikkelingsproces van mensen die gevoelig, intens en (hoog)begaafd zijn en op de psychologische gevolgen van deze eigenschappen.
Hoewel het geen ziekte is, heeft gevoelig zijn zo zijn uitdagingen. In dit boek komen ook onderwerpen aan bod als de pijn van niet begrepen worden, de uitdagingen van je anders voelen en geen harmonie ervaren, en de vraag hoe om te gaan met emoties als angst en schaamte. Hoewel je ook praktisch advies in dit boek vindt, is het geen ‘handleiding’ voor het oplossen van problemen. De meest diepgaande en blijvende transformatie komt voort uit een andere denkwijze en het veranderen van onze fundamentele overtuigingen over onszelf en de wereld waarin we leven. We gaan de confrontatie aan met de kernherinneringen die de problemen die zich voordoen veroorzaken, zodat we onze emotionele problemen bij de wortel kunnen aanpakken. Wat je kunt verwachten is meer dan een intellectueel proces; ook op emotioneel niveau zullen er dingen veranderen. Door traditionele psychologische theorieën te combineren met spirituele wijsheid helpt dit boek je bij het blootleggen van emotionele pijnpunten die je hebt weggestopt, en bij het activeren van je aangeboren talenten.
We gaan het ook over hoogbegaafdheid hebben
De meeste hoogbegaafde mensen hebben met elkaar gemeen dat ze ook hooggevoelig en intens zijn. Zoals je in latere hoofdstukken zult zien, reageren de meesten van hen sterker op intellectuele, zintuiglijke, lichamelijke en emotionele prikkels. Psychologen noemen dit excitabilities (prikkelgevoeligheden). Onderzoek heeft aangetoond dat prikkelgevoeligheid een kenmerk is van een groot ontwikkelingspotentieel dat vaak samengaat met uitzonderlijke vermogens en talenten. Maar slechts weinig onderzoekers hebben zich verdiept in het verband tussen emotionele intensiteit, gevoeligheid en hoogbegaafdheid, wellicht omdat ‘hoogbegaafdheid’ in onze maatschappij zo’n beladen term is.
Hoogbegaafdheid wordt vaak verkeerd begrepen als het hebben van een hoog IQ. In werkelijkheid kent hoogbegaafdheid allerlei vormen en komt er veel meer bij kijken dan alleen maar intellectuele capaciteiten. Naast uitzonderlijke vermogens op het gebied van muziek, beeldende kunst of sport, zijn er ook de veel minder bekende interpersoonlijke intelligentie, intrapersoonlijke intelligentie en spirituele intelligentie.
‘Hoogbegaafd’ is gewoon een woord dat wordt gebruikt om mensen te beschrijven die neurologisch gezien anders in elkaar zitten en andere behoeften hebben. Net als onze oogkleur of lichaamslengte is het een neutrale, aangeboren eigenschap. ‘Hoogbegaafd’ zijn betekent niet dat je superieur ten opzichte van anderen bent. Het betekent alleen maar dat je neurologisch gezien anders bent dan anderen. Hoogbegaafdheid gaat gepaard met unieke uitdagingen. Hoogbegaafden hebben een enorme behoefte aan een veilige omgeving zonder oordeel en kritiek, waarin ze kunnen praten over de vele vreugdevolle dingen en zorgen die met hoogbegaafdheid gepaard gaan.
Laten we beginnen
Als je je identiteit als emotioneel en empathisch begaafd mens wilt terugvinden, moet je gehoor geven aan je unieke behoeften. Het belangrijkste is dat je je niet schaamt omdat je anders bent. Je gevoeligheid en intensiteit liggen juist aan de basis van je potentiële uitmuntendheid. Omwille van je groei en de groei van de mensen om je heen is het dus heel belangrijk dat je je werkelijke identiteit omarmt zodat je je unieke eigenschappen kunt gaan zien als waardevol in plaats van als handicap.
In dit boek passeren een aantal onderwerpen de revue waarop ik je vraag te reflecteren. Aan de hand van een aantal oefeningen hoop ik je te kunnen helpen bij het anders leren kijken naar je verleden, bij het vinden van je weg in je huidige leven en bij het creëren van nieuwe mogelijkheden. De unieke omstandigheden van jouw persoonlijke achtergrond, waarden en overtuigingen laten je zien welk pad bij jou past. Sommige ideeën en concepten zullen meer in je resoneren dan andere, dus voel je vrij alleen iets te doen met de ideeën en concepten die jij nodig hebt, en de rest te laten zijn voor wat het is.
Recensie
door
Tsenne Kikke
De Inleiding wordt opgevolgd door 'Stof tot nadenken...' Vooraleer je begint is het goed om na te denken over de volgende vragen:
– Waar bevind je je in je helingsproces op weg naar een vervullend leven?
– Welke aspecten van je leven vragen op dit moment de meeste aandacht?
– Wat wil je het liefst bereiken door dit boek te lezen?
– Wat voor steun zou je tijdens dit proces nodig kunnen hebben?
– Wat is de eerste stap die je zou willen zetten op weg naar je geestelijke en spirituele groei?
Ook vind je over Imi Lo extra info op de frontpagina.
|