Originele titel: Orientalism
Edward W. Said
|
Type:
|
Hardcover
|
|
Uitgever:
|
Mets & Schilt
|
|
Gewicht:
|
927 gram
|
|
Aantal Pagina's:
|
480
|
|
ISBN:
|
90-533-0396-0
|
|
ISBN-13:
|
978-90-533-0396-2
|
|
Categorie:
|
Moderne Geschiedenis
|
|
Richtprijs:
|
€ 35
|
Korte Inhoud
In dit wereldwijd geprezen boek neemt Edward Said (1935-2003) de aard en de geschiedenis van de houding van het Westen ten aanzien van het Oosten onder de loep. Said ziet oriëntalisme als een invloedrijke, effectieve, Europees-ideologische creatie. Een creatie die schrijvers, filosofen en koloniale bestuurders de mogelijkheid bood om te gaan met het ‘andere’ van de oosterse cultuur, gewoonten en godsdienstige overtuigingen.
Hij volgt verwoed en bewonderend het pad door de werken van Homerus, Nerval, Flaubert, Disraeli en Kipling, wier fantasievolle beschrijvingen flink hebben bijgedragen aan het romantische en exotische beeld dat het Westen kreeg van het Oosten. Ook gaat hij uitvoerig in op de geschiedenis van de wetenschappelijke oriëntalistiek. Said onderzoekt, steunend op zijn eigen ervaring als Palestijn die leefde in het Westen, hoe de oriëntalistische beeldvorming een reflectie kan zijn van Europees imperialisme en racisme.
Uittreksel
Blz. 11: De eerste bladzijden van ‘Oriëntalisme’ beginnen met een beschrijving uit 1975 van de Libanese burgeroorlog die eindigde in 1990, maar het geweld en het gruwelijke bloedvergieten gaan door tot op dit moment. We hebben de mislukking van het vredesproces van Oslo gehad, het uitbreken van de tweede intifada en het verschrikkelijke lijden van de Palestijnen in de herbezette Westoever en Gaza, met Israëlische F-16’s en Apache-helikopters die routineus worden ingezet tegen weerloze burgers, als onderdeel van hun collectieve bestraffing. Het verschijnsel van de bom-zelfmoorden heeft zijn intrede gedaan met al zijn afschuwelijke gevolgen, geen enkele uiteraard meer luguber en apocalyptisch dan de gebeurtenissen van 11 september 2001 en hun nasleep in de oorlogen tegen Afghanistan en Irak. Terwijl ik deze regels schrijf, duurt de illegale en niet-gesanctioneerde imperiale invasie en bezetting van Irak door Groot-Britannië en de Verenigde Staten voort, met een vooruitzicht van materiële verwoesting, politieke onrust en nog meer invasies dat waarlijk te erg is om te overdenken. Dit maakt allemaal deel uit van een veronderstelde botsing van beschavingen, eindeloos, onverbiddelijk en onherstelbaar. Niettemin denk ik van niet.
Ik zou willen dat ik kon zeggen dat het algemene begrip voor het Midden-Oosten, de Arabieren en de islam in de Verenigde Staten enigszins is toegenomen, maar dat is helaas niet een geval. Om allerlei redenen lijkt de situatie in Europa aanzienlijk beter te zijn.
Recensie
door
Tsenne Kikke
Said zelf was geen oriëntalist, maar hoogleraar Engels en vergelijkende literatuurwetenschappen aan de Colombia University in New York. Volgens Said werd het islamisme op een totaal verkeerde wijze aan het westen voorgesteld. Hij beschuldigt westerse wetenschappers dat ze het slachtoffer zijn van vooroordelen en dat zij oosterse culturen en godsdiensten vernederen. Uit het werk komt duidelijk op de voorgrond dat hij, als Amerikaanse-Palestijn, nooit in een Arabisch land heeft gewoond. Ook wij zijn onwetenden. Dit heeft als gevolg dat de lezer zijn ideeën klakkeloos als waarheid moet aanvaarden. In het boek schrijft hij zelf: '€˜De universiteit en mijn onderwijswerk met twee generaties eersteklas studenten en voortreffelijke collega'€™s hebben het weloverwogen en onderbouwde onderzoek mogelijk gemaakt dat de inhoud vormt van dit boek.'€™
Veel positivisme kunnen we in zijn boek niet vinden en daarom twijfel ik te schrijven of het hier gaat om een persoonlijke aanklacht, dan wel over een studie in kritiek. Nochtans raakt hij veel gevoelige snaren en bronnen van waarheden aan. Hij drukt de neus van de lezer zowel op veronderstellingen als op ware feiten en hij beseft dat '€˜geschiedenis niet als een schoolbord schoongeveegd kan worden, opdat wij onze toekomst erop kunnen schrijven en onze westerse levensnormen kunnen opleggen om te worden nagevolgd door een mindere soort mensen.'€™
Het boek verscheen voor het eerst in 1978 en werd enerzijds door velen geprezen, maar anderzijds door veel meer mensen totaal afgebroken. Om deze reden schreef hij in 1999 een nieuwe nawoord en , vlak voor zijn dood in september 1983, een nieuw voorwoord. Als recensent, maar vooral als onwetende en onkundige, heb ik het recht niet de inhoud van dit boek te verdedigen of aan te vechten. Wel ben ik volledig akkoord met zijn zienswijze, die zegt: '€˜De mensen hebben in Irak nu gezelschap gekregen van een heel leger van particuliere aannemingsbedrijven en op winst beluste ondernemers aan wie alles zal worden gegund vanaf het schrijven van de leerboeken en de grondwet tot aan de herinrichting en privatisering van het Iraakse politieke leven en zijn olie-industrie.'€™
|