Boekrecensie van De mens en zijn mogelijke evolutie door Ouspensky

Ouspensky's ontmoetingen met Gurdjieff in 1915 was van beslissende betekenis voor zijn verdere leven. Gurdjieff wordt zijn leermeester en er gaat een nieuwe wereld voor hem open. Deze ontmoeting en de daaropvolgende samenwerking met Gurdjieff wordt uitvoerig beschreven in 'Op zoek naar het wonderbaarlijke' dat de meest betrouwbare bron werd voor de bestudering van Gurdjieff's leer.

'De mens en zijn mogelijke evolutie' bevat een beknopt en heldere samenvatting van de belangrijkste ideeën uit Gurdjieff's leer. Hierin wordt, onder andere,. op de volgende levensvragen ingegaan:

- Wat is bewustzijn?
- Wat is zelfkennis?
- Kan de mens zichzelf veranderen?
- Welke mogelijkheden heeft de mens om te evolueren?

Uittreksel

INLEIDING

Sinds enkele jaren ontvang ik een groot aantal brieven van lezers van mijn boeken. Daarin wordt mij telkens weer gevraagd wat ik gedaan heb nadat ik deze boeken had geschreven, die in 1920 en 1931 in het Engels waren verschenen maar al geschreven waren in 1910 en 1912.

Ik kon die brieven nooit beantwoorden. Alleen al een poging daartoe zou hele boekdelen hebben gevergd. Maar wanneer de schrijvers van die brieven in Londen woonden, waar ik mij in 1921 had gevestigd, nodigde ik hen uit tot lezingencycli die ik speciaal hield om te trachten een antwoord op hun vragen te geven. In die lezingen vertelde ik over wat ik na het schrijven van mijn boeken had ontdekt en wat de richting van mijn werk was.

In 1934 schreef ik vijf inleidende lezingen, die een algemeen denkbeeld gaven van wat ik bezig was te bestuderen, en ook van de lijnen waarlangs een aantal mensen met mij werkten. Dit alles in één, of zelfs twee of drie lezingen samen te vatten, was volkomen onmogelijk. Daarom waarschuwde ik de mensen altijd dat het geen zin had naar één of twee lezingen te komen luisteren, maar dat er ten minste vijf, of liever nog tien lezingen nodig waren om een denkbeeld te geven van de oriëntatie van mijn werk. Het houden van deze lezingen is sindsdien voortgezet en gedurende die tijd heb ik ze menigmaal verbeterd en verschillende keren herschreven.

Over het geheel werkte deze opzet mijns inziens bevredigend. De vijf lezingen werden voorgelezen, vaak in mijn tegenwoordigheid, en ook wel zonder mij. De toehoorders konden vragen stellen, en wanneer zij probeerden de aanwijzingen te volgen die hun werden gegeven - welke voornamelijk betrekking hadden op zelfwaarneming en een zekere innerlijke discipline - kregen zij al heel spoedig een alleszins bevredigend begrip van waar ik mee bezig was.

Ik zag heel goed in dat vijf lezingen niet voldoende waren - en, in de gesprekken die erop volgden, ging ik dieper op het behandelde in, en probeerde daarbij mijn toehoorders hun eigen positie met betrekking tot de nieuwe kennis te doen inzien.

Het bleek mij dat voor velen de grootste moeilijkheid was zich te realiseren dat zij werkelijk nieuwe dingen hadden gehoord - dat wil zeggen: dingen, die zij nooit eerder hadden gehoord.

Al formuleerden zij het niet zo voor zichzelf, toch probeerden zij dit altijd in gedachten te ontkennen en hetgeen zij gehoord hadden, wat het ook was, in de hun vertrouwde begrippen te vertalen. En daarmee kon ik natuurlijk geen rekening houden.

Ik weet dat het niet gemakkelijk is zich te realiseren dat men iets nieuws beluistert. Wij zijn zo verweven met de oude deunen en refreinen dat wij al sinds lang alle hoop en geloof hebben opgegeven dat er iets nieuws zou kúnnen bestaan.

En wanneer wij nieuwe dingen horen, houden wij ze voor oude, of wij denken dat zij in termen van de oude verklaard en vertolkt kunnen worden. Het is inderdaad een moeilijke zaak om de mogelijkheid en noodzakelijkheid van geheel nieuwe ideeën te begrijpen: dit vereist een geleidelijke herwaardering van alle ons vertrouwde waarden.

Ik kan er niet voor instaan dat u reeds direct bij het begin al nieuwe ideeën te horen zult krijgen. Dat wil zeggen: ideeën waarvan u nooit eerder hebt gehoord. Maar, als u enig geduld hebt, zult u al gauw beginnen met ze op te merken. En ik hoop dat u ze dan niet over het hoofd zult zien, en niet zult trachten ze op de oude manier te verklaren.

Recensie

door Tsenne Kikke

In dit bevattelijk geschreven boekje vat de beroemde schrijver van 'Tertium Organum' en leerling van George Ivanovitch Gurdjieff diens psychologische opvattingen en ideeën samen. Volgens hem heeft de mens grote mogelijkheden, die door een zinvol en doelgericht werken door hem zelf tot ontplooiing kunnen komen. Deze studie geeft de grondbeginselen, wetten en feiten weer met betrekking tot deze ontwikkeling, die hij beschouwt in verband met zijn opvattingen over evolutie en kosmologie. Het is een goede, duidelijk geschreven inleiding op het belangrijkste overige werk van deze schrijver, zijnde: 'Op zoek naar het wonderbaarlijke'.

De mens en zijn mogelijke evolutie

Ouspensky

Korte Inhoud

Uittreksel

Recensie

Koop dit boek bij