|
|
Amexica - Oorlog langs de grens
|
|
Originele titel: Amexica
Ed Vulliamy
|
Type:
|
Paperback
|
|
Uitgever:
|
Ambo | Anthos
|
|
Gewicht:
|
565 gram
|
|
Aantal Pagina's:
|
404
|
|
ISBN:
|
90-263-2277-1
|
|
ISBN-13:
|
978-90-263-2277-8
|
|
Categorie:
|
Survival
|
|
Richtprijs:
|
€ 22,5
|
Korte Inhoud
'Amexica' vertelt het schokkende verhaal van het uitzonderlijke geweld dat de grensstreek van Amerika en Mexico in zijn greep houdt, als gevolg van een niets en niemand ontziende drugsoorlog. Vulliamy maakte een road trip langs de grens, van de Pacific tot de Golf van Mexico, van Tijuana tot Brownsville. Het resultaat is een portret van mensen die leven in een een verscheurd gebied - een oorlogszone, waar drugsproductie, -handel en -gebruik, wapensmokkel, mensenhandel, armoede en corruptie aan de orde van de dag zijn.
Ed Vulliamy schrijft voor The Guardian en The Observer. Voor zijn reportages over Mexico stond hij op de shortlist voor de Amnesty International Media Award. Voor zijn werk in Bosnië, Irak, Italië en de VS ontving hij de James Cameron Award en de Amnesty International Media Award en werd hij twee keer verkozen tot 'International Reporter of the Year'.
Uittreksel
Blz. 11: Proloog - Amexica
Terwijl de zon opkomt boven de eindeloze woestijn, hangt het lichaam onder een betonnen viaduct dat bekendstaat als de Brug der Dromen. Het is twee uur daarvoor opgehangen - onthoofd en bungelend aan een touw dat bij de oksels is vastgebonden. Nu werpt de zon haar stralen over dit drukke kruispunt tijdens het spitsuur, vol auto's en afgedankte Amerikaanse schoolbussen die arbeiders naar de fabrieken brengen. Een uur later hangt het groteske, hoofdloze ding, met de handen op de rug gebonden, nog steeds heen en weer te zwaaien in de koude, stof opblazende ochtendwind die snijdend jaagt door de Mexicaanse grensplaats Ciudad Juárez, de gevaarlijkste stad ter wereld.
Naast hun prooi van deze ochtend - die ze hebben opgehangen op het moment dat de ochtendploegen van fabrieksarbeiders aan het werk gingen - hebben de beulen, of sicarios zoals ze worden genoemd, een laken bevestigd met de boodschap: Yo Lázaro Flores, apoyo a mi patron, el monte perros. - 'Ik, Lázaro Flores, diende mijn baas, de hondenneuker.' Daaronder stond: Atte. [Atencionl, La Linea. - 'Pas op, De Linie.' Er verzamelt zich een menigte, die zwijgend en niet verbaasd toekijkt. De lussen onder de oksels van het lijk kraken, de voeten wapperen in de wind, maar de menigte blijft staren naar het afzichtelijke, heen en weer zwaaiende ding. Misschien zijn ze bang dat als ze vertrekken, ze de vloek van wat hier gebeurd is met zich mee zullen nemen. Voordat ze gaan, moet er daarom iets gebeuren, moet dit verwijderd worden uit het zicht en uit de ochtend. Uiteindelijk arriveren drie uur later brandweermannen die ladders neerzetten om het karkas te verwijderen, in een doek te wikkelen en in een rode bestelbus af te voeren. Het lijk wordt naar het mortuarium gebracht, om te worden onderzocht en te kijken of er aan de verminkingen een eventuele boodschap valt af te lezen. En zodoende kon Juárez weer doorgaan met de dag, die voordat hij ten einde liep getuige zou zijn van nog vier andere drugsmoorden. Dit was een ongebruikelijk lage score: toen het jaar 2009 nog slechts een maand oud was, waren in deze stad aan de grens tussen Mexico en de Verenigde Staten al 227 mensen vermoord.
La Linea is een recente mutatie van het in Juárez gevestigde drugskartel dat werd geleid door Amado Carrillo Fuentes, die bekendstond onder zijn nom de narco Heer der Hemelen, omdat hij voor het smokkelen van Colombiaanse cocaïne kon beschikken over een ware luchtvloot van Boeings. Maar La Linea is nu slechts een van de vele facties en belangengroepen - straatbendes, corrupte politiekorpsen, militaire eenheden - die met steeds inventiever geweld strijden om controle over de 'Plaza', de stroom drugs die door Juárez heen over de grens naar het noordelijk gelegen El Paso gaat, en zich van daaruit over de vs verspreidt. En ook vechten ze om de plaza's die in Juárez en de rest van Noord-Mexico stromen: want waar de rivier doorheen stroomt, zullen mensen eruit drinken, en een rechtstreeks gevolg van de bijna-monopoliepositie van de Mexicaanse kartels is het feit dat in het noorden van Mexico de verslaving aan crack en methamfetamine enorm is en dat er om deze afzetmarkt een bloedige strijd wordt uitgevochten. Het laken, dat een narcomanta genoemd wordt, en de bijbehorende boodschap, de narcomensaje, zijn gebruikelijke kenmerken van de liquidaties, bedoeld om van het moorden een dreigende werking te laten uitgaan, of zelfs om de ware redenen te verhullen: Lázaro Flores was niet de naam van de dode man, maar die van een prominente lokale zaken-man. Stof tot nadenken dus voor de stad, en zeker voor meneer Flores.
Deze macabere, barbaarse executie in november 2008 bracht het aantal moorden in deze anarchistische stad met twee miljoen inwoners in dat jaar op ongeveer 1300. Voor het einde van december zou dit aantal nog stijgen tot 1700. In heel Mexico werden in 2008 in totaal 5400 mensen vermoord. Ondanks het feit dat regelmatig militaire versterkingen werden aangevoerd en burgemeester José Reyes Ferriz op 1 januari beloofde dat Juárez 'niet nog zo'n jaar kon meemaken', zou het moordcijfer in 2009 nog verder stijgen: 2657 mensen werden vermoord, waarmee Ciudad Juárez, met 192 moorden per 100.000 inwoners, de meest moorddadige stad ter wereld was. Het landelijke totaal kwam in 2009 in Mexico op 7724 moorden.' Dit betekent dat tegen het einde van dat jaar, sinds de Mexicaanse president Felipe Calderón in december 2006 een militair offensief tegen de drugskartels was gestart, meer dan 16.000 mensen waren vermoord. Net als deze man waren velen van hen op even afschuwelijke als nauwkeurige wijze verminkt, waarna ze tentoongesteld waren om een of andere boodschap of bedreiging over te brengen. Tegen de zomer van 2010 was het totaal aantal moorden sinds december 2006 de 24.000 gepasseerd. De moorden vinden overal in Mexico plaats, maar concentreren zich vooral langs de grens met de VS. Deze grens is ruim 3300 kilometer lang en is de drukste ter wereld. Het gebied behoort aan beide landen, en tegelijk aan geen van beide.
Ciudad Juárez ligt broederlijk tegen de VS en zijn aan de andere kant van de grens gelegen tweelingstad El Paso aan. Soms lijkt deze nabijheid onwerkelijk: vanaf de campus van de universiteit van Texas in El Paso ziet men op de voorgrond de vlijtige levensvreugde - studenten die aankomen en vertrekken. Iets verderop loopt in twee gedaanten de grens: een nadrukkelijk grimmige muur met prikkeldraad en het stroompje van de Rio Grande. Aan de overkant van de grens ligt een van de armste barrios - of colonias, zoals ze hier worden genoemd - van Mexico: een door de zon verschoten, gammele krottenwijk genaamd Anapra, die aan de rand van de uit zijn voegen gebarsten stad is opgetrokken uit hout en roestig metaal. De vuile en stoffige woestijngrond waarop Anapra is gebouwd, is kriskras bezaaid met kabels die de hutten van de barrio van clandestiene elektriciteit voorzien. El Paso en Juárez vormen het hart en het middelpunt van deze bijzondere strook land die de twee landen verbindt. Het grensgebied is een paradoxale plek: een plek van kansen en armoede, van belofte en wanhoop, liefde en geweld, schoonheid en angst, seks en kerk, spanning en gezinsleven. Zelfs de grens is een dichotomie: hij is tegelijkertijd poreus en ongenaakbaar. Op het reclamebord waarmee de Amerikaanse grenspolitie ten noorden van Nogales in Arizona, langs Interstate 19, mensen hoopt te rekruteren, wordt deze tegenstelling erkend: Een baan langs de grens, maar zonder grenzen.
De grens zelf kan meedogenloos zijn. In 1994 begonnen de Verenigde Staten in San Diego met Operation Gatekeeper, in El Paso met Operation Hold the Line en in de Rio Grandevallei met een soortgelijke operatie. Sindsdien, als gevolg van het beleid van vijf regeringen (tweemaal Bill Clinton, tweemaal George W. Bush en nu Barack Obama), is de grens een militaire frontlinie geworden. Langs ruim negenhonderd kilometer van deze grens loopt een metalen hek met wachttorens en zoeklichten, bewaakt door zwaarbewapende patrouilles.
Recensie
door
Tsenne Kikke
Een van de belangrijkste economische motoren langs de Amerikaanse-Mexicaanse grens is het voorzien van de Verenigde Staten van drugs en het verdiende geld investeren in wapens die in de VS gekocht worden. Een groot deel van het geweld door bendes langs de grens vindt plaats om het eigen (kartel-)territorium af te bakenen en zichzelf toegang te verschaffen tot de drugsmarkt. Ook de uitgebreide mensensmokkel langs de grens staat onder beheer van de drugskartels. De auteur heeft diverse grensplaatsen bezocht als journalist en gesproken met zowel slachtoffers als daders, die maar al te vaak bleken te zijn verweven met de politieke en justitionele macht, voornamelijk in Mexico maar ook in de VS. Beeldend beschrijft hij de in onze ogen zinloze moordpartijen, de verminkingen en het uitzichtloos bestaan van de grensbevolking. Het boek leest als een reisverslag en geeft een tekenend beeld van hedendaags leven langs de grens en inzicht in de diverse kartels die we regelmatig in de media voorbij zien komen, zoals de Los Zetas, het Sinaloa-kartel en la Familia. Met een kaartje, een fotokatern, eindnoten, een literatuuropgave en register.
- David Jaramillo Moreno -
In 'Amexica' bundelt Ed Vulliamy al de misstanden die spelen in de grensstreek tussen Mexico en de VS.
Laten we maar direct met de deur in huis vallen: dit boek is niet voor tere zieltjes. Centraal staat namelijk de grensstreek tussen Mexico en de VS; een gebied dat dagelijks het decor is van gruwelijk geweld en andere huiveringwekkende taferelen. Journalist Ed Vulliamy nam de moeite om al de misstanden die in deze streek spelen, en dat zijn er heel wat, samen te bundelen in zijn boek Amexica. Oorlog langs de grens.
Vulliamy maakte daarvoor een reis van vier maanden langs de grens, van de Stille Oceaan in het westen tot de Golf van Mexico in het oosten, en vertelt daarover in dit boek. Het verhaal begint in de meeste westelijke grensstad van Mexico: Tijuana. Ooit een toeristische trekpleister, maar door een niets ontziende drugsoorlog zijn ontvoeringen en verminkte lijken er nu aan de orde van de dag. Ten oosten hiervan, in de Sonorawoestijn, is de situatie niet veel beter, hoewel op een heel ander manier. Hier proberen wanhopige Mexicanen, op zoek naar werk, de grens met de VS over te steken met de dood door uitdroging als gevolg.
Op naar Ciudad Juárez dan maar, de gevaarlijkste stad ter wereld, met zijn anarchie van rivaliserende drugskartels en straatbendes. Duizenden militairen die de Mexicaanse president Felipe Calderón de afgelopen jaren naar de stad stuurden, kunnen het geweld niet stoppen of maken het zelfs alleen maar erger. Verder beschrijft Vulliamy de slechte arbeidsomstandigheden in de maquiladoras: de assemblagefabrieken van buitenlandse bedrijven, waar de Mexicanen als goedkope arbeidskrachten werken. Die arbeidskrachten zijn veelal vrouwen en hoewel ze worden uitgebuit, betekent dat voor hen een vorm van onafhankelijkheid. Iets wat ze overigens ook snel tot doelwit maakt voor verkrachting en moord door mannen die zich in hun eer voelen aangetast. In het laatste hoofdstuk gaat Vulliamy tot slot in op de 'ijzeren rivier', oftewel de wapensmokkel van de Verenigde Staten naar Mexico, waarbij ook de VS hun rol spelen.
Alles bij elkaar niet het meest vrolijke boek dus, maar wel zeer indrukwekkend geschreven. Vulliamy schetst een levendig beeld van het verscheurde grensgebied van Mexico en de VS, mede dankzij de vele interviews. Dat maakt Amexica tot een boeiend relaas van de almaar voortdurende oorlog in dit gebied.
- mvdb -
Een verschrikkelijk beeld van een wereld dat we ons werkelijk niet kunnen inbeelden, maar dat blijkbaar een gewone situatie is in de grensstreek tussen de Verenigde Staten en Mexico... Een wereld van geweld, uitbuiting, maffieuze praktijken, kortom een wereld waar het best van al snel komaf gemaakt wordt. De vele vluchtelingen, zoekers naar heil in het Eldorado, maar ook de uitbuiters, de criminele organisaties, die voor niets wijken en wel degelijk puur op rauw geweld geënt zijn. Dit boek brengt wel degelijk dit verschrikkelijk beeld onder ogen, en weet ons wel degelijk op een verschrikkelijke wijze in deze alledaagse realiteit mee te nemen op een manier waar het wel degelijk meer dan indruk weet te maken op de lezer. Het is een afschuwelijk verhaal, maar dan wel ook een verhaal dat je toch wel onder ogen moet krijgen, opdat dit genre gebeurtenissen een gelaat krijgen, een menselijk aspect, en wel zo meer wordt dan een item op het nieuws. Het leven zoals het is in een stukje hel op aarde... Scherp geschreven, een ware thriller, maar helaas een realiteit...
|