Van luide muziek kan je doof worden. Indien niet plots en onmiddellijk, dan wel over een periode van tijd. Echt waar! Als grote schuldige wordt de muziek in megadancings met de vinger gewezen. Maar er zijn andere boosdoeners, gerelateerd met muziek. Ook het gebruik van koptelefoons op de kamer, teneinde de buren of familieleden niet te storen, kan een oorzaak zijn - of, omdat de mp-3 speler véél te hard staat.
In België lijdt ongeveer 20% van de jongeren tussen 18 en 25 jaar aan gehoorproblemen door blootstelling aan overdreven lawaai, met achteraf het risico van gehoorverlies. 1 op 5 dus. Het vervelende aan gehoorbeschadigingen door lawaai is, dat de beschadiging heel geleidelijk gaat en je het pas merkt na jaren. De eerste tekenen kunnen, bijvoorbeeld, piepende geluiden in het gehoorstreek zijn. Ze gaan wel over, maar ze komen daarna misschien wel terug.
De Latijnse benaming voor oorsuizing is 'tinnitus'. Deze woorden worden gebruikt voor alle vormen van geluiden die een mens waarneemt en die niet van de buitenwereld afkomstig zijn. Tinnitus is dus een subjectieve gewaarwording van een geluid door een persoon in afwezigheid van een externe geluidsbron en wordt ervaren als 'gefluit', 'gebrom', 'gerinkel', 'geraas', maar zelden als echt gesuis.
Tinnitus is zeer nauw verbonden met de psyche van de patiënt. Het geluid kan niet door de patiënt worden ontlopen, het treedt onverwachts op, en kan daardoor een enorme invloed hebben op zijn of haar emotie. Daarenboven kan de intensiteit sterk wijzigen door de stemming van de patiënt. Het kan verschillende oorzaken hebben, namelijk een aandoening in het middenoor of binnenoor, aandoeningen buiten het oor, zoals kaakgewrichtsklachten of nekproblematiek, maar in veel gevallen kan er geen directe oorzaak gevonden worden.
In sommige gevallen kan de tinnitus verholpen worden, maar indien dit niet mogelijk is, worden de patiënten doorverwezen naar een tinnituskliniek. Prof. Dr. Bart Vinck, hoogleraar Audiologie aan de Universiteit Gent, richtte de eerste tinnituskliniek in België op. Zijn aanpak is gebaseerd op het model van Jastreboff.
Professor Vinck pleit voor een algemene gehoorscreening van alle jongeren tot 18 jaar door middel van een geavanceerde techniek, die alleen nog maar in universitaire ziekenhuizen wordt toegepast. In het oor wordt een microfoontje geplaatst om de registratie van geluid in het binnenoor te meten. Dat geeft veel nauwkeuriger resultaten dan de techniek met de koptelefoons, die nog altijd deel uitmaakt van het medisch schoolonderzoek.
Ook mp3-spelers kunnen schadelijk zijn voor ons gehoor. Ondertussen heeft de Hoge Gezondheidsraad aan minister van Volksgezondheid, Rudy Demotte, gevraagd om het geluidsvolume van mp3-spelers te beperken tot 90 decibel. Tegenwoordig overstijgen ze zelfs de 100 db. Dit kan helpen, maar je kunt er zelf iets aan doen. Zorg voor de aankoop van de allerbeste kwaliteit oordopjes..., hoe lastig oordopjes ook kunnen zijn bij warm weer. Een betere investering kan je jezelf niet voorstellen! Hoog kwalitatieve oordopjes zorgen er voor dat geluiden uit je onmiddellijke omgeving je niet kunnen storen, en ze resulteren in het feit dat je de muziek helemaal niet hard moet aanzetten om iets te horen. Beter vandaag investeren in goede oordopjes dan later verplicht te zijn een hoorapparaat aan te kopen, dachten we.
Bij gehoorbeschadigingen zijn het vooral de hoge tonen die de grootste schade aanrichten, niet de bassen. Maar..., er is een maar, een Grote MAAR!
Luide technomuziek in de auto, in de discotheek of op concerten is schadelijk voor de longen! Ik kan erover meespreken, nadat mijn jongste zoon niet thuiskwam, omdat hij midden in de nacht in het hospitaal in het Brusselse Evere was opgenomen... met een klaplong. De zware basdreunen hadden die klaplong veroorzaakt, ontegensprekelijk.
Liefhebbers van techno en zelfs harde rock lopen het meeste gevaar. De zware basgeluiden die typisch zijn voor dat soort popmuziek doen de longen trillen. Door de frequentie en het luide volume ontstaan scheurtjes waardoor de long plots kan inklappen.
'Vooral bij rokers is het risico groot omdat hun longen al beschadigd zijn', zegt professor Marc Noppen van het Academisch Ziekenhuis van de VUB. (Nota: mijn jongste zoon is een niet-roker.)
Prof. Marc Noppen en zijn team deden hun ontdekking per toeval. 'Op onze dienst hadden we kort na elkaar twee mensen met een klaplong die een heavy metal concert hadden bijgewoond. Dat intrigeerde me. Sindsdien ondervroegen we systematisch alle patiënten met ingeklapte longen. Toen bleek dat naar schatting twintig procent van de gevallen terug te voeren is op luide muziek.' Het gaat volgens professor Noppen om tientallen patiënten per jaar.
Niet enkel discotheek- en festivalgangers, maar ook mensen met een zware muziekinstallatie in de auto riskeren hun longen als ze de volumeknop te luid opendraaien.
Een klaplong komt vooral voor bij jonge mensen tussen 15 en 25 jaar. De symptomen zijn een stekende pijn in de borst en kortademigheid. Meestal herstelt de ingeklapte long vanzelf zonder sporen na te laten, maar heel soms is de aandoening levensbedreigend en in andere gevallen is het terugvalrisico ligt wel hoog: 50 % na de eerste episode en 65 % na de tweede.
"Een remedie is er niet echt. We kunnen mensen enkel aanraden om het volume niet al te hoog te zetten, of om niet te dicht bij de muziekboxen te gaan staan," voegde professor Marc Noppen er als een gouden raad aan toe.
Pneumothorax is de Latijnse naam voor klaplong. Verklaring: rond elke long zit een omhulsel, de pleura (longvlies). Aan de thorax zit een tweede pleura. Beide vliezen kleven letterlijk aan elkaar door negatieve druk. Bij een pneumothorax ontstaat er een pleuraletsel waardoor er lucht binnendringt in de borstholte. Daardoor wordt de long niet langer ondersteund en verschrompelt ze bijna volledig.
Als het om de linkerlong gaat, drukt die soms op het hart, wat tot echt hartfalen kan leiden. In dat geval is een operatie noodzakelijk waarbij er een insnijding gemaakt wordt in de borstkas om een drain aan te leggen tussen twee ribben en de holte geduldig leeggezogen wordt om het oorspronkelijke vacuüm te herstellen. Gelukkig loopt het niet altijd zo'n vaart. Soms wordt een gedeeltelijke pneumothorax zelfs niet opgemerkt. Het longvlies geneest spontaan en de ademhinder verdwijnt langzaam. Alles hangt uiteraard af van de ernst van de pneumothorax en de omvang van de losgekomen zone. Vandaar dat pijn in de borstkas en kortademigheid altijd ernstig moeten worden genomen, ook als ze pas enkele uren na een val, een hevige schok optreden, of na het beluisteren van keiharde muziek.
Moraal van het verhaal: wees lief voor je lichaam. Je hebt er maar één en het moet levenslang mee, nietwaar?
Nota: Afbeeldingen en talrijke artikelen uit 2007 werden in december 2017 verwijderd, omdat ze verouderd waren en teveel ruimte in beslag namen...