Originele titel: Noruuei no mori
Haruki Murakami
|
Type:
|
Paperback
|
|
Uitgever:
|
Atlas
|
|
Gewicht:
|
470 gram
|
|
Aantal Pagina's:
|
317
|
|
ISBN:
|
90-450-1742-3
|
|
ISBN-13:
|
978-90-450-1742-6
|
|
Categorie:
|
Drama
|
|
Richtprijs:
|
€ 14,95
|
Korte Inhoud
De film 'Norwegian Wood', geregisseerd door Anh Hung Tran, volgt Toru Watanabe, een man die terugblikt op zijn studentenleven. Tijdens zijn studententijd ontwikkelt hij een bijzondere relatie met twee jonge vrouwen. Enerzijds met de mooie, maar emotioneel getekende Naoko en anderzijds met de uitbundige jonge vrouw Midori.
'Norwegian Wood' is een indringend verhaal over romantiek en volwassenheid, over de onmogelijke en dappere liefde van een jonge man. Met deze prachtige en weemoedige roman brak Haruki Murakami door in Japan. Er werden miljoenen exemplaren van verkocht.
Uittreksel
Blz. 7: Ik was zevenendertig en zat vast in mijn stoel in een Boeing 747. Het enorme toestel was bezig door een dik wolkendek te landen op het vliegveld van Hamburg. Een koude novemberregen kleurde de aarde donker en gaf alles - het grondpersoneel in hun regenkleding, de vlaggen op het vlakke luchthavengebouw, de BMW-billboards - de uitstraling van een somber decor in een schilderij van de Vlaamse School. Ja hoor, we zijn in Duitsland.
Toen het toestel geland was, gingen de no-smokinglampjes uit en klonk zacht achtergrondmuziek uit de speakers in het plafond. Het was `Norwegian Wood' van de Beatles in een zoete uitvoering van een of ander orkest. Zoals altijd bracht die melodie me in verwarring. Sterker nog, ik werd er meer door geraakt dan anders.
Om te voorkomen dat mijn hoofd zou openbarsten boog ik me voorover, begroef mijn gezicht in mijn handen en bleef zo een tijdje zitten. Al snel kwam er een Duitse stewardess naar me toe, die me in het Engels vroeg of ik me niet lekker voelde. 'Jawel,' zei ik, 'ik ben alleen een beetje duizelig.'
'U bent echt niet onwel?'
'Ik ben niet onwel, dank u,' zei ik. De stewardess glimlachte en liep door. Uit de speakers klonk inmiddels een nummer van Billy Joel. Ik keek op, staarde naar de donkere wolken die boven de Noordzee dreven en dacht aan de dingen die ik in de loop van mijn leven was kwijtgeraakt - aan tijd die voorbij was gegaan, aan mensen die dood waren of uit mijn leven waren verdwenen, aan gevoelens die nooit meer terug zouden komen.
Het toestel was inmiddels volledig tot stilstand gekomen, mensen maakten hun veiligheidsriemen los en begonnen hun jassen of bagage al uit de bagagerekken te halen, maar ik bevond me al die tijd midden op dat grasveld. Ik kon het gras ruiken, ik voelde de wind op mijn huid, ik hoorde het geluid van de vogels. Het was in de herfst van 1969 en ik was bijna twintig.
Dezelfde stewardess kwam weer naar me toe, ging naast me zitten en vroeg opnieuw of er niets aan de hand was. 'Nee, het gaat alweer. Dank u. Ik voelde me alleen een beetje eenzaam,' zei ik met een glimlach.
'Dat heb ik ook weleens: zei ze. 'Ik begrijp wat u bedoelt.' Ze schudde haar hoofd, stond op en glimlachte verrukkelijk naar me. 'Goede reis. Auf Wiedersehen!'
'Auf Wiedersehen!' zei ik terug.
Ook nu, achttien jaar later, kon ik me de omgeving van dat grasveld nog precies voor de geest halen. Een zachte bui die enkele dagen had aangehouden had al het stof van een lange zomer van de berghellingen af gespoeld. Ze zagen er diep helderblauw uit. De oktoberwind bewoog hier en daar de pluimen van manshoge halmen en langwerpige wolken zaten keurig tegen de blauwe hemel geplakt alsof ze eraan vastgevroren zaten. De hemel was zo hoog dat het pijn deed aan je ogen als je er te lang naar keek. De wind stak het grasveld over, speelde licht door Naoko's haar en verdween in een bosje. De bladeren van de boomtoppen ritselden, in de verte blafte een hond. Het klonk zo ver weg dat het leek alsof het geluid van een ingang tot een andere wereld kwam. Verder was er niets te horen. Geen enkel geluid bereikte ons. We kwamen geen mens tegen. Het enige dat we zagen waren twee felrode vogels die van het grasveld opvlogen alsof ze ergens door waren opgeschrikt en naar het bosje fladderden. Terwijl we daar wandelden, vertelde Naoko me het verhaal van de put.
Het geheugen is een vreemd ding. Toen ik daar destijds daadwerkelijk was, heb ik aan die omgeving niet de minste aandacht besteed. Ik vond het geen bijzonder indrukwekkend landschap en het kwam niet bij me op dat ik me dat landschap achttien jaar later tot in detail zou herinneren. Eerlijk gezegd kon het landschap me op dat moment niets schelen. Ik dacht aan mezelf, ik dacht aan het mooie meisje dat naast me liep, ik dacht aan ons samen, en toen dacht ik weer aan mezelf. Want ik was op die leeftijd dat wat je ook ziet, wat je ook voelt, wat je ook denkt, alles uiteindelijk weer als een boemerang bij jezelf uitkomt. Bovendien was ik verliefd, en deze liefde had me in een lastig parket gebracht. Ik had niet de minste aandacht voor het landschap.
Toch is deze omgeving van het grasveld het eerste dat bij me bovenkomt. De geur van het gras, de wind die al wat kou meebrengt, het silhouet van de bergen, het blaffen van de hond, dat soort dingen dient zich het eerst aan. Met opmerkelijke scherpte. Zo scherp zelfs dat het lijkt alsof ik ze een voor een kan aanraken als ik mijn hand uitsteek. Maar een mens is in dit landschap niet te zien. Er is niemand. Naoko is er niet, en ik ben er evenmin. Waarnaartoe zouden wij in vredesnaam zijn verdwenen? Hoe kon zoiets nu gebeuren? Wat zo belangrijk leek - zij, degene die ik toen was, mijn wereld - waar was het allemaal gebleven? Echt, ik kan me zelfs Naoko's gezicht niet meteen voor de geest halen. Het enige dat ik heb is een landschap waarin geen mens te bekennen valt.
Natuurlijk kan ik me na verloop van tijd haar gezicht wel weer voor de geest halen. Haar kleine koele handjes, haar mooie steile haar dat zo glad aanvoelde, haar zachte ronde oorlelletje, de kleine moedervlek daar vlak onder, de chique camel jas die ze 's winters vaak droeg, haar gewoonte om je altijd doordringend aan te kijken als ze een vraag stelde, haar stem die soms een beetje trilde (alsof ze op de top van een heuvel tegen de wind in stond te praten); als ik dit soort beelden stuk voor stuk opstapel, komt vanzelf ook haar gezicht weer boven. Eerst haar profiel. Misschien komt altijd eerst haar profiel terug omdat Naoko en ik samen altijd naast elkaar liepen. Dan draait ze zich naar me toe, lacht naar me, houdt haar hoofd een beetje scheef, begint te praten en tuurt diep in mijn ogen. Alsof ze op zoek is naar de schaduw van een klein visje dat toevallig de bodem van een heldere bron oversteekt.
Maar het duurt even voordat Naoko's gezicht op deze manier naar boven komt. In de loop van de jaren is de tijd die daarvoor nodig is steeds langer geworden. Dat heeft wel iets treurigs, maar het is de waarheid. Eerst had ik vijf seconden nodig om haar beeld boven te halen, toen werden dat tien seconden, toen dertig seconden, toen een minuut. Het wordt geleidelijk langer, net als een schaduw in de avondschemering. Uiteindelijk zal het worden opgeslokt door de duisternis. Ja, mijn geheugen raakt steeds verder verwijderd van de plek waar Naoko stond. Precies zoals ik steeds verder verwijderd raak van de plek waar ik zelf ooit stond.
Recensie
door
Tsenne Kikke
'Om onbegrijpelijke redenen bleef Murakami's klassieke liefdesroman twintig jaar onvertaald: een fout die is recht gezet. Zijn minst vervreemdende en toegankelijke werk heeft grote emotionele zeggingskracht.' - Auke Hulst in NRC Handelsblad
'Surrealisme van de bovenste plank.' - Het Financieele Dagblad
'Om te beweren dat mijn leven voortaan nooit meer hetzelfde zal zijn, zou hysterisch zijn, maar ik houd wel van een potje hysterie op zijn tijd. [...] Schrijven is, leert Murakami mij: je neerleggen bij willekeur en onvolledigheid. En daar de perfecte vorm en toon voor vinden.' - Marja Pruis in De Groene Amsterdammer
'Norwegian Wood tekent heel mooi de overgang naar de volwassenheid en de kennismaking met de liefde van een sensibele jongeman: eenvoudig (soms zelfs, maar gelukkig nooit lang, op het simpele af), eerlijk, zonder tierelantijnen maar ook nooit grof, zelfs met tederheid.' - Knack
'Alle vaste ingrediënten van het wonderlijke Murakami-universum zijn al aanwezig: inspiratie uit westerse jazz en popmuziek (Beatles-song 'Norwegian Wood'), bier drinkende mannen, liefde, eenzaamheid, weemoed.' - Trouw
'Murakami zit zijn personages in dit boek erg dicht op de huid. Zijn surrealisme maakt hier plaats voor hyperrealisme. Toch is deze nostaligische trip niet vrij van het escapisme dat zijn andere romans zo verleidelijk maakt.' - De Standaard
'Een prachtige, warme, wijze roman, uitstekend geschreven en vertaald.' - Biblion
'Norwegian Wood vat wanhoop in een golf van zelfmoorden en doet je één moeite door tintelen van leven. Pure Murakami.' - HUMO
'Murakami schrijft virtuoos, zit nooit verlegen om een beeldspraak, verkent alle hoeken van de Japanse samenleving. Hij schaamt zich niet voor kitsch. Een recept voor wereldwijd succes.' - Wordt Vervolgd
'De stille Watanabe is student in Tokio. Hij is verliefd op Naoko, maar de tragische dood van hun beste schoolvriend overschaduwt hun liefde. Ondertussen probeert Watanabe zijn draai te vinden in het soms eenzame bestaan van het campusleven. Ik houd van het adolescententhema. De karakterontwikkeling en zoektocht die daarbij horen, vind ik fascinerend. Murakami weet als geen ander de eenzaamheid en de hoop prachtig te verwoorden. Een ontroerend boek, waarin ik volledig opging. Vooral tijdens de vakantie is niets heerlijker dan dat.' - Mind Magazine
'Een meesterlijke roman [...] Norwegian Wood heeft de onmiskenbare kenmerken van Murakami 's hand.' - The New York Times Book Review
Haruki Murakami schreef 'Norwegian Wood' al in 1997. 10 jaar later werd het vertaald. De titel verwijst naar een Beatles song ("I once had a girl. Or should I say: She once had me"). Het lied 'Norwegian Wood' draait bij aankomst van de Japanner Watanabe in 1987 op het vliegveld van Hamburg. Door deze muziek wordt Watanabe teruggesmeten in zijn studententijd, naar 1969. Met de jongens en meisjes hoegenaamd strikt gescheiden op de universiteitscampus, is het één grote ontdekkingstocht van seksualiteit, veelal afgezien van liefde. Vriend Nagasawa verzorgt vriendinnetjes.
Wanneer Wanatebe op een dag Naoko, een meisje waarmee hij op de middelbare school heeft gezeten, ontmoet, ontstaat er een hecht trio met haar broer Kizuki. Kizuki pleegt op z'n 17e zelfmoord. Einde vriendschap, welkom nieuwe avontuurtjes.
Als Naoko later vanwege stoornissen wordt opgenomen in een zelfhelp psychiatrische inrichting, zoekt Wanatebe haar op. Daarmee is een driehoeksverhouding ontstaan, omdat intussen Midori, medestudente en de dochter van een boekhandelaar, 'ontdekt' is. Kiezen tussen Naoko en Midori lukt niet, en dus worden talloze brieven geschreven, perioden van toenadering en afstand genomen. Als Naoko op haar 21e ook zelfmoord pleegt, net als Wanatabe afgestudeerd is en zichzelf volwassen vindt worden, ontstaat opnieuw een keuze. De bijzondere kamergenote van Naoko, Reiko verlaat na 8 psychiatrische inrichting, maar weigert terug te keren naar haar man en kind. Liever zoekt ze lichamelijke en geestelijke toenadering tot de 19 jaar jongere Wanatebe. Deze verkiest uiteindelijk toch Midori, hoewel ook zij nog niet helemaal los is van haar ex-vriendje en obsessie met platte sex.
Haruki Murakami brak met deze roman door in Japan. Er werden miljoenen exemplaren van verkocht. Hoewel wat mij betreft niet meesterlijk, laat het wel indringend de belevingswereld van opgroeiende jongens en meiden zien met een "het leven is een koektrommel" mentaliteit. Dat niet alleen brieven, seksscènes, een bezoek aan een pornobioscoop, maar ook alledaagse handelingen als scheren, wassen, strijken, koken en toiletbezoek worden uitgespeld, vertragen de verhaallijn enorm. Zelf houd ik meer van een compactere schrijfstijl en wat meer ruimte voor verbeelding. Ware liefde wacht: daar komt ook Wanatebe zelf na jaren achter. Sneu voor hem, is dat hij uiteindelijk alle schepen achter zich verbrand ziet en nog maar één hulplijn over heeft.
In december 2010 ging de verfilming van het boek 'Norwegian Wood' in Nederland in première. De film haalde een score van slechts 6,5 op 10.
|