|
|
Oorlog in het hart van de islam
|
|
Originele titel: Guerre au coeur de l’islam
Gilles Kepel
Korte Inhoud
Toen op 11 september 2001 New York en Washington onder vuur kwamen te liggen, lag het niet voor de hand te denken dat dit een uiting was van een interne islamitische kwestie. In de jaren negentig van de vorige eeuw had de jihad immers aan kracht ingeboet, na mislukkingen in Egypte, Bosnië, Saoudi-Arabië en Algerije. De aanslag op ‘verre vijand’ Verenigde Staten was een groot publicitair succes. De neo-conservatieven in Washington wisten het vuur van hun kant ook aan te wakkeren: de oorlog tegen het terrorisme opende de doos van Pandora in Irak, en het is maar de vraag waar de spiraal van geweld zal eindigen. Marteling van Irakese gevangenen, gijzelingen van westerse journalisten, executies en onthoofdingen door de jihadstrijders: het zijn droeve illustraties van de chaos waarin het Westen en de moslimwereld terecht zijn gekomen.
Deze chaos is het onderwerp van ‘Oorlog in het hart van de islam’, en dat hart ligt op het ogenblik voor een belangrijk deel in Europa. Welke kant gaan de miljoenen moslims die hier wonen op? Gaat moderniteit het winnen van traditie? En hoe bloedig zal de strijd gevoerd worden?
Uittreksel
Blz. 371: In de geschiedenis van de veertien eeuwen van de islamitische samenlevingen heeft altijd een intense spanning bestaan tussen twee tegengestelde polen, die de op- en neergang bepaalden van de uit de islam voortgekomen beschaving: jihad en fitna.
Het eerste van die twee woorden, dat algemeen gebruikelijk is geworden, heeft een positieve connotatie binnen de traditionele islamitische cultuur. Het duidt de inspanning aan die van iedere gelovige wordt verlangd teneinde het gebied en de invloed van de godsdienstige norm uit te breiden, om zowel de individuele hartstochten als de organisatie van de samenleving, zelfs de ordening van de wereld te reguleren – om de weerbarstige mensheid te onderwerpen aan de onaantastbare wetten van de koran. Wanneer die inspanning tot een toppunt wordt opgevoerd, manifesteert ze zich in de vorm van een heilige veroverings- of verdedigingsoorlog. Minder openlijk inspireert ze ook het dagelijkse proselitisme dat de moslims tot ‘betere gelovigen’ wil maken, en het legt tegenover de rest van de mensheid een intensieve bekeringsijver aan de dag. Ze is de motor van de geloofsverbreiding, die, zoals de geijkte uitdrukking luidt, ‘met het zwaard en het heilige boek’ wordt bewerkstelligd.
Het tweede woord, fitna, dat buiten de talen van de islam minder bekend is, heeft daarentegen een volstrekt negatieve connotatie: het duidt het oproer, de oorlog binnen de islam aan, een middelpuntvliedende kracht die de ontmanteling, de implosie en de ondergang van de gemeenschap in zich draagt – terwijl de jihad de interne spanningen sublimeert, ze naar buiten werkt. De fitna is voor het voortbestaan van de moslimsamenleving een permanente dreiging, die knaagt aan het geweten van de oelema’s, de schriftgeleerden, en hen tot voorzichtigheid en bezinning aanzet.
Recensie
door
Tsenne Kikke
Gilles Kepel [1955] studeerde Arabisch en sociologie en is een van de meest vooraanstaande islamologen in Europa. Hij is onderzoeksdirecteur van het Centre National de la Recherche Scientifique, hoogleraar aan het Instituut voor Politicologie in Parijs, en gastdocent aan de Columbia University. Hij geeft een diepgaand geschiedkundig relaas over het gebeuren van de laatste jaren.
|
|
Copyright © 2008-2024 Spiritualia. Alle rechten voorbehouden. |
Privacy Statement |
Gedragscode |
Algemene Voorwaarden |
Auteursrecht
|