Filosofische klassieker voor het eerst vertaald
Vlak voor haar dood in 1943 op 34-jarige leeftijd was Simone Weil betrokken bij het tot stand komen van 'De universele verklaring voor de rechten van de mens'. 'De noodzaak van wortels' geeft haar visie weer op dit onderwerp.
Volgens deze Franse filosofe en activiste zouden we meer oog moeten hebben voor de gedeelde waarden die wij hebben en de verplichtingen die daaruit voortvloeien ten opzichte van de medemens. In tijden van toenemende polarisatie is deze tekst weer net zo urgent als in de tijd waarin het geschreven werd.
Simone Weil (1909-1943) was een Franse filosofe, mystica en politiek denker. Zij wordt steeds meer gezien als een van de meest oorspronkelijke en diepzinnige denkers van de twintigste eeuw.
In 1942, een jaar voor haar overlijden, reisde ze met haar ouders naar de Verenigde Staten. Ze zag er tegenop om Frankrijk te verlaten, maar stemde ermee in omdat ze haar ouders van Joodse afkomst in veiligheid wilde brengen, en wist dat ze niet zonder haar zouden vertrekken. Zij werd ook aangemoedigd door het feit dat het voor haar betrekkelijk gemakkelijk zou zijn om vanuit de Verenigde Staten Groot-Brittannië te bereiken, waar zij zich bij het Franse Verzet zou kunnen aansluiten. Ze hoopte naar Frankrijk te worden teruggestuurd als geheim agente.
Oudere biografieën suggereren dat ze geen verdere vooruitgang boekte bij het verwezenlijken van haar wens om als agente naar Frankrijk terug te keren. Ze werd beperkt tot bureelwerk in Londen, hoewel dit haar wel de tijd gaf om één van haar grootste en bekendste werken te schrijven, zijnde: 'De noodzaak van wortels'. Toch is er nu bewijs dat Weil werd gerekruteerd door de 'Special Operations Executive', met de bedoeling haar naar Frankrijk terug te sturen als clandestiene radio-operator. In mei 1943 waren er plannen om haar voor training naar 'Thame Park' in Oxfordshire te sturen, maar deze werden spoedig daarna geannuleerd toen bekend werd dat haar gezondheid te wensen overliet.
Centraal in haar gedachtegoed stond de afwezigheid van God in het dagelijks leven. Toen deze de wereld schiep verwijderde hij zichzelf uit hetgeen hij gecreëerd had. Hij liet de aarde over aan simplistische, primitieve oerkrachten. Over deze denkbeelden schreef ze het boek 'La Pesanteur'. Later bekeerde ze zich wel tot het christendom, maar weigerde zich door de katholieke kerk te laten dopen.
'De noodzaak van wortels' verscheen voor het eerst in 1949 met als titel 'L'Enracinement', daarna veranderd in: 'L'Enracinement, prélude à une déclaration des devoirs envers l'être humain' (De noodzaak van wortels: prelude op een verklaring van plichten jegens de mensheid).
Oorspronkelijk was het een uitvoerig verslag over de mogelijkheden om Frankrijk na een geallieerde overwinning weer op de been te helpen, maar het werd later als boek gepubliceerd. De eerste Engelse vertaling verscheen in 1952. Zoals alle boeken van Weil werd het postuum uitgegeven.
Het werk diagnosticeert de oorzaken van de sociale, culturele en spirituele malaise die volgens Weil de beschaving van de 20e eeuw teisterde, met name Europa, maar ook de rest van de wereld. 'Ontheemdheid' wordt gedefinieerd als een bijna universele toestand, die het gevolg is van de vernietiging van de banden met het verleden en de ontbinding van de gemeenschap. Weil geeft ook aan aan welke eisen moet worden voldaan opdat volkeren zich opnieuw in culturele en spirituele zin geworteld kunnen voelen in hun omgeving en zowel in het verleden als in de verwachtingen voor de toekomst. Het boek bespreekt de politieke, culturele en spirituele stromingen die moeten worden gekoesterd, zodat mensen toegang krijgen tot energiebronnen die hen helpen een bevredigend, vreugdevol en moreel goed leven te leiden. Een leidend thema is de noodzaak om de spirituele aard van werk te erkennen.
Aankopen kan bij BOL.com vanaf 20 juli via deze link.
De noodzaak van wortels| Over het heilige, de persoon, verplichting en gedeelde waarden | Simone Weil | gebonden hardcover | 320 pagina's | 9789025909956 | €18,99 | 20 juli 2021 | Ten Have.
