Paaseiland is een Polynesisch eiland van vulkanische oorsprong, gelegen in de Grote Oceaan. Het is één van de meest afgelegen eilanden ter wereld. De geheimzinnige beelden erop, 'moai' genaamd, behoren tot de beroemdste sculpturen ter wereld. De naam 'Paasch-Eyland' werd gegeven door Jacob Roggeveen, die op paaszondag, 5 april 1722, met drie schepen het eiland aandeed.
Volgens zijn beschrijvingen leefden er toen twee groepen op het eiland, namelijk: Polynesiërs en 'blanken'. Deze blanken waren de Langoren, ook wel Hanau Epe genoemd, die de Moai-beelden hebben gebouwd. De twee bevolkingsgroepen leefden in vrede samen op het eiland. Uit onderzoek blijkt dat het eiland vóór de bewoning door mensen volledig was bebost, maar toen Roggeveen het ontdekte was er vrijwel geen boom meer te vinden. Algemeen wordt aangenomen dat de bomen werden gekapt voor het verplaatsen van de grote stenen hoofden die op het eiland zijn geplaatst, voor het bouwen van huizen en het bouwen van kano's om te kunnen vissen.
Zo beschreef James Cook bij zijn bezoek in 1774 dat veel van de stenen beelden omgegooid waren terwijl dat bij het bezoek van Jacob Roggeveen nog niet het geval was. Ook kwam Cook toen aan de weet dat de standbeelden herdenkingen waren van voorouders, zowel overleden familieleden als hoofdmannen, die om vruchtbaarheid smeken. Voortplanting was op een extreem geïsoleerd eiland als dit van cruciaal belang om te overleven, en de 'hoeden' op de hoofden van de beelden stelden hun rangen voor.
Verder lezen we op Wikipedia dat de meeste beelden naar het binnenland uitkijken. Slechts zeven ervan, opgesteld in een rij van klein naar groot, kijken richting oceaan.
De beeldhouwwerken uit vulkanisch gesteente maken van het eiland nog altijd een van de meest mysterieuze plekken op Aarde. Wetenschappers denken nu te weten waarom de beelden op bepaalde plaatsen, zoals kustgebieden, werden gezet.
De meer dan duizend metershoge moai-beelden werden er tussen de 12de en 15de eeuw door de Rapa Nui gebouwd; en de overgebleven 887, waarvan er nu nog een 50-tal van rechtstaan, herinneren ons aan die bloeiende civilisatie. Op het hoogtepunt van de moai-beschaving woonden er tien- tot twaalfduizend mensen, momenteel nog een 8.000-tal.
Maar het doel van de beelden en bijhorende ceremoniële platforms, ook wel 'ahu' genoemd, bleven lange tijd een raadsel voor wetenschappers. Ook vroegen onderzoekers zich af hoe de inwoners op zo’n afgelegen eiland overleefden met schaarse middelen. Bovendien was het een raadsel waar de inwoners hun drinkwater haalden. Voor die twee mysteries lijken wetenschappers nu een verklaring te hebben.
Volgens een nieuwe studie, die gepubliceerd werd in het wetenschappelijk tijdschrift 'Plos One', werden de monolieten geplaatst om de weg naar drinkbaar water in de buurt van kustgebieden aan te wijzen.
Een team wetenschappers onderzocht de locaties van 93 ahu’s en koppelde die aan drie factoren die de onderlinge strijd tussen nederzettingen bepaalden: landbouw, visgronden en de aanwezigheid van zoetwater. Men kwam tot de vaststelling dat de ahu’s overeen kwamen met locaties waar water naar beneden sijpelde en vervolgens de oceaan bereikte, meer bepaald plaatsen waar poreuze rotsen de oceaan ontmoeten.
Geen rituele plaatsen?
“Wat belangrijk is, is dat het onderzoek laat zien dat de locaties van de beelden geen rituele plaatsen zijn, maar geïntegreerd in het leven van de gemeenschappen. Op plaatsen waar enorme hoeveelheden zoet water te vinden was, zien we gigantische beelden,” aldus Carl Lipo, professor antropologie aan de universiteit van Binghamton.
Daarmee willen de auteurs van het onderzoek ook suggereren dat de grootte van de moai-beelden en ahu de hoeveelheid en de kwaliteit van het water op de locatie aangeven.
Bij laagtij ontstond er vervolgens een zoetwaterstroom in de zee. Het zilte water zou drinkbaar geweest zijn en werd opgevangen door de Rapa Nui. Onderzoek van historische bronnen van Europese toonde immers aan dat de bevolking 'grotendeels afhankelijk was van brak water en vrij veel uit de Stille Oceaan dronk'. De beelden zijn dus gepositioneerd op plekken waar zoet water te vinden is. Velen ervan zijn 10 meter hoog en wegen iets van een 75 ton. Volgens overleveringen 'wandelden' die reusachtige stenen beelden naar hun uiteindelijke plaats van bestemming.
Hoewel men vaak denkt dat het stenen hoofden zijn, zijn de moai in feite torso's met buitenproportioneel grote hoofden. Langs de torso lopen de armen waarvan de handen op de buik liggen. De handen hebben opvallend lange nagels.
Nadat ze afgewerkt waren, werden de beelden naar bepaalde ceremoniële plekken gebracht. Daar werden de ogen ingelegd met wit koraal en pupillen van obsidiaan. Sommige beelden droegen in het verleden een pukao. Een pukao is een hoofddeksel gehouwen uit een heel lichtrode vulkanische steen, 'scoria' genaamd. Hoe ze die 13 ton wegende 'hoeden' op die hoofden kregen, en hoe die beelden konden wandelen, of gewaggeld werden, zie je op onderstaande videoclips. Natuurlijk zijn het slechts veronderstellingen...
Bronnen: HLN, Wikipedia, et cetera.
Voel je je geroepen om Spiritualia te sponsoren?
Niet enkel en alleen om de kosten te helpen dragen, maar vooral om een budget te vergaren waardoor deze website naar buiten toe beter kan worden gepromoot.. En, sponsoren kan al vanaf 1 euro tot en met 500 euro. Meer info, of interesse?.... Klik op deze link.
- Indien je een zelfstandige bent, kan je jezelf via Zoek&Vind aanmelden.
- En, weldra kan je je ook als eclecticus inschrijven!