Dossier Godsdiensten - 13: Kumaré, een echte film over een onechte goeroe

Als Kumaré in en interview zegt: “Ten slotte leek het me pas écht interessant als ik iedereen op het einde zou vertellen dat ik al die tijd gewoon uit m'n nek zat te lullen. Dat was het enige juiste einde voor de film.", dan is dat niet wat hij in werkelijk heeft gedaan. Hij heeft nergens in de documentaire gezegd tegen zijn leerlingen dat hij uit ‘z’n nek heeft geluld’. Dat voornemen kunnen de leerlingen enkel te weten komen als ze zijn interview zouden lezen of het begin van zijn documentaire waar dit  op een zachtere manier uitgedrukt wordt. Maar tussen zijn voornemen en wat hij werkelijk doet, liggen de ervaringen met zijn zogenaamde leerlingen en deze hebben hem blijkbaar verandert. Blijkbaar was het niet Kuramé (zijn ideale zelf) die in het interview sprak, maar Vikram (zijn valse persoonlijkheid).

De documentaire begint met een gezegde van William Ralph Inge: “Geloof begint als een experiment en eindigt als een ervaring.” Het zal blijken dat dit in wezen de kern is van wat in de documentaire tot uitdrukking komt met betrekking tot de documentairemaker zelf die Vikram is.   

“Illusion = truth”, schrijft Kuramé op een bord. Zo zonder voldoende achtergrondinformatie, en dus letterlijk genomen, is deze zin natuurlijk volslagen onzin.

“Ik ga u mijn ware ik onthullen. Ik ben Vikram Gandhi uit New Yersey”. Ook dit is natuurlijk een leugen. Een mens is niet zijn persoonlijkheid, nog zijn naam of woonplaats.

Kuramé: “Ik ga zorgen dat droomleven en echt leven gaan samenvallen.” Letterlijk genomen geraak je dan nog dieper in slaap en is deze bewering dus in strijd met wat in de documentaire ‘awarenes’ wordt genoemd.

Dit zijn zo enkele opvallende beweringen van Kuramé die kant nog wal raken, maar waar geen enkele leerling lijkt over te struikelen.

Dan is er een vrouw die zegt dat ze voelde hoe Kumaré zich focuste op haar chakra’s.

Een andere vrouw die beweert een witte gloed rondom Kumaré te zien, zuiver en stralend en wit.

Echt schitterend. Een andere jonge vrouw is gewoon verliefd op Kuramé en verwart dit met spiritualiteit.   

Het is duidelijk dat als deze beweringen geen verbeelding zouden zijn, bepaalde leerlingen hoger ontwikkelde zintuigen hebben dan de leraar zelf. Waarom deze zich dan toch als leerling opstellen, houd in wezen al een antwoord in op het wel of niet waar zijn van hun bewering.   

Een ander soort goeroe, namelijk Gabriel de stichter van Urania en die door Kuramé wordt bezocht, beweert te zijn opgestraald door een ufo. Dit opstralen, was uit zijn geheugen gewist en het duurde enkele jaren voor de herinnering terugkwam en hij ‘het mandaat van de heldere morgenster’ kreeg. Twee jonge meisjes in diens groep vertellen zonder schroom dat ze afkomstig zijn van het Universum Avalon. De ene van de planeet Salano en de andere van Alcion. “Wij zijn ‘spirit-lovers’, klonk het. Een jonge man beweert, dat na zijn contact met Gabriel, hij inzag dat een profetie die hij op twaalf jarige leeftijd als Mormoon hoorde, was uitgekomen.

‘Spirit-lovers’! Mijn ervaring is, dat de ‘spirituele wereld’ vergeven is van mensen die niet werkelijk weten wat het begrip ‘geest’ inhoud. Ons fysieke lichaam en alle andere stoffelijke levensvormen zijn met geest doordrenkt. Je kunt vorm niet los zien van geest, en dat is wat vele spirituele mensen doen. Zij keren zich af van wat zij zien als materie en verachten in het algemeen intellectuele inspanningen om tot inzicht komen.    

Kuramé zegt het volgende na zijn bezoek: “NBC’s Dateline had een onderzoek naar Gabriel ingesteld en was tot de vaststelling gekomen dat hij de mensen zou dwingen hun bezit en identiteit op te geven voor hun ‘kosmische familie’, maar ik zag hen als vriendelijke milieuactivisten die het kapitalisme in Amerika de rug hadden toegekeerd om de natuur en het avontuur op te zoeken.

Gabriel beweerde de enige van zijn gemeenschap te zijn die in contact staat met God.  

Ik besefte: Daarom was ik Kumaré geworden. Om te laten zien dat leiders als hij illusies waren.”

Hier getuigd Kuramé van een open geest. Want ja, als er een nieuw geloof opkomt dan wordt dit door de pers en vele onderzoekers afgedaan als een sekte. Wat in de erkende godsdiensten bijvoorbeeld een gelovige heet, of priester, paus, initiatie en openbaring heet, dat noemt men bij een sekte respectievelijk een naïeve aanhanger of dweper, een goeroe, sekteleider, brainwashing of indoctrinatie, en dwaalleer, al streven zij meestal dezelfde doelen na en hebben zij geen andere grond.       

Dan verteld Kumaré een geschiedenis aan zijn leerlingen: “De eerste leraar van Kumaré heet Vikram. Zijn vader was een medicijnman en zijn moeder heette Ajuti, wat ‘licht’ betekent.” Bij het woord ‘licht’ zie je duidelijk aan de gelaatsexpressie van Kuramé dat hij emotioneel diep geraakt wordt, alsof er plots een inzicht aan het licht treed. “Vanaf dat moment werd deze Vikram een leraar van vele mensen”, zegt hij verder. “En hij was zelf de enige die niet wist dat hij een leraar was. Hoe komt dat? Omdat hij het gevoel had dat hij in een vermomming leefde. Maar iedereen voelde zich goed. Als anderen ideeën hebben over zo’n zelfde verhaal …”

Een leerling (oudere vrouw) antwoord daarop en zegt dat Kuramé het over zichzelf heeft. Hij bevestigd dit.        

Is Kumaré  dus een goeroe in vermomming die zelf niet weet dat hij leraar is, maar dit ontdekt tijdens zijn experiment? Is dat de reden van de openingszin van William Ralph Inge? Daar lijkt het sterk op!

Op het einde ven de documentaire kijken zijn leerlingen naar een scherm waarop Kuramé het volgende zegt: “Ik ben een Amerikaans staatsburger, maar wordt mijn ware ik daardoor gedefinieerd? Neen, dat komt van binnenuit. Als jongeman kwam ik tot het inzicht dat mijn identiteit een illusie was. Nieuwsgierig als ik was, ontmoette ik veel swami’s en sadhu’s, priesters, heiligen en goeroes, maar niemand van hen zei iets waar ik echt in geloofde: dat je ze niet nodig hebt. Je hebt niemand anders nodig om gelukkig te worden. Dus ik dacht: Als ik goeroe zou worden, dan zou ik  mensen dit bijbrengen: De goeroe die je zoekt zit in jezelf. Dat is de kern van de leer van Kuramé die ik zelf heb bedacht.” Blijkbaar heeft ‘het experiment’ dan toch een diepe waarheden aan het licht gebracht.    

Daarna verschijnt hij echt in de zaal. Zijn lange baard is afgeschoren, zijn lange haren afgeknipt en in een traditioneel lichtblauw hemd en donkere broek, in plaats van in zijn oranje spirituele outfit en bijhorende staf. “Hallo, Goeroe’s”, zegt hij tegen zijn leerlingen, “mijn naam is Vikram en mijn ideale zelf is Kumaré.”

Je ziet dan op de gezichten van de aanwezigen verschillende uitdrukkingen die uiteenlopen van ‘vertwijfeling’, ‘verbijstering’, ‘aangeslagenheid’ tot ‘verassing’ en ‘aanvaarding’, maar uiteindelijk applaudisseert iedereen. Er is een oudere dame die ondanks alles beweert dat Kuramé echt paranormale gaven heeft. Maar dat is niet zo! Met deze laatste korte slotzin in witte letters op een voor de rest lege en zwarte achtergrond sluit Vikram zijn documentaire af.    

De kern van zijn boodschap herinnert mij aan de volgende uitspraak van een bezoeker tegen de ‘Vedanta-leraar’ S.N. Maharaj: “Krisnamurti zegt dat niemand een leraar nodig heeft.” Maharaj antwoord: “Maar Krisnamurti doet zelf niets anders dan leraar spelen. Maar in een andere zin heeft hij wel gelijk.”  

Al met al had ik niet de indruk dat zijn leerlingen na zijn ‘ontboezemingen’ werkelijk ontwaakt waren. Maar ze hielden er op enkele uitzonderingen na, allen een positieve verandering aan over.

De trailer sluit af met de volgende zin van een andere goeroe - of moet ik zeggen priester of leraar? – ‘Deepak Chopra’ genaamd: “ The greatest lesson any guru ……. can teach.”

Een serieuze contradictie nietwaar?!