Boekrecensie van De macht van Google door Peter Olsthoorn

Over Google doen de spannendste verhalen de ronde. Men denkt aan het Google Streetview-schandaal, waarbij de Google-auto's persoonlijke informatie van burgers opvingen. Of aan alle privacygevoelige informatie die Google van zijn gebruikers opslaat. Maar ook aan het geniale duo achter de mediagigant, of de werknemersvriendelijke ruimtes waarin computernerds doen waar ze goed in zijn. Journalist Peter Olsthoorn ging op zoek naar de waarheid!

"Ik kan me geen leven meer voorstellen zonder Google." Wie kent deze uitspraak niet? Er ligt een blind vertrouwen aan ten grondslag, waarin een gevaar schuilt. Want weten we eigenlijk wel wat Google met onze dagelijkse aanwezigheid op het net doet? De zoekresultaten worden steeds persoonlijker en zijn niet voor iedereen hetzelfde. Met informatie over ons sufgedrag worden zogenaamd gratis diensten betaald. We werken voor Google.
Waar gaat dit heen?

Peter Olsthoorn was in 1995 een van de eerste Europese internetjournalisten voor onder meer Planet Internet. Eerder verscheen van zijn hand het boek Internet en Intranet.

Uittreksel

De fundamenten van Google - Bouwen op onmacht

Briljant waren ze, geniaal zelfs volgens hun professoren: Sergey Brin en Larry Page, de Google Guys. Toch zouden we waarschijnlijk nooit meer van hen gehoord hebben als ze aanvankelijk geen zakelijke mislukking hadden gekend. En als hun universiteit geen oogje toegeknepen had vanwege hun exorbitante gebruik van computers en internet-verbindingen in de jaren van de bouw van hun zoeksysteem. Een verhaal van één geweldig, doch simpel, idee, wat koppigheid en een paar momenten van geluk.

Universiteit als veilige broedplaats

Stanford University bij San Francisco in Californië is het hart en de belangrijkste bron van het beroemde computercentrum Silicon Valley. Stanford, door het paar Leland en Jane Stanford in 1885 opgericht na de dood van hun enige zoon met als slogan 'The Wind of Freedom Blows', is na ruim een eeuw nog steeds de beste plek voor excellerende studenten Techniek.

Ofschoon Brin en Page hun opleiding niet hebben afgemaakt (in 1998 verlieten ze de universiteit zonder bul), was Google er zonder Stanford niet gekomen. Toen ze de collegebanken vaarwel zeiden, vol vuur over hun voornemen om heel internet te indexeren en doorzoekbaar te maken, bleven ze in contact met hun leermeesters: professoren en onderzoekers stonden hen bij, zonder zich druk te maken of ze in het succes zouden delen.

Het is de kennelijk drempelloze overgang tussen wetenschap en bedrijfsleven die we in Nederland nu ook meer en meer zien, zoals in Twente, Eindhoven, Delft, Groningen en Utrecht.

Zelfs het patent (US Patent 6285999) van de centrale technologie van Google, de TageRank', is in handen van Stanford, want daar heeft Larry Page gedurende zijn studie zijn uitvinding gedaan. GoogIe heeft het alleenrecht voor het gebruik van Stanford moeten afkopen tot 2014, betaald met aandelen in het bedrijf ter waarde van 340 miljoen dollar. Pas in 2001 is het patentrecht definitief toegekend, toen Google al jaren bestond.

Op 4 september 1998 wordt Google Inc. als bedrijf opgericht door Page (26-03-1973) en maatje Sergey Brin (21-08-1973). Dat de jongens, beiden dan 25 jaar oud, opereren vanuit kamer 380 van het (Bill) Gates-gebouw op Stanford - dat met 6 miljoen gesubsidieerd wordt om talenten te paaien voor Microsoft - is ironisch. Microsoft wordt Googles grootste tegenstander, vinden Page en Brin later zelf. Maar overeenkomsten zijn er genoeg.

In 1997 had Brin al wel google.com vastgelegd als domein. Page opperde Googol.com om de nog schier oneindige groei van zijn databestand van gelinkte webpagina's te benoemen; `Googol' is de wiskundige term voor de numerieke eenheid van 1 gevolgd door 100 nullen, ofwel 10 tot de 100e macht, uit het boek Mathematics and the Imagination (Wiskunde en de verbeelding) uit 1940. Een kamergenoot op Stanford maakte er `Google' van, een betere klank dan Googol. Een merk is geboren.

Vluchteling en montessori

In 1979 zien de Joodse ouders van Sergey Mikhailovich Brin zich gedwongen hun woonplaats Moskou te verlaten, daar de loopbaan van vader Michael als sterrenkundige wordt gedwarsboomd door de Sovjet-boycot van Joden voor wetenschappelijke sleutelposities. Moeder Eugenia wil niet weg, maar doet het voor haar zoon.

Bij Page speelde de Joodse afkomst (moeder Gloria, softwaredocent aan de Michigan State University) een minder prominente rol. Zijn vader, dr. Carl Victor Page, was een van de eerste computerwetenschappers aan dezelfde universiteit. Ze stimuleren de opleiding van hun zoons, maar ook ondernemerschap. Larry's broer Carl jr. was medeoprichter van e-mailbedrijf eGroups, in 2000 voor 400 miljoen dollar aan Yahoo verkocht.

Recensie

door Tsenne Kikke

Het boek 'De macht van Google' van Peter Olsthoorn heeft een intrigerende ondertitel: 'Werkt Google voor jou of werk jij voor Google?' Het is inderdaad maar net hoe je het bekijkt. Het algoritme van zoekmachine Google is ijzersterk geworden door het massale gebruik. Hoe meer mensen ermee zoeken, hoe slimmer Google wordt. Maar Google is veel meer dan een handige tool om je weg te vinden op het immense internet.

Dat Olsthoorn een fan is van Google, steekt hij niet onder stoelen of banken. Op een van de eerste pagina's schrijft hij: "Ik vind Google geweldig, en die bewondering is er al vanaf het prille begin". Of hij daarmee zo nuchter en kritisch is als hij claimt te zijn, valt dus te bezien.

Olsthoorn beschrijft in deel 1 het ontstaan van Google, maar blijft hierbij wel aan de oppervlakte. Wie het gehele verhaal achter Google's ontstaan wil lezen raad ik het boek van David A. Vise en Mark Malseed aan.

Naast een uitgebreide historie van 'het lumineuze idee' tot aan de mediagigant die Google nu is, bevat het boek talloze cijfers en statistieken. In Nederland zijn ruim 11 miljoen unieke bezoekers getraceerd op sites van Google. Dat betekent dus dat bijna elke Nederlander die een muis ter hand kan nemen een beroep doet op de zoekmachine. Niet voor niets is 'googelen' als werkwoord opgenomen in de Van Dale. Telde Google in 2001 nog minder dan 300 medewerkers, in 2009 waren dat er al 20.000. Ook op de beurs gaat het Google voor de wind: met een waarde van 154 miljard is het bedrijf, na Apple en Microsoft, de derde grote speler.

Ten tijde van de booklaunch gaf Olsthoorn een fiks aantal presentaties en was hij vaak bij debatten te vinden. Misschien is dat de beste weg om een samenvatting te krijgen van 'De macht van Google'. Het is boek is uitermate accuraat geschreven, en mild-kritisch, maar is vele malen droger dan de titel doet vermoeden

Voor de gemiddelde internetgebruiker zal het worst wezen: al die cijfers, namen en ditjes en datjes. Al met al is Google gewoon een doodgewone zoekmachine die is uitgegroeid tot een enorm bedrijf. Alleen dan wel een met heel veel vingers in de Nederlandse (en wereldwijde) pap. Misschien leuk voor de bezorgde 'anti-googeler': er bestaat iets als een Google Alarm, dat je in je (Firefox)browser kunt installeren. Zodra Google opereert op je pc, schalt de eveneens veel besproken vuvuzela door je speakers.

Dus, werkt Google voor jou? Of werk jij voor Google? Dat is de ondertitel en onderliggende vraag van het boek. Olsthoorn geeft in zijn slotakkoord aan dat Google te kampen heeft met tegenstrijdige belangen. Aan de ene kant wil Google het liefste kindje van de klas zijn, aan de andere kant hebben ze te maken met verdienmodellen die op het randje van toelaatbaar zijn. Het is een dunne lijn waarover ze lopen. Het bedrijf "verdient kritische aandacht, des te langer hebben we plezier van dit mooiste bedrijf op aarde".

De conclusie of de macht van Google te ver reikt staat wat mij betreft los van de inhoud van dit boek: die is beslist de moeite van het lezen waard, overzichtelijk uitgewerkt en voorzien van een overvloed aan feiten, voorbeelden en reacties. Het helpt de lezer zonder meer bij het vormen van een mening, waarbij de gevolgtrekking per lezer zal verschillen.

Olsthoorn begon het boek met een lofzang op het bedrijf Google, en eindigt daar ook mee. In vergelijking met het eerder genoemde boek van Googlewatcher David Vice, is het boek van Olsthoorn veel kritischer.

Kortom: lezen dus. Al is het maar om je bewust te worden van wat die macht nou precies is, en hoe we er als individu, als professional en als deel van de maatschappij mee dienen om te gaan. Ondertussen dient zich razendsnel een nieuwe ster aan, Facebook, waarvoor de door Olsthoorn uitgesproken zorgen misschien nog wel véél meer van toepassing zijn.

De macht van Google

Peter Olsthoorn

Korte Inhoud

Uittreksel

Recensie

Koop dit boek bij