Originele titel: The Profundis
Oscar Wilde
|
Type:
|
Paperback
|
|
Uitgever:
|
Bert Bakker
|
|
Gewicht:
|
199 gram
|
|
Aantal Pagina's:
|
157
|
|
ISBN:
|
90-351-2939-3
|
|
ISBN-13:
|
978-90-351-2939-9
|
|
Categorie:
|
Toneel
|
|
Richtprijs:
|
€ 15
|
Korte Inhoud
De briljante toneelschrijver Oscar Wilde (1854-1900) werd de spil van hét Britse schandaal van de negentiende eeuw, toen hij door de vader van zijn minnaar lord Alfred Douglas, ook '€˜Bosie'€™ genaamd, publiekelijk werd beledigd. Als gevold hiervan werd de populaire Wilde in 1895 veroordeeld wegens homoseksuele praktijken. Hij werd failliet verklaard en belandde in de gevangenis, waar hij een brief aan zijn ex-geliefde schreef. Deze brief, subliem vertaald door Gerrit Komrij, is een aangrijpend document humain over het gevangenisbestaan van een van de grootste fin-de-siècleschrijvers en tegelijk een hoogtepunt uit de briefliteratuur.
Uittreksel
Blz. 21: Maar wat ik mezelf het allermeest verwijt is dat ik me door jou in ethisch opzicht volkomen heb laten vernederen. De grondslag van het karakter is wilskracht, en mijn wilskracht raakte volstrekt ondergeschikt aan de jouwe. Het klinkt misschien grotesk, maar het is er niet minder waar om. Die onophoudelijke scènes die bijna fysiek noodzakelijk voor je leken, en waarbij je geest en lichaam wanstaltige vormen aannamen en jij iets werd wat verschrikkelijk was, zowel om naar te kijken als naar te luisteren: die vreselijke manie die je van je vader hebt geërfd, de manie om weerzinwekkende en walgelijke brieven te schrijven, jouw volkomen gebrek aan enige controle over je emoties zoals dat tot uiting kwam in je lange weerspannige buien van koppig stilzwijgen en al evenzeer in de plotselinge aanvallen van nagenoeg epileptische razernij: al deze dingen waarover een van mijn aan jou gerichte brieven; die je had laten slingeren in de Savoy of een ander hotel en die zo door de advocaat van je vader voor de rechtbank gebracht werd, een dringende smeekbede bevatte die niet ontbloot was van pathos, zo je destijds in staat was geweest pathos hetzij in zijn aanleg hetzij in zijn uitingsvorm te onderkennen - dit alles, zoals ik al zei, vormde de oorsprong en oorzaak van mijn fatale toegeeflijkheid voor jou met je dagelijks in omvang toenemende eisen. Je mergelde me uit. Het was de triomf van de kleinere van geest over de grotere. Hier was sprake van de tirannie van de zwakkere over de sterkere die ik ergens in een van mijn toneelstukken ‘de enige tirannie die duurzaam is’ noem.
Recensie
door
Tsenne Kikke
Oscar Wilde was een slachtoffer van zijn tijd. Op 25 mei 1895 werd hij veroordeeld tot twee volle jaren cel, gewoonweg omdat hij een homofiel was. '€˜Profundis'€™, betekent '€˜Uit de diepte'€™. Uit het diepste wezen van zijn getormenteerd lichaam, ziel, denken en geest gaf Oscar Wilde toe aan een waterval van beklag en zelfbeklag die in hemzelf is opgeborreld gedurende deze twee jaar lange en pijnlijke gevangenisschap. Hij schreef deze uit meer dan 50.000 woorden bestaande brief enkele maanden voordat hij werd vrijgelaten in 1897. De ellenlange aanklacht was gericht aan Lord Alfred Douglas, zijn veel jongere ex-minnaar én de nagel van zijn doodskist, waarmee hij drie jaar lang een homoseksuele relatie heeft mee gehad. In deze '€˜Profundis'€™ proeven we in elk woord de verbittering, de verslagenheid en de ontgoochelingen van een totaal gebroken man, die het zichzelf heeft toegestaan zich te laten manipuleren door deze Lord Alfred Douglas, een homoseksuele parasiet, bloed- en geldzuiger. Na zijn vrijlating neemt hij de schuilnaam aan van Sebastian Melomoth en zoekt terug contact met de jonge Lord '€“ maar, omdat het geld ontbrak om de hoge levensstandaard te financieren, duurde deze relatie niet erg lang. Hij schreef nog zijn allerlaatste werk, namelijk '€˜The Ballad of Reading Gaol '€˜. Oscar Wilde stierf op 30/11/1900, op 46-jarige leeftijd aan meningitis, als gevolg van een oorontsteking, amper drie jaar na zijn vrijlating. Een toevallige en merkwaardige eigenaardigheid - los van zijn lijdensweg, is dat Oscars vader een belangrijke Ierse oog- en oorchirurg was van zijn tijd.
Nota: de hierboven weergegeven afbeelding van de kaftomslag is niet die van het huidige werkje, maar de originele, daterend uit de beginjaren 1900.
|