De hoeder van kudden - Fernando Pessoa

Het mysterie der dingen? Weet ik veel wat mysterie is!
Het enige mysterie is dat er zijn die denken over het mysterie.
Wie in de zon staat en de ogen sluit,
Begint met niet te weten wat de zon is
En heel veel dingen te denken vol van warmte.
Maar dan opent hij de ogen en hij ziet de zon
En kan al nergens meer aan denken,
Want het zonlicht is meer waard dan de gedachten
Van alle filosofen en van alle dichters.

En:

Mystieke dichters zijn zieke filosofen,
En filosofen zijn onwijze mensen.

Want mystieke dichters zeggen dat bloemen voelen
En ze zeggen dat stenen zielen hebben
En rivieren extasen in het maanlicht.

Maar bloemen, als ze zouden voelen, waren geen bloemen,
Ze waren mensen;
En als stenen zielen zouden hebben, waren ze levende dingen, geen stenen;
En als rivieren extasen zouden hebben in het maanlicht,
Waren rivieren zieke mensen.

Men moet niet weten wat bloemen zijn en stenen en rivieren
Om te kunnen spreken over hun gevoelens.
Spreken over de ziel van stenen, van bloemen, van rivieren,
Is spreken over jezelf en je eigen onechte gedachten.
God zij dank dat stenen slechts stenen zijn,
En rivieren niets dan rivieren,
En bloemen alleen maar bloemen.

(Uit: De hoeder van kudden, vertaald door August Willemsen, De Arbeiderspers 2003.)

Commentaar

Gepost op: 26/08/2012 11:49:04

En mensen alleen maar mensen.

Op het eerste gezicht lijkt dit gedicht de mens terug met twee voeten op de grond te zetten door een ogenschijnlijk nuchtere en toch diepzinnige beschouwing en was ik geneigd het 5 sterren te geven.
Maar.

De centrale vraag die in dit gedicht aan het licht kan komen, is: "Wie of wat projecteert niet alleen leven in stenen, bloemen en rivieren (of in kunst, stripverhalen, enz.), maar ook in ons eigen lichaambeeld.

En! Misschien maakt denken deel uit van het mysterie. De vraag is waarom de mens, die toch mag veronderstelt worden een product van het Al te zijn, het bestaan mysterieus vind. Met andere woorden: waarom zou denken over het mysterie geen deel kunnen uitmaken van het zijn. Je intellectuele vermogens ontkennen, is je mens-zijn ontkennen en je vermogen scheppend medewerkzaam te zijn, vermogens die wel eens kunnen dienen om het veranderlijke onuitputtelijk te maken door actie en reactie. Misschien is mysterie dus wel hèt intellectuele gevoelselement of dè emotionele kracht bij uitstek waardoor de dingen levend kunnen zijn en ze kwaliteiten kunnen bezitten en daardoor een zin hebben, maar vooral: een intrinsiek verlangen of wil om mèèr te zijn.

Als je zegt dat stenen slechts stenen zijn, rivieren niets dan rivieren, en bloemen alleen maar bloemen, heb je dan in feite wel iets gezegd. Is wat door het wetenschappelijk intellect is ontdekt, geen wonderbaarlijke verrijking van dingen die anders gewoon slechts zijn zoals onze zintuiglijke vermogens ze aan ons slechts ogenschijnlijk lijken te tonen van de buitenkant, zoals bij een dier?!

Als Fernando Pessoa schrijft dat 'het zonlicht meer waard is dan de gedachten van alle filosofen en van alle dichters', dan kan hij dit door zijn intellectueel creatief vermogen dat hem dit openbaart en op deze wijze verheft hij het zonlicht tot mysterie. Hierdoor spreekt hij zichzelf in feite tegen.

Als de ziel geen leven in de schepping kon projecteren, dan zou de schepping geen waarde hebben, geen kwaliteit maar enkel kwantiteit. Met andere woorden: als het onechte niet bestond, dan was er geen kwaliteit en was er van het echte geen sprake. Met de woorden van Saswitha: 'Vorm en het vormloze zijn één.'

Iedere ervaring of gewaarwording behoort nooit enkel tot het lichaam (beeld) zelf. Zij is het resultaat van twee op elkaar inwerkende krachten waarvan de ervaring het verlevendigde en verzoenende element in het zijn is. Maar niet te vergeten: een of twee krachten op zichzelf kunnen niet bestaan.

Maar misschien doe ik Fernando Pessoa tekort en is zijn gedicht de getuigenis van zijn worsteling te begrijpen. Jezelf in vraag stellen en contradicties trachten te overstijgen door ze neer te schrijven, werkt inspirerend. Daarom handhaaf ik mijn 5 sterren!

Tsenne Kikke

Gepost op: 26/08/2012 12:06:58

Indien dat denken vanuit de rede geschiedt, en niet vanuit het formatorisch apparaat, kan men in contact komen met de hogere centra: dus ook met de zogenaamde 'scheppende krachten'. Wat Fernando Pessoa betreft...: lees het nieuwsberichtje, getiteld: 'Fernando Pessoa: het prototype van de verdwaalde 'zoekende mens' ?'

http://www.spiritualia.be/blogs/angelus/2012/07/fernando-pessoa-het-prototype-van-de-verdwaalde-zoekende-mens.html

Reageer

Opgelet: momenteel ben je niet ingelogd. Om onder jouw eigen naam te posten en om een score te kunnen geven kun je hier inloggen.

Mijn naam:	* *
Mijn e-mail adres:	* *
Mijn commentaar:	*
Verificatie:	Typ de code hierboven in: *

Adverteren
Zoek&Vind
Meer

Spiritualia
Contact