|
|
Dus jij denkt dat je een mens bent?
|
|
Originele titel: So you think you’re human?
Felipe Fernández-Armesto
|
Type:
|
Paperback
|
|
Uitgever:
|
Bert Bakker
|
|
Gewicht:
|
239 gram
|
|
Aantal Pagina's:
|
200
|
|
ISBN:
|
90-351-2720-X
|
|
ISBN-13:
|
978-90-351-2720-3
|
|
Categorie:
|
Evolutieleer
|
|
Richtprijs:
|
€ 16,95
|
Korte Inhoud
Jij denkt dat je menselijk bent. Maar wat betekent het precies om mens te zijn? Hoe kan het begrip'mensheid' gedefinieerd worden? Felipe Fernandez-Armesto schetst de geschiedenis van de mensheid en stelt vele uitdagende vragen die ons fundamenteelste geloof doen wankelen - het geloof dat we menselijk zijn.
Recente ontwikkelingen in de wetenschap en de filosofie hebben het traditionele concept van mensheid ondermijnd. De vooruitgang in kunstmatige intelligentie heeft tot gevolg dat mensen geen monopoliepositie meer hebben op het gebied van rede, geweten en verbeelding. Ontwikkelingen binnen de genetica bedreigen de mensheid met een onzekere toekomst. Als het concept mensheid verder wegvalt, wat betekent dit dan voor menselijke waarden en rechten?
Met veel verbeelding en flair beschrijft Fernández-Armesto deze problemen vanuit een historisch perspectief en laat hij zien dat onze hedendaagse definitie van mensheid een recente vinding is. Hij beschrijft de langlopende discussies over ras, etniciteit en de origine van de mens en de volharding dat er een duidelijk verschil is tussen mensen en niet mensen. Op controversiële wijze betoogt de auteur dat we verder moeten gaan in het definiëren van het concept mensheid en dat een herwaardering spoedig nodig is .
Uittreksel
Blz. 65: Hoe meer studie je maakt van de geschiedenis van de overtuiging dat de mens superieur is aan de dieren, hoe verbazingwekkender deze lijkt. De mens heeft slechts twee fysieke bekwaamheden geclaimd als een typisch menselijk specialisme. Ten eerste zijn we gemiddeld relatief goed in het gooien, zelfs vergeleken met andere primaten. Deze vaardigheid staat aan de basis van ons lange verleden als gebruikers van projectielen en heeft misschien te maken met de ongeschiktheid van onze voorouders voor het voeren van lijf-aan-lijfgevecht. Ten tweede zweten wij overvloedig. Ook hier is sprake van een glijdende schaal, want wij delen deze vaardigheid met vele andere zoogdieren, die in een periode van tweehonderd miljoen jaar zweetklieren hebben ontwikkeld. Deze klieren hangen misschien samen met onze relatief trage voortbewegingssnelheid, waardoor we bij een achtervolging meer uithoudingsvermogen nodig hebben: een langzamer dier krijgt een sneller dier alleen te pakken als hij langer door blijft gaan. Omdat hij zelden in staat was om niet verwonde prooien te vangen, moest de mens uitzonderlijk volhardend doorjagen. Kortom, de meeste eigenschappen waarvoor we onszelf op de borst kloppen, lijken compensaties voor onze fysieke zwakheid. Een goed ontwikkeld denkvermogen is voordelig om te overleven in de strijd met krachtiger roofdieren.
Recensie
door
Tsenne Kikke
Zoals je het misschien reeds uit de titel hebt kunnen uitmaken, wringt de auteur zich in allerlei bochten om toch maar het bewijs te leveren dat mens en dier in wezen niet van elkaar verschillen, sterker zelfs: de mens is een dierlijk wezen en niet zo verschillend van de chimpansee, de gorilla, de bonobo, noch van de orang oetan. Nochtans heeft hij mij hiervan op geen enkele bladzijde van zijn werk kunnen overtuigen.
Qua geschiedenisschrijver is hij goed, uitstekend zelfs, maar dan had hij wel een andere titel voor zijn boek moeten kiezen - en, een totaal ander uitgangspunt. Daarenboven zijn sommige passages wel goed, maar dan zijn het soms ook verhalen die we in de laatste dertig jaar in andere boeken konden terugvinden, bijvoorbeeld: het verhaal van de 100ste aap, op blz. 37, waarbij één aap het voorbeeld geeft (het wassen van zoete aardappelen) en maanden later alle andere apen het voorbeeld hebben opgevolgd. Nogmaals: historisch gezien, echt interessant '€“ maar, zijn basisstelling dat mens en dier in wezen niet zo sterk van elkaar verschillen wordt '€“ mijn inziens '€“ helemaal niet op een overtuigende manier bewezen, zelfs niet als hij met namen als Dr. Doolittle schermt.
|