Het levenswiel staat symbool voor ieder ding dat afhankelijk is van het andere. Niets heeft een onafhankelijke essentie of leidt een onafhankelijk bestaan. Deze les wordt vaak verbeeld met 'het levenswiel'. Hierin zijn niet alleen de schakels van de keten met elkaar verbonden, maar alle leven dat onderdeel is van dit universele drama dat de onveranderlijke, onfeilbare wet van karma - van oorzaak en gevolg - en de onderlinge verbondenheid van alle dingen weergeeft.
In het midden van deze afbeelding staan drie dieren: een vogel (meestal een haan), een slang en een varken. Zij staan voor De Drie Vergiften (klesha's) begeerte, haat en onwetendheid. Zij vormen de bewegende as van het wiel, omdat de psychische energie die voortkomt uit deze dierlijke hartstochten het hele systeem aandrijven. In het midden bevindt zich een lege ruimte die staat voor nirvana en shunyatá.
Omdat gezegd wordt dat de kringloop van het geconditioneerd bestaan bestaat uit een voortdurende rondgang door geboorte en dood (samsára), is het wiel verdeeld in zes bestaanswerelden: de werelden van goden (deva's), van mensen, van dieren, van anti-goden; een wereld bevolkt door hongerige geesten; en een hel vol onvoorstelbaar lijden. Dit wiel van wilshandelingen en hun gevolgen wordt in gang gehouden door de waanvoorstelling dat er een 'ik' zou bestaan. Deze is het gevolg van handelingen uit onwetendheid, wat weer leidt tot begeerte en uitmondt in gehechtheid.
Zonder deze waanvoorstelling kunnen mensen ontkomen aan de ketenen van oorzaak en gevolg. Bevrijding is alleen mogelijk vanuit de bestaanswereld van menselijke wezens. De hemelse werelden blijven vredig bestaan tot de voordelen van goed karma als gevolg van wilshandelingen opbrandt. Volgens de wetten van karma vindt de volgende geboorte dan plaats in een van de andere werelden.
"Iedere bestaanswereld wordt bewoond door een volledig verlichte boeddha. Dus ook voor degenen die in de hel wedergeboren worden, is er een kans op mededogen en verlossing naar een andere bestaanswereld. Van moment tot moment worden mensen geboren, sterven ze en worden ze opnieuw geboren. Afhankelijk van iemands geestesgesteldheid wordt hij in een hellewereld, een hemelse wereld of een menselijke wereld geboren. Maar in de menselijke bestaanswereld is het mogelijk om bewust te worden en dan bepaalt verblindende onwetendheid niet langer de volgende geestestoestand. Het is zelfs mogelijk om het wiel volledig te verlaten. In de woorden van de Boeddha:
"Op de beëindiging van onwetendheid volgt de beëindiging van wilshandelingen. Op de beëindiging van wilshandelingen volgt de beëindiging van bewustzijn. Op de beëindiging van bewustzijn volgt de beëindiging van naam en vorm. Op de beëindiging van naam en vorm volgt de beëindiging van zintuiglijke indrukken. Op de beëindiging van zintuiglijke indrukken volgt de beëindiging van contact. Op de beëindiging van contact volgt de beëindiging van gevoelens. Op de beëindiging van gevoelens volgt de beëindiging van begeerte. Op de beëindiging van begeerte volgt de beëindiging van vastklampen. Op de beëindiging van vastklampen volgt de beëindiging van worden. Op de beëindiging van worden volgt de beëindiging van geboorte. Op de beëindiging van geboorte volgt de beëindiging van ouderdom en dood, leed en verdriet, rampspoed, jammerklachten en wanhoop. Zo eindigt deze ophoping van onheil."
- Soetra-Nipata, in de Khuddaka-Nikâya -
Uit: 'De wijze lessen van Boeddha' - Desmond Biddulph & Darcy Flynn
Nota: We zijn volop onze Encyclopedia Spiritualia aan het aanvullen... Heb je ooit zélf op de één of andere manier ervaringen opgedaan met het thema 'Levenswiel'? Of, weet je er iets meer over te vertellen? Laat het ons weten via 'Mijn Commentaar' hier onderaan.
Interessante, reclameloze bijdragen, met een encyclopedische inhoud, en bijgevolg: een meerwaarde voor onze lezers, komen in onze rubriek Encyclopedia Spiritualia terecht, waarvan hier de link!
Eender wat op reclame lijkt, wordt automatisch verwijderd. Hopelijk kun je hier enig begrip voor opbrengen. Want, indien jij het doet, zullen de duizenden anderen het ook doen, nietwaar?
Stel je interesse in reclame en naar meer naambekendheid? Klik dan even op deze Zoek&Vind link.