Microkosmos = Makrokosmos
Vorige blog begon met de woorden: "Microkosmos (Kleine Wereld) is gelijk aan de Makrokosmos (Grote Wereld). Dit betekent dan ook dat al de wetten van 'Boven', gelijk zijn aan die van 'Beneden', maar dan wel in andere verhoudingen, natuurlijk. Vergelijkingen tussen de mens en het leven in de mens is een variante op deze theorie."
George Ivanovitch Gurdjieff vertelde ons dat de Mesokosmos (alle planeten, of de Aarde als vertegenwoordigster van de wereld der planeten) en de Microkosmos (het atoom) tezamen de Tritokosmos (de mens) bepalen. “De mens is de Tritokosmos. De Microkosmos is het atoom, of liever... de microbe.”
Ook kon je eerder lezen dat van al het genetisch materiaal dat we met ons meedragen minder dan 1% van menselijke aard is. De rest is voornamelijk afkomstig van de bacteriën, die massaal in onze darmen en op ons lichaam leven, maar ook... in ons brein! Jawel: je leest goed.
Bacteriën in jouw brein associeer je misschien met dodelijke ziekten. Maar nu hebben biologen ontdekt dat daar permanent microben wonen die psychische kwalen in toom houden, je meer puf geven en je in een goed humeur brengen.
Al 30 jaar lang snijdt de bioloog Rosalinda Roberts ultradunne plakjes van de hersenen van recent overleden mensen om deze te bestuderen met een elektronenmicroscoop. Oorspronkelijk zocht ze naar de oorzaak van schizofrenie, maar ze raakte gefascineerd door vlekjes in het hersenweefsel, die daar duidelijk niet thuishoren. Maar, toen zij in 2018 begreep wat die vlekjes waren, was ze behoorlijk verrast. Het waren namelijk bacteriën, waarmee de wetenschapper van de universiteit van Alabama als eerste aantoonde dat het in onze hersenen wemelt van de microben.
Bij bacteriën in de hersenen slaan artsen alarm, want een infectie in het kwetsbare hersenweefsel brengen ze veelal in verband met levensbedreigende ziekten – meningitis bijvoorbeeld. Maar Roberts’ onderzoek duidt erop dat vele bacteriën permanent in het brein verblijven, zonder dat er ontstekingen ontstaan of het immuunsysteem aanslaat. Sterker nog, de bacteriën in jouw hersenen kunnen jouw gedachten aansturen, jouw mentale gezondheid versterken en je behoeden voor onder meer depressiviteit en alzheimer.
Brein wemelt van darmbacteriën
Rosalinda Roberts legde plakjes van gezond hersenweefsel van 34 mensen onder een sterke elektronenmicroscoop. Door ze met elektronen te bestoken, doemde er een zeer gedetailleerd beeld op van de ovale vlekjes. Ze waren even lang als microben en hadden een dikke wand, die normaal de celstructuur van de bacteriën inkapselt. Sommige vlekjes vormden ketens, net zoals bacteriën vaak doen. Het onderzoek liet er geen twijfel over bestaan: in alle hersenen zaten bacteriën.
Vervolgens identificeerden Roberts en haar collega’s de bacteriesoorten door de sequentie van zogeheten 16S rRNA-genen te bestuderen, die voor alle organismen uniek zijn. Het hersenweefsel bevatte namelijk genen van meerdere bacteriën, en verrassend genoeg viel 92 procent van de bacteriesoorten onder één van de drie grote bacteriegroepen, die ook grotendeels de darmflora vormen.
Melkzuurvoedsel kalmeert muis
Het gunstige effect van darmbacteriën op de hersenen staat al in de belangstelling sinds 2011. Toen gaf de neuroloog John Cryan van University College Cork in Ierland zijn proefmuizen bouillon met een soort melkzuurbacteriën die bij mensen deel uitmaken van de darmflora. Dat resulteerde in een lagere dosis van het stresshormoon corticosteron in het bloed, waarna de hersenen impulsen van angst, paniek en stress beter konden verwerken.
Na zes weken waren de muizen minder nerveus en brachten ze, bijvoorbeeld, meer tijd door met het verkennen van open plekken in de kooi, waar ze in de natuur op hun hoede zouden zijn voor vijanden.
Toen John Cryan de nervus vagus bij de muizen doorsneed, kwam hij erachter hoe de darmflora het brein mogelijk aanstuurt. Deze zenuw tussen de darmen en hersenen vertelt het brein bijvoorbeeld wanneer de darmen vol zitten. Omgekeerd kunnen de hersenen de darmen laten weten dat het nacht is en dat ze moeten rusten. Bij muizen zonder nervus vagus hadden de melkzuurbacteriën geen antidepressief effect meer – ze werden zo nerveus als ze normaal zijn.
Sindsdien weten veel onderzoekers dat allerlei darmbacteriën ook de hersenen van de mens beïnvloeden, waardoor ze meer of minder ontvankelijk worden voor depressie, schizofrenie, angst, alzheimer en parkinson, maar hoe de darmflora precies inwerkt op het brein is nog niet zeker.
Tot nu toe was de heersende theorie dat bacteriën in de darmen de vertakkingen van de nervus vagus in de darmwand activeren, waardoor deze weer zenuwsignalen afvuurt. Maar Rosalinda Roberts’ ontdekking duidt erop dat de microben een stukje afsteken van de lange commandoweg, en zelf door de nervus vagus naar de hersenen trekken.
Vrij reizen met bloed en zenuw
Roberts’ elektronenmicroscoop laat zien hoe bacteriën in de hersenen zich ophopen in myelineschedes, die de meeste neuronen omhullen als een vet isolatielaagje. Er zit ook een myelinelaagje rondom de nervus vagus, die direct naar de hersenstam – het onderste deel van de hersenen – loopt: buiten de bloed-hersenbarrière om, die bacteriën weert. De bacteriën hoeven zich dus alleen door de darmwand en in de isolatie van de nervus vagus te boren om de hersenen te bereiken.
De bacteriën nestelen zich echter ook in astrocyten, een speciaal type zenuwcellen, die de neuronen voeden met stoffen uit het bloed. Astrocyten dienen het voedsel op door middel van uitgroeisels, 'voeten' geheten, die dicht bij de bloedvaten van de hersenen liggen en voedingsstoffen opnemen. En juist in die voeten worden heel veel bacteriën aangetroffen.
Sommige onderzoekers denken daarom dat de bacteriën vanuit de darmen met het bloed naar de hersenen gaan, waar ze door de bloed-hersenbarrière naar de astrocyten glippen. Zwakke punten van de barrière zijn het braakcentrum van de hersenstam en de reukkolf net achter de neus. Hier moeten de hersenen bij kunnen om gifstoffen in het bloed en geuren uit de lucht op te vangen, zodat ze kunnen reageren met overgeven. Daarom zijn hier de veiligheidsmaatregelen uitgeschakeld, wat bacteriën goed uitkomt. Toekomstige studies moeten uitwijzen of er extra veel bacteriën in de reukkolf en het braakcentrum voorkomen - want, dat zou de theorie ondersteunen dat de bacteriën via het bloed naar de hersenen reizen.
Rommelige flora bij parkinson
Darmbacteriën leven volgens het onderzoek van Rosalinda Roberts vrij vreedzaam in de hersenen zonder tot acute infecties te leiden. Maar omdat ze bacteriën in bepaalde delen van de hersenen aantrof die betrokken zijn bij mentale of fysieke hersenstoornissen, zullen de microben waarschijnlijk op andere manieren de werking van de hersencellen beïnvloeden, en daardoor dus ook onze gedachten en geestelijke gezondheid.
Diep in de hersenen bevinden zich de zwarte kern en het striatum, gebieden die jouw bewegingen vloeiend maken, bijvoorbeeld: wanneer je een kopje thee of koffie naar jouw mond brengt. Bij parkinsonpatiënten werken die gebieden slecht, waardoor de bewegingen houterig, traag en beverig worden. In beide gebieden zitten bacteriën, wat erop kan duiden dat de microben de zwarte kern of het striatum door rechtstreeks contact beïnvloeden.
92 procent van de soorten bacteriën in de hersenen hoort bij darmbacteriën. Een ander hersengebied met een hoog gehalte bacteriën is de hippocampus, die betrokken is bij alzheimer en depressie.
In een artikel uit 2019 stelde psychiater Elizabeth Sublette van Columbia University in de VS dat sommige darmbacteriën veel voorkomen bij patiënten met depressie en dus mogelijk de ontwikkeling van die ziekte bevorderen, terwijl andere - vooral bij gezonde mensen - voorkomen en wellicht de hersenen helpen beschermen tegen depressiviteit.
Misschien kan je nu ook begrijpen waarom Gurdjieff ons 100 jaar geleden aanraadde om niet al teveel te eten als je depressief bent.
Een betere bui dankzij bacteriën
Jouw humeur en levenskwaliteit worden ook beïnvloed door bacteriën, blijkt uit een groot onderzoek uit 2019. Microbioloog Jeroen Raes van de Belgische KU Leuven nam bij de darmflora van meer dan 1000 mensen een aantal opvallende verbanden waar. Veel darmbacteriën van het type Faecalibacterium kwamen vooral voor bij mensen die emotioneel in balans waren, Butyrivibrio was kenmerkend voor het vermogen om goede sociale relaties te vormen en in de darmen van levenslustige mensen zaten veel Coprococcus-bacteriën.
Eerst moeten andere wetenschappers Roberts’ onderzoek dubbelchecken om te kijken of de bacteriën echt in de hersenen zitten. Alleen dan kan het concrete verband tussen de bacteriën en fysieke en mentale hersenziekten worden vastgesteld. Wellicht biedt dat een veelbelovende, nieuwe richting voor het bestrijden van hersenkwalen...
Bron: Wetenschap in Beeld
"Vind mensen, die in zichzelf zowel de motivatie als de aangeboren drijfveer hebben om aan hun Innerlijke Zelf te werken, en we zullen hen gidsen."
- DIMschool vzw, gespecialiseerd in Zelfkennis, zijnde: het kennen van het Zelf -
(Interesse?... Laat je niet door jouw ego tegenhouden, indien jij je innerlijk geroepen voelt!)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
En?... Voel je je geroepen om deze Spiritualia website te sponsoren, opdat we online blijven?
Het kan al vanaf 1 euro. Meer info, of interesse?.... Klik op deze link voor meer info.
- Indien je een zelfstandige bent, kan je jezelf gratis via Zoek&Vind aanmelden.
- Ook doe je ons een groot plezier door naar onze webshop te gaan en er iets aan te kopen, waaronder:
Archetypen vragenlijst
Boeken (sterk afgeprijst)
Kristallen schedels
Pendels
Purperen plaatjes
Wierook & Benodigdheden
En.., voor de 'Zoekers naar hun Innerlijke Waarheid' is er Eclecticus!