|
|
De geschiedenis van het Nederlands in een notendop
|
|
Nicoline van der Sijs
|
Type:
|
Paperback
|
|
Uitgever:
|
Bert Bakker
|
|
Gewicht:
|
216 gram
|
|
Aantal Pagina's:
|
174
|
|
ISBN:
|
90-351-2840-0
|
|
ISBN-13:
|
978-90-351-2840-8
|
|
Categorie:
|
Taal- & letterkunde
|
|
Richtprijs:
|
€ 7,5
|
Korte Inhoud
Waarom leren we op school dat hij vindt met dt moet, maar ik vind met een d? Sinds wanneer wordt het door velen verfoeide 'hun hebben' gezegd? Waarom geldt peerd voor 'paard' als dialect of plat? Welke nieuwe woorden zijn te danken aan de voc? Welke leenwoorden heeft het Nederlands overgenomen van de Spanjaarden tijdens de Nederlandse Opstand? Sinds wanneer bestaan er spellinggidsen en woordenboeken van het Nederlands?
Iedereen vraagt zich wel eens af waar een bepaald woord vandaan komt of waarom een bepaalde grammaticale regel is zoals hij is. In 'De geschiedenis van het Nederlands in een notendop' wordt de ontstaansgeschiedenis beschreven van het Nederlands zoals wij het dagelijks gebruiken. Ieder hoofdstuk bestaat uit twee delen: één over de ontwikkelingen binnen het Nederlands en één over de invloed van vreemde talen. Het gedeelte over de ontwikkelingen binnen het Nederlands bevat aparte paragrafen over klankveranderingen, spelling, woordvormen, nieuwe woorden, en zinsdelen en zinnen.
Uittreksel
Blz. 15: Het verhaal van het Nederlands begint eeuwen voor de geboorte van het Nederlands als aparte taal, en ver van de plaats waar tegenwoordig Nederlands gesproken wordt. Een paar duizend jaar voor Chr. woonde er in Zuid-Rusland een groep mensen die een taal sprak die we nu Indo-Europees noemen. Hoewel het Indo-Europees nooit is opgeschreven, is er dankzij reconstructie toch heel wat over bekend. Weliswaar weten we niet precies hoe de Indo-Europese woorden klonken, maar op grond van de latere dochtertalen (Grieks, Latijn, Duits, Nederlands, etc.) bestaan er toch wel ideeën over de Indo-Europese klanken. Als voorbeeld kan de Indo-Europese vorm van ons woord 'vader' dienen: op grond van Latijn pater, Grieks patèr, Sanskriet pitar-, Engels father, Duits Vater, en dergelijke komt men tot de Indo-Europese vorm *ph2 tér, waarin h2 staat voor een klank waarvan de uitspraak niet zeker is, en de asterisk aangeeft dat de vorm nooit is opgeschreven, maar is gereconstrueerd. Ook weten we dat de klemtoon in het Indo-Europees op iedere lettergreep van een woord kon liggen en dat het een muzikaal accent was, dat wil zeggen met verschil in toonhoogte.
Recensie
door
Tsenne Kikke
Nicoline van der Sijs is etymoloog en doctor in de taalwetenschap. Ze heeft een lijst publicaties op haar naam staan waar veel hoogleraren jaloers op zouden zijn, maar ze is niet verbonden aan een universiteit. Als zelfstandig taalkundige huurt ze een kantoor in een voormalig fabriekspand, waarin ze haar omvangrijke bibliotheek heeft opgeslagen. Zo heeft ze de volledige vrijheid om haar eigen boeken te schrijven. Voor het onderzoek naar de geschiedenis van de taal waarnaar Van der Sijs' belangstelling uitgaat, is de laatste jaren steeds minder ruimte op de universiteiten. Ze leeft van redactiewerk, van haar werk voor het Etymologisch woordenboek van Van Dale en van wat haar boeken opbrengen.
Hier zijn enkele voorbeelden van het Oudnederlands... De volgende zin komt uit de 'Wachtendonkse Psalmen' (ca. 900) waarvan een gedeelte is bewaard gebleven.
'n âuont in an morgan in an mitdon dage tellon sal ic in kundon, in he gehôron sal.'
's Avonds en 's morgens en 's middags zal ik vertellen en verkondigen, en hij zal luisteren.'
De volgende zin staat in een Utrechtse doopbelofte uit het eind van de achtste eeuw:
'Visc flot aftar themo uuatare.'
'Een vis zwom in het water.'
'Gelobistu in got alamehtigan fadaer.'
'Geloof je in God de almachtige vader.'
|
|
Copyright © 2008-2024 Spiritualia. Alle rechten voorbehouden. |
Privacy Statement |
Gedragscode |
Algemene Voorwaarden |
Auteursrecht
|