Het woordje 'stigmata' is uit het Grieks afkomstig, en betekent 'brandmerk'. Een andere betekenis is 'schandvlek'.
Stigmata zijn rode plekken, zweren, of al dan niet bloedende wonden, die meestal optreden bij christelijk religieuzen op de plaatsen van de verwondingen die, volgens het Nieuwe Testament, werden toegebracht aan het lichaam van Jezus Christus tijdens zijn kruisiging. Er zijn vele meldingen van gevallen waarbij mensen stigmata 'kregen' aan handen en/of voeten, maar ook in de zijstreek, daar waar de lans Jezus' lichaam doorboorde. In sommige gevallen werd melding gemaakt dat het bloed dat uit de wonde(n) liep totaal verschillend was van het bloedtype eigen aan de persoon die eraan leed. Soms wordt in plaats van het woord stigmata ook de term 'kruiswonden' - of, de wond(er)tekenen Gods' gebruikt.
Door de eeuwen heen hebben zich meer dan 500 gevallen van stigmatisatie voorgedaan. Het eerst bekende geval deed zich voor in het jaar 1222 bij Stephen Langton uit Engeland. Franciscus van Assisi had de wonden voor het eerst in 1224 in La Verna in Italië. Zeer bekend zijn Therese Neumann en Pater Pio (1887-1968). In België kent men nog Marie d'Oignie, Christina Mirabilis en de heilige Elisabeth van Spalbeek (1247 - 1313), een zuster uit de abdij van Herkenrode, die de bekendste is. Haar feestdag is op 21 oktober en haar beenderen liggen in Dinant begraven. Recentelijk zou zich ook stigmatisatie hebben voorgedaan bij Broeder Roque (1968-1996), een Colombiaans lid van 'The Sons Of The Sons Of The Mother Of God' uit Villavicencio (Colombia), en Lilian Bernas uit Canada die beweert haar eerste stigmatisatie in 1992 te hebben meegemaakt.
Een ander tamelijk bekend geval is dat van 3 jarige Audrey Santo uit Worcester Massachussets, die op 9 augustus 1987 in een zwembad viel en verdronk. Er was geen hoop dat ze het nog zou halen. Ondanks haar situatie overleefde ze het en verbleef sindsdien in comateuze toestand. Ze kon haar ogen bewegen en was in staat om non verbaal te communiceren. Ze was afhankelijk van diverse levensondersteunende apparaten. Ondanks dit feit werd ze omring door diverse 'wonderen'. Kleine Audrey leed immens. Ze was al meer dan 11 jaar aan bed gekluisterd. Ze ontving stigmata aan haar handen haar zijde en aan haar voeten. Deze bloedige en pijnlijke wonden kwamen en verdwenen. Ze stierf op 23-jarige leeftijd op 14 april 2007. Ze wordt herinnert door een lied van de groep Dragonhead, getiteld: 'Audrey Santo is asleep'.
Op 23 september 1968 stierf pater capucijn 'Pio da Pietrelcina' in San Giovanni Rotondo in Italie op de leeftijd van 81 jaar. Tijdens zijn begrafenis waren meer dan 100.000 mensen aanwezig. Deze pater had niet alleen de stigmata ontvangen op 20 september 1918 waar regelmatig licht uitstraalde maar uit zijn lichaam kwam ook een zeer aangename geur die vele mensen 'het parfum van het paradijs' noemden. De ene keer was het rozengeur een andere keer viooltjes, of lelies, of lavendel.
Net als bij Therese greep het lijden van de Christus Pater Pio steeds heel erg aan. Ook zijn eigen leven was er een van puur vernedering, het heeft zeer lang geduurd voor de kerk zijn wonderen herkende. Als hij de mis opdroeg had hij steeds halve wanten aan om zijn wonden te verbergen, hij had ook een wonde in zijn zijde (afkomstig van de lans) van 6 a 7 cm lang en 2 tot 3 cm breed. Zijn wonden zijn 50 jaar bij hem gebleven en verdwenen pas bij zijn dood.
Gedurende al die tijd genazen zij niet, noch vormden ze littekens, volledig in strijd met de natuurwetten. En wonder boven wonder: bij zijn dood waren de wonden volledig terug gaaf, zonder littekenvorming. Men had er geen verklaring voor.
Tussen haakjes: Over pater Pio hebben we reeds een nieuwsberichtje gewijd.
Wat veroorzaakt nu deze wonden? Volgens parapsychologen ontstaan ze door autosuggestie.
Enkele vaststellingen:
1. Bijna iedereen die de stigmata heeft gehad, is katholiek van overtuiging, of zeer gelovig. Het vreemde is dus dat mohammedanen, noch boeddhisten, noch belijders van andere godsdiensten, met zulke verschijnselen te kampen hebben. Alhoewel... er zijn enkele uitzonderingen. Sommige islamieten verkregen de wonden van Mohammed; dezelfde wonden, die hij opliep tijdens zijn veldslagen. Ook kennen we het 'psychogenic purpuras', dat een zuiver psychosomatisch verschijnsel is.
2. Allen waren ze erg aangedaan door het lijden van de Christus. Zo erg zelfs dat ze zich ermee identificeerden.
3. Bijna alle gestigmatiseerden leefden van de H. Hostie, een katholiek gebeuren.
4. Verwonderlijk is dat de gestigmatiseerden allen de wonden ontvangen in de handpalm - zoals op de vele Christusbeelden - en niet in de pols zoals bij Christus wel het geval zou moeten zijn geweest.
Weet, dat men indertijd de nagel ter hoogte van de polsen het lichaam indreef en nooit in de handpalmen. Het lichaam is veel te zwaar om dat gewicht te kunnen dragen. De handen zouden gewoonweg openscheuren en het lichaam zou dan naar beneden zakken... En, indien men geen nagels gebruikte, bond men de polsen met koorden aan het houten kruis vast.
Conclusie:
Veronderstel dat deze stigmatici effectief het lijden van Jezus doormaken en zijn wonden op hun lichamen vertonen... Wat dan? Wil een Jezus, of een of andere godheid, daar iets mee bewijzen? Welke 'goddelijke boodschap' moeten we erachter zoeken? Een boodschap van lijden?
Zie, die zaken hebben slechts waarde indien jij er een waarde aan geeft. Hetzelfde geldt voor het woordje 'betekenis'. Welke betekenis wil jij daaraan geven?... Een andere betekenis kan het dan ook niet hebben. Toch niet voor anderen.
Feit is: in deze wereld leven er nog zeer vele goedgelovige mensen. 'Goedgelovig' klinkt positiever dan 'bijgelovig'. Ken je mensen die het cijfer 13 als een ongeluksgetal aanzien? Ken je mensen die bang zijn om onderweg een zwarte kat tegen te komen? Ken je mensen die angst hebben om onder een ladder door te lopen? Ken je mensen die denken dat hoefijzers en konijnenpoten geluk brengen? Enzovoorts.
Maar ik heb mijn twijfels dat een Jezus, of de een of andere godheid, een geloof op die manier zou willen afdwingen. Gurdjieff zei het goed door de uitspraak te maken: 'Religie is voor velen een politieagent'. Het houdt mensen zo'n beetje in het gareel. Weet, dat er evenveel religies zijn als menstypen. Menstypen van een hoger niveau zullen nooit of te nimmer door stigmata worden overvallen - gegarandeerd.
Stigmata ontstaan hoogstwaarschijnlijk via een mengeling van pure inleving, geesteskracht, en verbeelding. Zachter uitgedrukt: stigmata ontstaan via autosuggestie, een ander woord voor 'zelf-hypnose'. Maar laten we het kind niet met het badwater wegwerpen. Autosuggestie laat ons de nog ongekende krachten van ons brein en onderbewustzijn zien. Onder hypnose kan een toneelhypnotiseur jou als een domme kip op het podium - en dan nog wel voor een gans publiek - laten rondhuppelen - en, na de vertoning weet je daar geen jota van. Als een gewone hypnotiseur dat aankan, verbaast het ons niet dat iemand pretendeert Napoleon te zijn dankzij eenzelfde vorm van suggestie. Sterker nog...
... en nu komen we weer bij het thema 'stigmata'. Wist je, dat indien een hypnotiseur jouw onder hypnose brengt en een gewoon potlood op jouw arm legt, suggererend dat het een gloeiende pook is dat je automatisch jouw arm bliksemsnel zult wegtrekken?...
Niet enkel dat...: maar binnen de enkele seconden zal er een brandblaar op die plaats verschijnen.