|
|
Folklore en volkswijsheden in Nederland en Vlaanderen
|
|
Originele titel: Folkloristisch woordenboek
Kornelis ter Laan
|
Type:
|
Hardcover
|
|
Uitgever:
|
Het Spectrum
|
|
Gewicht:
|
895 gram
|
|
Aantal Pagina's:
|
542
|
|
ISBN:
|
90-274-1804-7
|
|
ISBN-13:
|
978-90-274-1804-3
|
|
Categorie:
|
Woordenboeken
|
|
Richtprijs:
|
€ 18,5
|
Korte Inhoud
‘Folklore en volkswijsheden in Nederland en Vlaanderen’ schetst niet alleen een beeld, maar ook de sfeer van een vervlogen tijd: van een maatschappij die aan onze huidige gehaaste leef- en denkwereld voorafging. Een wereld zonder televisie en internet, gemeenschappen gekenmerkt door 'noaberzorg', vol verhalen en mythes. Wat kenmerkt de ziel van een volk? Hoe vierden onze voorouders feest? Wat zongen zij? Welke middeltjes gebruikten ze bij ziekten? Hoe verklaarden zij de (natuur)verschijnselen, wat geloofden zij en welke rituelen en middelen wendden zij aan bij geboorte, ziekte en dood? Waar vinden bepaalde namen hun oorsprong?
Veel van de oude folklore leeft voort in nieuwe gebruiken, maar veel is ook vergeten. Ter Laan heeft alles genoteerd waarvan hij vond dat liet belangrijk was. Bij huidige vieringen wordt vaak teruggegrepen op zaken van een oudere oorsprong, vaak omdat iemand die zich nog van vroeger kan herinneren. Dit boek bevat alfabetisch gerangschikt een overzicht van al deze wetenswaardigheden. Aan deze uitgave zijn speciale artikelen op streek en plaats toegevoegd, zodat de informatie ook geografisch ontsloten is.
Uittreksel
Blz. 7: Kornelis ter Laan, die in de tijd dat hij burgemeester van Zaandam was, door de Zaankanters hardnekking Klaas werd genoemd, werd als oudste van zeven kinderen op 8 juli 1871 geboren aan de Groene Dijk in Slochteren (Groningen), waar zijn ouders Remko ter Laan en Metje Buurman een kleine boerderij hadden. Ze konden bij tijden nauwelijks rondkomen. Vader Remko moest er dan ook van alles bij doen om het hoofd boven water te houden. Zo werkte hij ook wel als voerman en verkocht vanuit huis turf, dat hij zelf ophaalde uit de veengbebieden. Hoewel ze het niet breed hadden - de landbouwcrisis van 1880 ging ook aan hen niet voorbij - had Kornelis een gelukkige jeugd. Een jeugd, die naarmate hij ouder werd, in zijn herinnering steeds gelukkiger werd en die hij, na de dood van zijn vrouw Ida GRoen (1873-1946) op 80-jarige leeftijd liefdevol heeft beschreven in zijn bundel schetsen ‘Hoezen van Gruindiek’ (1951).
Aalbes: plant gebruikt in de volksgeneeskunde. Thee van de bladeren wordt gedronken tegen het flerecijn (de oude naam voor jicht) en tegen de koude pis. De bladen zelf worden als geneesblad op wonden gelegd.
Aalst: plant met toverkracht. Als men het kruid in de klompen legt, krijgt men grote eetlust; als men ‘t aan de wieg bindt, slapen de kinderen rustig; damp van verbrande aalst in een dichte kamer verdrijft allerlei kwalen.
Aambeien: voorkomt men door ene paar gevonden aardappels in de zak te dragen. Ook kan men zaad en wortels van de weegbree innemen. Men kan ze verdrijven met tabakspapier, aardappelbessen, fijngestampte zure appels en met klokkenolie, d. i. het smeer van de tappen der kerklokken. Ze verschrompelen als men ze aanraakt met een vingerkootje van een lijk. Ook bloembladen van de toorts in olie worden uitwendig gebruikt. De knolletjes van ‘t speenkruid worden als amulet gedragen.
Eb en vloed: oefenen invloed uit op geboorte en dood. Kinderen worden geboren bij hoogwater; mensen sterven bij laag water.
Onderbroeken: vroeger bij boerenvrouwen en -meisjes geen dracht. ‘Zo zoetjes aan beginnen de boerinnen onderbroeken te dragen,’ schrijft in 1909 Heuvel in zijn ‘Volksgeloof en Volksleven’. In Groningerland begon dat al omstreeks 1875.
Recensie
door
Tsenne Kikke
Dit is geen boek, doch een woordenboek, maar een woordenboek boordevol gevuld met allerlei volkse wijsheden, legendes, oude geneeswijzen, bijgeloof en ludieke weetjes. Zeer aangename lectuur als je van dit genre houdt.
|
|
Copyright © 2008-2024 Spiritualia. Alle rechten voorbehouden. |
Privacy Statement |
Gedragscode |
Algemene Voorwaarden |
Auteursrecht
|